Τον κοινό βηματισμό τους για τη διεκδίκηση μια συνολικής λύσης από την ΕΕ στο μείζον ζήτημα της εντεινόμενης ενεργειακής κρίσης ενόψει της Συνόδου Κορυφής, που θα γίνει 24 και 25 Μαρτίου, συμφώνησαν οι πρωθυπουργοί Ελλάδας, Ιταλίας, Ισπανίας και Πορτογαλίας, δηλώνοντας την αποφασιστικότητά τους για διεκδίκηση από τις Βρυξέλλες άμεσων δράσεων ενίσχυσης των κοινωνιών των χωρών-μελών που χειμάζονται από την ακρίβεια.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι εξέφρασε την ικανοποίησή του για την σημερινή συνάντηση της Ρώμης, η οποία ήταν επικεντρωμένη στην ενεργειακή κρίση αφιερωμένη στο ενεργειακό, στην οποία συμμετείχαν ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, ο Πορτογάλος Αντόνιο Κόστα και, μέσω τηλεδιάσκεψης, ο Ελληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι «κάναμε σήμερα ένα σημαντικό βήμα προς τη διαμόρφωση μιας ενιαίας Ευρωπαϊκής απάντησης στη δραματική αύξηση των τιμών ενέργειας».
«Είναι ανάγκη να παρέμβουμε αμέσως, όλοι μας ξέρουμε ότι πρέπει να κάνουμε κάτι το ουσιαστικό», δήλωσε ο Ντράγκι. «Ο στόχος είναι να στηρίξουμε την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών και, φυσικά, τις επιχειρήσεις». Σύμφωνα με τον Ιταλό πρωθυπουργό, «η Ευρωπαϊκή Ένωση αντέδρασε με μεγάλη αποφασιστικότητα και ενότητα στην επίθεση σε βάρος της Ουκρανίας» και οι χώρες μέλη, τώρα «πρέπει να δείξουν την ίδια πεποίθηση και συνοχή, σε ό,τι αφορά την προστασία των οικονομιών τους από τις συνέπειες του πολέμου και, κυρίως, από την αύξηση της τιμής της ενέργειας».
«Πρέπει να δράσουμε άμεσα και από κοινού. Θέλουμε να φέρουμε στην επόμενη Ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής, πρόταση για να εγκριθούν επείγουσες δράσεις», πρόσθεσε ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ. «Η ενεργειακή αυτή κρίση προκλήθηκε από τον Πούτιν. Η Ευρώπη, τώρα, πρέπει να αντιμετωπίσει τις αδυναμίες της στην ενεργειακή αγορά: να πετύχει την διαφοροποίηση των προμηθειών, να ενισχύσει τις διασυνδέσεις και να κερδίσει το στοίχημα της οικολογικής μετάβασης», υπογράμμισε ο Σάντσεθ.
Ο Πορτογάλος πρωθυπουργός, Αντόνιο Κόστα, υπογράμμισε ότι «το ενεργειακό αποτελεί κύριο θέμα και για την εφαρμογή των εθνικών Σχεδίων Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας των χωρών της ΕΕ». Για το λόγο αυτό «η επόμενη Ευρωπαϊκή Σύνοδος πρέπει να λάβει συγκεκριμένες αποφάσεις, ώστε να μην διακοπεί η οικονομική ανάκαμψη και να υπερισχύσει η κοινωνική συνοχή», ολοκλήρωσε ο Κόστα.
Κ. Μητσοτάκης: Αποφασιστικό βήμα
Ο κ. Μητσοτάκης στην παρέμβασή του σημείωσε ότι «κοινή μας πεποίθηση είναι πως η αντιμετώπιση μιας τέτοιας πρόκλησης, που αφορά κυρίως τα πιο ευάλωτα στρώματα σε όλα τα κράτη-μέλη της Ένωσης αλλά και τις επιχειρήσεις μας, και κυρίως τις πιο μικρές επιχειρήσεις μας, απαιτεί και κοινή ευρωπαϊκή απάντηση. Δράσεις που θα προφυλάσσουν τις κοινωνίες μας, τουλάχιστον μέχρι τον τερματισμό του πολέμου και την ομαλοποίηση της λειτουργίας των αγορών, καθώς καμία χώρα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει πλήρως και αποτελεσματικά μόνη της μία τέτοια κρίση. Γιατί όταν οι τιμές του ηλεκτρισμού, της θέρμανσης, αυξάνονται πέντε-έξι φορές, κανένας εθνικός προϋπολογισμός δεν μπορεί να τις καλύψει».
