Γράφει ο Γιάννης Νάκος
Follow@Nakos_Ioannis
Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί μια έντονη κινητικότητα στα ζητήματα ενεργειακής φύσεως, πράγμα που για πολλούς έχει ανοίξει για τα καλά τον διάλογο όσον αφορά τις προοπτικές αλλά και τα μελλοντικά οφέλη του ενεργειακού κλάδου για την χώρα μας.
Η θέση της Ελλάδας
Σημαντικό ρόλο στην δύσκολη ομολογουμένως αυτή εξίσωση ενεργειακού χαρακτήρα αποτελεί και η θέση της χώρας μας τόσο σε γεωγραφικό πεδίο όσο και σε γεωπολιτικό. Από γεωγραφική σκοπιά η Ελλάδα στο Νότιο άκρο της χερσονήσου του Αίμου, πράγμα που σημαίνει ότι είναι όχι στο μέσο των ενεργειακών-διαδρομών, αλλά εκ των υστέρων στην απόληξη τους.
Υπό αυτό το πρίσμα, πρωταρχικός στόχος της θα πρέπει να είναι η δημιουργία ενός φυσικού λιμανιού μεταξύ Ανατολής + Δύσης, έτσι ώστε η χώρα μας να αποτελέσει την νοτιο-ανατολικότερη εναλλακτική θαλάσσια έξοδο της Ρωσίας στην προσπάθεια της να εξάγει υδρογονάνθρακες αποφεύγοντας τον Ελλήσποντο. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα η Ελλάδα και η Κύπρος να αποτελούν το νοτιο-ανατολικότερο ευρωπαϊκό λιμάνι που βρίσκεται κοντά στην διώρυγα του Σουέζ.
Επιπροσθέτως, κάτω από τις συγκεκριμένες συνθήκες η Ελλάδα θα πρέπει να επιδιώξει να καταστεί τόσο ρυθμιστής όσο και κύριος ‘’παίχτης’’ στον θαλάσσιο τομέα.
Έναν τομέα στον οποίο η Ελληνική Ναυτιλία παραδοσιακά -όσον αφορά στη μεταφορά υδρογονανθράκων και υποπροϊόντων τους- διαπρέπει. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα στοιχεία του έτους 2007, όπου τα ελληνικά δεξαμενόπλοια διακινούσαν το 70% της εισαγωγής πετρελαίου της Κίνας και παράλληλα είχαν εξίσου σημαντικό ρόλο και στην αγορά της Αμερικής.
Η γεωπολιτική σημασία
Επίσης δεν θα μπορούσα να μην εξετάσω την θέση της Ελλάδας όσον αφορά την γεωπολιτική της σημασία. Υπό αυτές τις συνθήκες λοιπόν, όσον αφορά το ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα της ενέργειας πρέπει να αναφερθούν αλλά και να ληφθούν υπόψη τα εξής γνωρίσματα:
1) Αρχικά, οι ανάγκες της αγοράς και τα εμπορικά κριτήρια είναι αυτά που καθορίζουν την βιωσιμότητα και την υλοποίηση διακρατικών επενδύσεων στον χώρο της ενέργειας και πως, αν ευελπιστεί μελλοντικά η χώρα μας να προοδεύσει στον συγκεκριμένο τομέα, θα πρέπει να έχει κατανοήσει αυτές τις δύο βασικές προκείμενες. Ένα παράδειγμα το οποίο αποτελεί και κύρια επιβεβαίωση στα όσα ανέφερα είναι ο πρόσφατος αγωγός ΤΑΠ, του οποίου η δημιουργία συνδέεται στενά με τα προαναφερόμενα και όχι με την λεγόμενη πολιτική βούληση απαραίτητα.
2) Επιπλέον, άμεση συνάρτηση με τα όσα λέχθηκαν έχουν τόσο η απελευθέρωση της αγοράς όσο και οι ιδιωτικές επενδύσεις πράγμα που, δυστυχώς, δεν έχει υλοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό στην Ελλάδα.
3) Συνεχίζοντας, για να επιτευχθεί στην πράξη η ‘’Διπλωματία των Αγωγών’’, θα πρέπει να αποφευχθούν και να μην προωθούνται εκ μέρους της χώρας μας σύνδρομα απομονωτισμού, τα οποία ενδεχομένως να δρούσαν βλαπτικά προς τα εθνικά μας συμφέροντα. Σύμφωνα με τις παρούσες συγκυρίες και συμμαχίες, τα Ενεργειακά Τρίγωνα προς αυτήν την κατεύθυνση θα μπορούσαν να διαμορφωθούν ως εξής:
Α) Eλλάδα-Κύπρος-Ισραήλ
Β) Ελλάδα-Κύπρος-Αίγυπτος
4) Tέλος, ο ενεργειακός σχεδιασμός θα πρέπει να περιλαμβάνει τις εκάστοτε ανακατατάξεις στην παγκόσμια αγορά ενέργειας, οι οποίες θα πρέπει αφενός να προλαμβάνονται και αφετέρου να αντιμετωπίζονται με αποτελεσματικό τρόπο. Παράδειγμα: H Ελλάδα προέβη σε αύξηση της τάξεως του 82% όσον αφορά την χωρητικότητας LNG με επέκταση των εγκαταστάσεων της στην Ρεβυθούσα αλλά και τον σχεδιασμό ενός πλωτού σταθμού στην Β.Ελλάδα (Αλεξανδρούπολη).
Συμπεράσματα
1) H γεωπολιτική αναβάθμιση της Ελλάδας θα πρέπει να βρίσκεται σε συνάρτηση με μελλοντικές αλλά και ισχύουσες συμπράξεις συμμαχιών.
2) Η ενίσχυση του εγχώριου ανταγωνισμού θα πρέπει να αποτελεί ύψιστο καθήκον αλλά άμεση προτεραιότητα για την εκάστοτε κυβερνητική εξουσία.
3) Ενώ από την πλευρά του ο εγχώριος ανταγωνισμός θα πρέπει να έχει ως στόχο:
α) ανταγωνιστικότερες τιμές
β) βελτιωμένες υπηρεσίες
4) Αυτό στο οποίο οφείλει να προβεί η Ελλάδα είναι να εκμεταλλευτεί την πολιτικοοικονομική της επιρροή σε τομείς όπως η ναυτιλία, έτσι ώστε να εξελιχθεί ακόμη περισσότερο έχοντας ως εφαλτήριο τα αμερικανικά πρότυπα, και πιο συγκεκριμένα την γνωστή σε όλους στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού φράση: ‘’Business as usual’’.
