Εάν θα πόνταραν κάπου τα χρήματά τους οι ειδικοί αναλυτές είναι στο ότι τους επόμενους μήνες θα κυριαρχήσουν ο αναβρασμός, η κοινωνική αναταραχή και η οργή των πολιτών που βρίσκονται αντιμέτωποι με αλλεπάλληλες κρίσεις. Η οικονομική δυσχέρεια, που προκαλούν ο πληθωρισμός και η αύξηση των τιμών ενέργειας και καυσίμων, πυροδοτεί ένα κύμα αγανάκτησης που καταγράφεται σε όλες τις ηπείρους και με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγήσει σε πολιτικούς κλυδωνισμούς, ενδεχομένως αποσταθεροποιώντας κυβερνήσεις και οργανισμούς.
«Η προειδοποίηση» τιτλοφόρησε το εξώφυλλό της η γαλλική «Liberation» επιλέγοντας μία φωτογραφία από τις πρόσφατες διαδηλώσεις στη χώρα. Σημειώνει, δε, ότι οι απεργιακές κινητοποιήσεις και οι διαμαρτυρίες στους δρόμους είναι μόνο η πρόγευση για όσα θα ακολουθήσουν το επόμενο διάστημα.
Αύξηση μισθών
Από την αρχή του έτους έχουν καταγραφεί διαδηλώσεις σε 90 χώρες σε όλο τον κόσμο (στοιχεία από το Πρότζεκτ Συλλογής Δεδομένων Ενοπλων Συγκρούσεων και Γεγονότων «Acled»), οι απεργίες είναι συνεχείς με πάγιο αίτημα την αύξηση των μισθών και εκατομμύρια διαδηλωτές πιέζουν τους πολιτικούς και τους ηγέτες των χωρών τους να δράσουν άμεσα, να λάβουν αποφασιστικά μέτρα και να μην επικαλούνται το υπάρχον γεωπολιτικό σκηνικό που έχει δημιουργηθεί.
Το κύμα διαδηλώσεων και απεργιών γιγαντώνεται στην Ευρώπη, την ώρα που ενισχύεται ο προστατευτισμός, βρίσκουν χώρο οι ακροδεξιές φωνές και χαλαρώνει η στήριξη στις ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσίας. «Πρώτα η χώρα μας», «Εξω από το ΝΑΤΟ» φώναζαν οι διαδηλωτές στις πορείες που οργανώθηκαν προ ημερών σε Παρίσι, Βερολίνο και Πράγα.
Για τον επικεφαλής συλλογής πληροφοριών, Χένρι Γουίλκισον, της «Dragonfly» -μια υπηρεσία ασφάλειας και πληροφοριών στις περιοχές όπου καταγράφονται διαδηλώσεις- το εκπληκτικό είναι ότι οργανώνονται πορείες σε σημεία που δεν είναι «επιρρεπή» σε διαμαρτυρίες. Ο ίδιος σημειώνει στο BBC ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία είχε τεράστιο, δυσανάλογο αντίκτυπο. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι το 2021 στην Ισπανία δεν πραγματοποιήθηκε καμία διαδήλωση, ενώ φέτος τον Μάρτιο οργανώθηκαν 335. Η Ινδονησία διοργάνωσε 600 φέτος και μόλις 19 πέρυσι, ενώ η Ιταλία κατέγραψε 200 πορείες τους πρώτους οκτώ μήνες του 2022 και μόλις 2 πέρυσι.
Διαμαρτυρίες έχουν ξεσπάσει σχεδόν σε όλες τις ευρωπαϊκές πόλεις. Στην Ιταλία (πληθωρισμός 9,5%) οι διαδηλωτές πραγματοποίησαν πορεία για την εκτίναξη των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας. Στην Ισπανία (9,3% πληθωρισμός), οι συνταξιούχοι βγήκαν στους δρόμους, ζητώντας υψηλότερες συντάξεις και καλύτερους μισθούς εξαιτίας των πληθωριστικών πιέσεων.
Ράλι ανόδου
Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι μόνο ένας από τους παράγοντες που αυξάνουν τις τιμές των καυσίμων παγκοσμίως. Πολλές χώρες αναγκάστηκαν να απαγορεύσουν τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου, με αποτέλεσμα η ζήτηση για πετρέλαιο από άλλους παραγωγούς να έχει αυξηθεί, οδηγώντας σε υψηλότερες τιμές. Το αργό πετρέλαιο ήταν φθηνότερο στην αρχή της πανδημίας, αφού πολλές επιχειρήσεις έκλεισαν προσωρινά και η ζήτηση κατέρρευσε. Ομως, μαζί με την «κανονικότητα» επέστρεψαν οι ενεργειακές απαιτήσεις και οι προμηθευτές δυσκολεύτηκαν να ανταποκριθούν στη ζήτηση. Επιπλέον, το αμερικανικό δολάριο βρίσκεται σε υψηλό όλων των εποχών έναντι άλλων νομισμάτων, τη λίρα, το ευρώ, το κινεζικό γουάν και το γιεν Ιαπωνίας. Το πετρέλαιο πληρώνεται σε δολάρια και, έτσι, ένα αδύναμο τοπικό νόμισμα έναντι του δολαρίου κάνει τα καύσιμα ακόμα πιο ακριβά, όπως αναφέρει ρεπορτάζ του BBC.
