Τελευταία ουσιαστικά εργάσιμη πριν τα Χριστούγεννα, ενώ εν Αθήναις ασχολούμασταν με την υποτονική κίνηση αγορά και την τρέχουσα πολιτική ατζέντα, στις Βρυξέλλες Πούτιν και Μπαρόζο διασταύρωναν τα ξίφη τους για το φυσικό αέριο. Τελευταία μέρα της συνόδου κορυφής ΕΕ-Ρωσίας, όπου, τα θέματα ενεργειακής συνεργασίας κυριάρχησαν. Ο μεν Μπαρόζο με τη γνωστή κοινοτική φρασεολογία παραδέχονταν, ότι συνεχίζουν να υφίστανται κάποιες διαφορές στις ενεργειακές σχέσεις Ευρώπης-Ρωσίας, για τις οποίες «πιστεύουμε ότι θα βρεθούν μόνιμες και ρεαλιστικές λύσεις», ενώ ο Πούτιν, να χαρακτηρίζει… «απολίτιστες» τις ρυθμίσεις που προβλέπουν οι κοινοτικές οδηγίες για τη διαχείριση των δικτύων, οι οποίες επιπλέον και σύμφωνα με τον ίδιο, το άρθρο 34 της συμφωνίας ΕΕ-Ρωσίας, προτρέποντας ταυτόχρονα το “φίλο” του Μπαρόζο να το… διαβάσει προσεκτικά και να μην παρασύρεται σε λύσεις που στην ουσία καταλήγουν σε «κατάσχεση» περιουσιακών στοιχείων της Gazoprom σε ορισμένες κοινοτικές χώρες.
Για ποιους λόγους όμως, όλος αυτός ο καβγάς. Ο ένας έχει να κάνει με την καθετοποιημένη λειτουργία (προμηθευτής, ιδιοκτήτης δικτύου, διανομέας) της ρωσικής εταιρείας φυσικού αερίου σε πρώην χώρες του ανατολικού μπλοκ, που σήμερα είναι μέλη της ΕΕ. Για τη δραστηριότητα αυτή της Gazprom, έχει ξεκινήσει έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σχετικά με ενδεχόμενη κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης, παραβίαση των κοινοτικών οδηγιών (ιδιοκτησιακός διαχωρισμός δικτύων) και εν τέλει παρεμπόδιση εισόδου και άλλων παικτών στην αγορά.
Ωστόσο κατά την άποψη του γράφοντος, μεγαλύτερη βαρύτητα στην αντιπαράθεση, έχει η πρόθεση της Gazprom να απαιτήσει λειτουργία των τμημάτων του αγωγού South Stream, που βρίσκονται σε κοινοτικά εδάφη (Βουλγαρία, Σλοβενία, Ουγγαρία), ως ανεξάρτητων συστημάτων, ώστε η πρόσβαση τρίτων σε αυτά τα τμήματα, να εξαιρείται από τις ρυθμίσεις των κοινοτικών οδηγιών. Με απλά λόγια, ενώ στα αντίστοιχα δίκτυα και υποδομές όλων των χωρών, η πρόσβαση τρίτων είναι ρυθμιζόμενη με όρους και προϋποθέσεις που ορίζονται από κοινοτικές οδηγίες, η Gazprom, θέλει να έχει τον πλήρη έλεγχο τους, ώστε να διασφαλίζει ότι για ένα χρονικό διάστημα και έως ότου αποσβεστούν οι επενδύσεις, δεν θα υφίσταται ανταγωνισμό από άλλους παίκτες.
Το πρόβλημα είναι ότι ενώ μέχρι πριν λίγα χρόνια, η ΕΕ έδινε εύκολα τέτοιες άδειες, τώρα τις δίνει με το σταγονόμετρο και με την τήρηση συγκεκριμένης διαδικασίας. Και για να καταλάβουμε τι έγινε στις Βρυξέλλες, να επαναλάβουμε αυτό που είπε ο Μπαρόζο στον Πούτιν. «Οι ρωσικές επενδύσεις στην ΕΕ είναι ευπρόσδεκτες. Ωστόσο θα πρέπει να σέβονται πλήρως τους κοινοτικούς κανόνες και αυτό είναι πολύ σημαντικό να γίνει κατανοητό».
Αν ρωτάει ο αναγνώστης, για ποιο λόγο περιγράφουμε όλα αυτά, απλώς θυμίζουμε ότι η Gazprom επιθυμεί διακαώς να ελέγξει τη ΔΕΠΑ, να κατασκευάσει νέα δίκτυα να πάει αέριο στα νησιά. Δηλαδή, να ισχυροποιήσει ακόμη περισσότερο το μονοπώλιο της ΔΕΠΑ, μετατρέποντάς το σε μονοπώλιο της Gazprom. Και ο νοών νοείτο.
