Οι πολικές αρκούδες αποτελούν εδώ και χρόνια το σύμβολο της κλιματικής αλλαγής, καθώς η άνοδος της θερμοκρασίας λιώνει τους πάγους στην Αρκτική, από τους οποίους εξαρτάται η επιβίωσή τους. Ωστόσο, η ποσοτικοποίηση των επιπτώσεων μιας πετρελαιοπηγής ή ενός σταθμού ηλεκτροπαραγωγής άνθρακα στις πολικές αρκούδες δεν είχε υπολογιστεί μέχρι τώρα.
Τώρα, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Science», επιστήμονες κατάφεραν για πρώτη φορά να ποσοτικοποιήσουν τον αντίκτυπο των ανθρωπογενών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από συγκεκριμένες πηγές, στην επιβίωση των πολικών αρκούδων.
Οι δύο ερευνητές της μελέτης ελπίζουν να κλείσουν ένα «παραθυράκι» στη νομοθεσία των ΗΠΑ που εμπόδιζε την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να λάβει υπόψη την κλιματική αλλαγή κατά την αξιολόγηση των επιπτώσεων έργων όπως οι γεωτρήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ο νόμος απαιτεί από τις υπηρεσίες να διασφαλίζουν ότι τα έργα που εγκρίνουν δεν βλάπτουν περαιτέρω τα είδη που απειλούνται όπως είναι η πολική αρκούδα. Ωστόσο, σύμφωνα με μια νομική γνωμοδότηση του Υπουργείου Εσωτερικών των ΗΠΑ, ο διαχωρισμός των επιπτώσεων μιας συγκεκριμένης πηγής εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τις επιπτώσεις όλων των αερίων του θερμοκηπίου από την αρχή της βιομηχανικής εποχής, δεν ειναι επιστημονικά δυνατός.
«Είναι περίεργο το ότι οι πολικές αρκούδες συμπεριλήφθηκαν στη λίστα με τα απειλούμενα είδη εξαιτίας της απώλειας των θαλάσσιων πάγων που προκαλείται από την υπερθέρμανση του πλανήτη, αλλά όχι οι εκπομπές», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας Στίβεν Άμστραπ, επικεφαλής επιστήμονας της ΜΚΟ Polar Bears International και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Ουαϊόμινγκ.
Οι πολικές αρκούδες βασίζονται στον θαλάσσιο πάγο για να κυνηγήσουν φώκιες. Καθώς οι πάγοι λιώνουν, είτε καταλήγουν στη στεριά είτε πρέπει να κολυμπήσουν πιο μακριά από την ακτή για να βρουν πάγο, γεγονός που πλήττει την ικανότητά τους να βρίσκουν τροφή και οδηγεί σε μεγάλες περιόδους νηστείας που εξαντλούν τα αποθέματα λίπους τους. Προηγούμενη μελέτη διαπίστωσε ότι οι πολικές αρκούδες θα μπορούσαν να εξαφανιστούν μέχρι το τέλος του αιώνα, εκτός αν περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας.
Μια άλλη μελέτη του 2020 διαπίστωσε ότι ο αριθμός των ημερών νηστείας που καθορίζεται από τον αριθμό των ημερών χωρίς πάγο κάθε καλοκαίρι, επηρεάζει άμεσα την επιβίωση των νεαρών πολικών αρκούδων.
Οι ερευνητές υπολόγισαν τη σχέση μεταξύ του χρόνου νηστείας των αρκούδων και κάθε γιγατόνου σωρευτικών εκπομπών, γεγονός που τους επέτρεψε να υπολογίσουν τον αντίκτυπο των εκπομπών από συγκεκριμένα έργα στη μελλοντική επιβίωση των νεαρών πολικών αρκούδων.
«Ουσιαστικά συνδέουμε τις εκπομπές με τις ημέρες χωρίς πάγο και τις επιπτώσεις στις πολικές αρκούδες, δήλωσε ο Άμστραπ, ο οποίος πιστεύει ότι η μέθοδος μπορεί να εφαρμοστεί και σε άλλα είδη, όπως οι θαλάσσιες χελώνες ή οι κοραλλιογενείς ύφαλοι.
