Γράφει η Μπασούκου Σοφία
Κατά την απονομή των βραβείων της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, ενδόμυχα ελπίζαμε σε μια ελληνική διάκριση αυτή τη χρονιά. Μια διάκριση, που ίσως μας απάλλασσε από τις αρνητικές σκέψεις, για την έλλειψη επενδύσεων στον καλλιτεχνικό τομέα.
Σίγουρα, η υποψηφιότητα του ”Lobster” στην 89η απονομή βραβείων της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, δεν αποτέλεσε μεγάλη έκπληξη για το φιλοθεάμον κοινό. Ειδικά, για το κοινό που παρακολουθούσε το δημιούργημα του Γιώργου Λάνθιμου να διεκδικεί σειρά βραβείων σε διεθνή φεστιβάλ τον τελευταίο ενάμιση χρόνο.
Επ’ αφορμή της φετινής υποψηφιότητας στα βραβεία, αναθάρρησα. Αυτό όμως, που με χαροποίησε ιδιαίτερα, ήταν η κατηγορία υποψηφιότητας. Υποψηφιότητα για Πρωτότυπο Σενάριο. Τη στιγμή που η Ελλάδα αντιμετωπίζει έλλειψη σε σχολές Σκηνοθεσίας – Σεναριογραφίας σε πανεπιστημιακά ιδρύματα. Το ίδιο βέβαια συμβαίνει και στους περισσότερους τομείς Καλών Τεχνών, με τους ενδιαφερομένους να στρέφονται στη λύση των ιδιωτικών σχολών και, όλο και συχνότερα, στην λύση του εξωτερικού.
Επιπλέον, και μιλώντας τεχνοκρατικά, οι εξελίξεις φαίνονται μάλλον δυσοίωνες για την αγορά εργασίας στην ευρύτερη κατηγορία των Καλών Τεχνών, λόγω της αυξημένης ανταγωνιστικότητας και του κορεσμού στον συγκεκριμένο τομέα. Όλο και περισσότερες μελέτες αποφαίνονται, λιγότερες επαγγελματικές προοπτικές, για την ερχόμενη δεκαετία. Το αρνητικό ισοζύγιο του επαγγέλματος απασχολεί τους αναλυτές, και πρακτικά ισοδυναμεί με λιγότερες προσφερόμενες θέσεις, από την αντίστοιχη ζήτηση εργασίας στον καλλιτεχνικό χώρο.
Συγκεκριμένα, για την απασχόληση του ηθοποιού, του σεναριογράφου, του σκηνοθέτη, το αρνητικό ισοζύγιο αναμένεται να κυριαρχήσει για τα επόμενα χρόνια. Έτσι, αντενδείκνυται η πρόβλεψη υψηλών επαγγελματικών προοπτικών στα εν λόγω επαγγέλματα. Το ρίσκο μεγάλο, θα σου πουν, στα τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού. Τουλάχιστον υπό τις παρούσες συνθήκες.
Βέβαια, όλοι οι ειδικοί συμφωνούν σε ένα πράγμα. Το κριτήριο των επαγγελματικών προοπτικών έπεται του κριτηρίου της συνειδητής επιλογής. Οι επιθυμίες, το ταλέντο, η προσωπικότητα και η θέληση για σκληρή δουλειά συνοδεύουν συνήθως και την επιτυχία. Κάθε τόσο παραδείγματα καλλιτεχνών που διαπρέπουν στο εσωτερικό και στο εξωτερικό μας το επιβεβαιώνουν. Όμως, οι επαγγελματικές προοπτικές δεν παύουν να είναι σημαντικές για τον εργασιακό τομέα. Και έτσι, παρ’ όλη την επιμονή, παρ’ όλο το ταλέντο και τα προσόντα, πολλοί ηθοποιοί, χορευτές, σεναριογράφοι, δεν καταφέρνουν, να εξασφαλίσουν την ικανοποιητική για εκείνους πορεία.
Επιπλέον, η έλλειψη επιχορήγησης, εμποδίζει με τη σειρά της την είσοδο στον καλλιτεχνικό χώρο, με τα μεγαλύτερα project να λαμβάνονται ως επί το πλείστον από ιδιωτική πρωτοβουλία. Δημιουργήματα, που εν τέλει έχουν επιτυχημένη πορεία, με την ανάλογη καλλιτεχνική αρτιότητα, θα είναι ελάχιστα, εφόσον λίγες είναι και οι ιδιωτικές παραγωγές που θα αναλάβουν project ανάλογου βεληνεκούς. Τέλος, το εν δυνάμει κοινό. Οι καταναλωτές θεάτρου. Όλο και περισσότερο, εσύ, και εγώ, σκεφτόμαστε λίγο παραπάνω που θα επενδύσουμε ένα μικρό ποσό για τις εξόδους μας. Στο θέατρο; Στο σινεμά; Σε άλλου είδους διασκέδαση;
Υπάρχουν σίγουρα και ελπιδοφόρα παραδείγματα. Θυμάμαι τις θεατρικές σεζόν του ’15 στην Αθήνα. Πληθώρα παραστάσεων και πολυφωνία. Πάνω από 1.000 παραστάσεις με διαφορετική θεματολογία. Σε μια πόλη που τα εν ενεργεία θέατρα ξεπερνούν σε αριθμό εκείνα αντίστοιχων πόλεων του εξωτερικού. Ανεξαρτήτως, όμως, συνθηκών και στατιστικών μελετών, χρειάζεται επένδυση στην τέχνη σε όλες τις εκφάνσεις της. Χρειάζεται περισσότερη κρατική και κοινοτική επιχορήγηση. Όπως και η στήριξη όλων μας. Ώστε η ανάλυση κόστους-οφέλους για οποιονδήποτε επενδυτή να αποφέρει τα μέγιστα στην ευημερία, με την γενικότερη οικονομική και κοινωνική διάστασή τους. Τόσο απορρόφηση των καλλιτεχνών στην αγορά εργασίας και μέγιστη απόδοση κερδών όσο και κοινωνικό, πολιτιστικό, όφελος.