Για κάποιους διαδηλωτές, ο πληθωρισμός και η αύξηση των τιμών καυσίμων δεν κόστισαν μόνο στην τσέπη τους, αφού σε κάποιες χώρες οι διαμαρτυρίες καταλήγουν σε αιματοκύλισμα. Τους πρώτους εννιά μήνες του χρόνου, 80 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων, κυρίως σε Αργεντινή, Ισημερινό, Γουινέα, Αϊτή, Καζακστάν, Παναμά, Περού, Νότιο Αφρική και Σιέρα Λεόνε.
Η Σρι Λάνκα, όπου οι διαδηλώσεις για το κόστος ζωής και τις τιμές καυσίμων εκτροχιάστηκαν, τρέποντας σε φυγή τον τέως πρόεδρο, Γκοταμπάγια Ρατζαπάσκα, αποτελεί, σύμφωνα με τους αναλυτές, το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς μια οικονομική κρίση οδηγεί στην πολιτική κατάρρευση.
ΣΕ ΑΠΕΡΓΙΑΚΟ ΚΛΟΙΟ Η ΕΥΡΩΠΗ
» ΓΑΛΛΙΑ (πληθωρισμός 6,2%)
- Οι απεργίες έχουν επηρεάσει τις εργασίες σε 20 από τους 56 πυρηνικούς αντιδραστήρες στη Γαλλία, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Reuters. Το συνδικάτο εργαζομένων στα πυρηνικά εργοστάσια FNME-CGT καθυστερεί τις εργασίες συντήρησης εν όψει των συνομιλιών με τον διαχειριστή EDF και προειδοποιούν για απεργίες με αίτημα την αύξηση των μισθών.
- Συνεχίζονται οι απεργίες σε τρία διυλιστήρια της Total Energies.
- Εκπρόσωπος της CGT προανήγγειλε απεργίες στην εταιρία L’Oréal για αύξηση των μισθών.
- Γενική απεργία, που «παρέλυσε» τη χώρα, οργανώθηκε την Τρίτη σε εθνικό επίπεδο με αίτημα καλύτερους μισθούς.
- Χιλιάδες άνθρωποι κατέβηκαν στους δρόμους του Παρισιού για να διαμαρτυρηθούν για την αύξηση τιμών.
» ΒΡΕΤΑΝΙΑ (πληθωρισμός 10,1%)
- Τις επόμενες δύο εβδομάδες οι 2.000 εργαζόμενοι στην Υπηρεσία Ατομικών Οπλων που φτιάχνουν και επισκευάζουν πυρηνικές κεφαλές θα αποφασίσουν αν θα ξεκινήσουν απεργιακές κινητοποιήσεις.
- 1.000 οδηγοί του συνδικάτου GXO θα απεργήσουν για πέντε ημέρες στο τέλος του μήνα.
- Εκατοντάδες εργαζόμενοι στο λιμάνι του Λίβερπουλ -ένα από τα μεγαλύτερα στη Βρετανία- ξεκινούν αύριο απεργίες για δύο εβδομάδες.
- Το Συνδικάτο που εκπροσωπεί τους 150.000 εργαζομένους στο Βασιλικό Ταχυδρομείο προειδοποίησε για κλιμάκωση των απεργιών μετά τις αποτυχημένες συζητήσεις για μισθούς και οργανωτικές αλλαγές.
- Σχεδόν 3.000 γιατροί, νοσοκόμοι και τραυματιοφορείς ψηφίζουν αυτές τις ημέρες για να αποφασίσουν την προκήρυξη απεργίας. Σε τέλμα βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις των εργαζομένων στους σιδηροδρόμους με τους διαχειριστές για την αύξηση μισθών και την ασφάλεια.
» ΓΕΡΜΑΝΙΑ (πληθωρισμός 10,9%)
Τριήμερη απεργία πραγματοποίησαν οι πιλότοι στη Eurowing της Lufthansa σχετικά με τις ώρες εργασίας.
» ΟΥΓΓΑΡΙΑ (πληθωρισμός 9,5%)
Χιλιάδες Ούγγροι μαθητές και γονείς διαδήλωσαν στις 14 Οκτωβρίου, στη δεύτερη μεγάλη συγκέντρωση μέσα σε δύο εβδομάδες, για να υποστηρίξουν τους δασκάλους που απολύθηκαν επειδή συμμετείχαν σε απεργία για υψηλότερους μισθούς, ενώ περισσότεροι είναι οι καθηγητές που προειδοποιήθηκαν για απόλυση.
» ΤΣΕΧΙΑ (πληθωρισμός 13,2%)
Δεκάδες χιλιάδες Τσέχοι διαδήλωσαν στην Πράγα στις 28 Σεπτεμβρίου ενάντια στους χειρισμούς της κυβέρνησης για τις αυξανόμενες τιμές της ενέργειας και την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ενωση. Η διαδήλωση οργανώθηκε από ακροδεξιές και περιθωριακές ομάδες και κόμματα.
» ΒΕΛΓΙΟ (πληθωρισμός 12%)
Χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στις Βρυξέλλες στο τέλος Σεπτεμβρίου και την περασμένη Κυριακή, διαμαρτυρόμενοι για την αύξηση των τιμών ενέργειας και του κόστους ζωής.