Ο Τοντ Άτγουντ, βιολόγος άγριας ζωής που ηγείται του ερευνητικού προγράμματος για την πολική αρκούδα της Αμερικανικής Γεωλογικής Υπηρεσίας και δεν συμμετείχε στη μελέτη, δήλωσε ότι η νέα έρευνα αποτελεί ένα σημαντικό αρχικό βήμα για την ποσοτικοποίηση της σχέσης μεταξύ των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και της επιβίωσης της πολικής αρκούδας. Ωστόσο η έλλειψη συνεπών εκτιμήσεων των πληθυσμιακών τάσεων και των ποσοστών επιβίωσης για ορισμένους υποπληθυσμούς πολικών αρκούδων, οι οποίοι κατανέμονται σε μια πολύ μεγάλη γεωγραφική περιοχή με διαφορές στους θαλάσσιους πάγους και τις πηγές τροφής, μπορεί να είναι «προβληματική όταν προσπαθείς να αντιστοιχίσεις τις πρόσφατες τάσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου με τα ποσοστά επιβίωσης των πληθυσμών», είπε.
«Αυτό δεν αποτελεί κριτική για τους ερευνητές, αλλά υπάρχουν πολλοί υποπληθυσμοί στους οποίους είναι πραγματικά δύσκολο να φτάσουμε», είπε, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει αρκετή χρηματοδότηση για να γίνει κάτι τέτοιο.
Ένας άλλος εμπειρογνώμονας πιστεύει ότι η μελέτη δείχνει μια συσχέτιση μεταξύ των εκπομπών και της επιβίωσης των μικρών πολικών αρκούδων, αλλά όχι άμεση αιτία και αποτέλεσμα. Ο Άντριου Ντεροσέ, ειδικός στις πολικές αρκούδες και καθηγητής βιολογικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Αλμπέρτα, πιστεύει ότι οι πολικές αρκούδες κινδυνεύουν μακροπρόθεσμα με εξαφάνιση.
Ο Νταν Ρολφ, καθηγητής στη Νομική Σχολή Lewis and Clark στο Πόρτλαντ του Όρεγκον και ειδικός στη νομοθεσία για τα απειλούμενα είδη, δήλωσε ότι η μελέτη κάνει σημαντική πρόοδο στην κατανόηση των επιπτώσεων των σωρευτικών εκπομπών στις πολικές αρκούδες.
«Συμφωνώ απόλυτα με τους συγγραφείς ότι είναι ουσιαστικά γελοίο το γεγονός ότι χαρακτηρίζουμε τις πολικές αρκούδες απειλούμενο είδος εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής και στη συνέχεια λέμε ότι δεν μπορούμε να λάβουμε υπόψη τις επιπτώσεις αυτών των ομοσπονδιακών αποφάσεων που θα αυξήσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου», δήλωσε. «Δεν βγάζει κανένα νόημα», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Πενήντα χρόνια μετά την έναρξη ισχύος του νόμου των ΗΠΑ για τα απειλούμενα είδη, οι αξιωματούχοι λένε ότι το 99% των ζώων και των φυτών που προστατεύει έχουν επιβιώσει.
Οργανισμοί όπως η Υπηρεσία Ιχθύων και Άγριας Ζωής έχουν τη δικαιοδοσία να καθορίσουν ότι οι πολικές αρκούδες κινδυνεύουν και ότι οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου πρέπει να μειωθούν, δήλωσε ο Ρολφ. Οι αξιολογήσεις των έργων θα μπορούσαν τότε να εξετάσουν κατά πόσον οι εκπομπές συνάδουν με τον στόχο της μείωσης των αερίων του θερμοκηπίου – αλλά «αυτό δεν θα ήταν πολιτικά εφικτό», πρόσθεσε.
«Δηλαδή συνεχίζεις να επιτρέπεις σταδιακά δυσμενείς επιπτώσεις μέχρι να ξεχειλίσει το ποτήρι και να πρέπει να σταματήσεις», είπε. «Σε αυτό το σημείο βρισκόμαστε τώρα με τις πολικές αρκούδες», κατέληξε ο Ρολφ.
ΠΗΓΗ: AP News, Science Alert