Του Βαγγέλη Χωραφά*
Πριν από λίγες ημέρες, η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ πραγματοποίησε ένα από τα τελευταία ταξίδια της, πριν αποχωρήσει από την πολιτική τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.
Το Βερολίνο ανακοίνωσε ότι το ταξίδι στο Λονδίνο τονίζει την σημασία που έχουν για την Γερμανία οι στενές σχέσεις συνεργασίας με το Ηνωμένο Βασίλειο και ο στόχος ήταν η μεγαλύτερη εμβάθυνση αυτών των σχέσεων, μέσα από την λήψη συγκεκριμένων αποφάσεων.
Η επίσκεψη Μέρκελ στο Βερολίνο δεν ήταν μία εύκολη αποστολή, δεδομένων των διαφωνιών που υπήρχαν για την ανάσχεση της μετάλλαξης Δέλτα και του προβλήματος της Βόρειας Ιρλανδίας που υπάρχει μεταξύ ΕΕ και ΗΒ. Ωστόσο, η επίσκεψη ενίσχυσε τις σχέσεις μεταξύ Βερολίνου και Λονδίνου, ξεκινώντας έναν τακτικό στρατηγικό διάλογο μεταξύ των δύο χωρών, με ετήσιες συναντήσεις σε κυβερνητικό επίπεδο, κατά τα πρότυπα του γαλλογερμανικού Συμβουλίου Υπουργών.
Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΜΙΑΣ ΝΕΑΣ ΣΧΕΣΗΣ
Οι δύο υπουργοί Εξωτερικών Dominic Raab και Heiko Maas υπέγραψαν μία Κοινή Διακήρυξη στην οποία γίνεται λόγος για το «Ευρωπαϊκό πνεύμα» και τον διάλογο που χρειάζεται για να επιτευχθεί μία κοινή κατανόηση των προκλήσεων της εξωτερικής πολιτικής.
Στην Διακήρυξη υπάρχει δέσμευση στην πολυμέρεια, στον στόχο της ενίσχυσης της διεθνούς τάξης βασισμένης σε κανόνες, προσήλωση στην στρατηγική ενότητα της Ευρώπης και στην Ευρωατλαντική ασφάλεια και υπεράσπιση της ειρήνης, της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Για τις δύο χώρες, το ΝΑΤΟ αποτελεί τον βασικό πυλώνα της Ευρωατλαντικής ασφάλειας και την βάση της συλλογικής τους άμυνας. Για την Ρωσία, οι δύο χώρες συμφωνούν στο ότι αφορά την αποσταθεροποιητική της συμπεριφορά, αλλά η Διακήρυξη υποστηρίζει τις προσπάθειες του Βερολίνου για διάλογο με την Μόσχα, μία κίνηση που απορρίφθηκε από τους άλλους Ευρωπαίους ηγέτες στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής. Το παράδοξο εδώ είναι ότι η Ρωσία παραμένει για το ΗΒ «ο μεγαλύτερος κίνδυνος», ενώ η Γερμανία επιμένει σε σχέδια όπως ο Nord Stream 2.
Για την Κίνα υπάρχει μεγαλύτερη συμφωνία απόψεων, αφού και οι δύο χώρες φοβούνται την οικονομική διείσδυση που επιδιώκει το Πεκίνο.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ
Για την Τουρκία, οι δύο χώρες αναγνωρίζουν την στρατηγική γεωπολιτική σημασία της και την ανάγκη να συνεργαστούν μαζί της σε πολλά θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος. Επιβεβαιώνουν την κοινή τους δέσμευση για δημοκρατία, δικαιοσύνη και ευημερία στην Τουρκία με την οποία θα ενισχύσουν την συνεργασία τους, με στόχο τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της.
Στο κείμενο δεν υπάρχει καμία αναφορά στην Ελλάδα, ούτε στις περυσινές εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
Είναι γνωστό ότι η Γερμανία και το ΗΒ αποτελούν τους κυριότερους υποστηρικτές της Τουρκίας στην Ευρώπη. Από την στιγμή που οι δύο χώρες ενισχύουν τις σχέσεις τους, δημιουργείται ένα ευνοϊκότερο κλίμα για την Άγκυρα.
Το πλαίσιο που δημιουργείται από το ΝΑΤΟ, το Λονδίνο και το Βερολίνο και το οποίο δεν περιλαμβάνει την ΕΕ, ενώ αποκλείει και την Γαλλία, θα δώσει μεγαλύτερα περιθώρια κινήσεων στον Ταγίπ Ερντογάν στα θέματα της Κύπρου και της Ανατολικής Μεσογείου.
*Διευθυντής ιστοσελίδας geoeurope.org