«Συνεπώς», συνέχισε ο κ. Μητσοτάκης, «οι τέσσερις χώρες μας συμφωνήσαμε ότι οι λύσεις δεν μπορεί να είναι μόνο εθνικές. Όπως ανέφερε και ο Pedro και ο Mario και ο António, κάθε χώρα έχει δρομολογήσει το δικό της εθνικό πρόγραμμα στήριξης επιχειρήσεων και νοικοκυριών. Χθες, εμείς ανακοινώσαμε μια πρόσθετη δέσμη ρυθμίσεων, ύψους 1,1 δισεκατομμυρίων ευρώ, ώστε αθροιστικά οι ενισχύσεις που έχουν δοθεί από το φθινόπωρο να πλησιάζουν τα 4 δισεκατομμύρια».
Και συνέχισε: «Θα επαναλάβω, όμως, αυτό το οποίο είπαν και οι υπόλοιποι πρωθυπουργοί: οι εθνικές πρωτοβουλίες δεν αρκούν. Και γι΄ αυτό και προτείνουμε, σε πρώτη φάση, να υπάρξουν εναρμονισμένες ευρωπαϊκές πολιτικές παρεμβάσεις απέναντι σε κερδοσκοπικές τάσεις, ώστε να επανέλθει η ισορροπία στις τιμές του φυσικού αερίου αλλά και του ηλεκτρισμού. Όλοι πιστεύουμε στις ελεύθερες αγορές, αλλά πρέπει να ακολουθούν τους κανόνες της προσφοράς και της ζήτησης. Κι όταν αυτό ξεκάθαρα δεν συμβαίνει, όταν οι αγορές γίνονται έρμαια των κερδοσκόπων, τότε έρχεται η ώρα κάποιας κεντρικής ρύθμισης, κάποιας κεντρικής παρέμβασης. Αυτή είναι και η ευθύνη των πολιτικών ηγεσιών και μία τέτοια κοινή ευρωπαϊκή παρέμβαση εισηγούμαστε η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα».
Δράσεις υπέρ των πολιτών μας
«Είμαι σίγουρος», επισήμανε χαρακτηριστικά ο Ελληνας πρωθυπουργός, «ότι στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της ερχόμενης εβδομάδας δεν πρέπει απλά να γίνει αντιληπτή η κρισιμότητα των περιστάσεων, αλλά -όπως είπε και ο Pedro- πρέπει να πάρουμε αποφάσεις άμεσα, να δράσουμε υπέρ της Ευρώπης και των Ευρωπαίων, των πολιτών μας. Δεν γίνεται σε επίπεδο διπλωματίας να απαντάμε από κοινού, και σωστά, στη ρωσική επιθετικότητα, αλλά να μην συγκροτούμε ένα ενιαίο μέτωπο και στο επίπεδο της οικονομίας που πλήττεται από αυτήν. Πρόκειται για έναν κίνδυνο που απειλεί την ανάκαμψη μετά την πανδημία».
«Πρόκειται όμως και για μία νάρκη στην ευρωπαϊκή ιδέα και στη δημοκρατία. Μπορεί αυτή η ενεργειακή κρίση να ξυπνήσει ξανά τον εφιάλτη του λαϊκισμού στην ήπειρό μας. Και σε αυτό το πεδίο πληρώσαμε, ειδικά εμείς στην Ελλάδα, βαρύ τίμημα τα δέκα προηγούμενα χρόνια. Δεν πρέπει να ξαναδούμε, σε καμία περίπτωση, τα ίδια φαινόμενα», σημείωσε ο κ Μητσοτάκης.
Και ο Ελληνας πρωθυπουργός κατέληξε: «Γι’ αυτό και πρέπει να μαθαίνουμε από τα λάθη του παρελθόντος, να παρεμβαίνουμε δραστικά και άμεσα, όταν απαιτείται ευρωπαϊκή παρέμβαση και αυτή η ευρωπαϊκή παρέμβαση, η άμεση, δεν θέτει σε αμφισβήτηση -όπως είπαν και οι φίλοι συνάδελφοι πρωθυπουργοί- τους κεντρικούς μας άξονες για μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική. Με περισσότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας -και οι τέσσερις χώρες είμαστε εξαιρετικά ανταγωνιστικές στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας- με διαφοροποίηση ως προς τις πηγές προμήθειας φυσικού αερίου, με περισσότερο LNG, με έμφαση στις διασυνδέσεις, να δούμε τις εκκρεμότητες που υπάρχουν στις διασυνδέσεις της ιβηρικής χερσονήσου με τη Γαλλία, στις διασυνδέσεις της Ελλάδος με την Ιταλία, να επενδύσουμε στις διασυνδέσεις μας με την αφρικανική ήπειρο. Και βέβαια να εξακολουθούμε να επενδύουμε στην εξοικονόμηση, καθώς η πιο φθηνή ενέργεια είναι αυτή την οποία δεν καταναλώνουμε ποτέ».