Να εναρμονιστούν και με το «πνεύμα» της εταιρικής διακυβέρνησης, δηλαδή την κουλτούρα, και όχι μόνο με το «γράμμα» των διατάξεων της, καλεί τις εισηγμένες στο ελληνικό χρηματιστήριο η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, βάσει της έκθεσης που συνέταξε για την πορεία εφαρμογής του πλαισίου εταιρικής διακυβέρνησης.
Σύμφωνα με την ανάλυση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, προκύπτει ότι οι εισηγμένες εταιρείες έχουν εναρμονιστεί με τις διατάξεις του νόμου και έχει ενισχυθεί η κουλτούρα της εταιρικής διακυβέρνησης που αυτές επιβάλλουν, στην κατεύθυνση της ενίσχυσης των αρχών της διαφάνειας, της αναλογικότητας και της συμπερίληψης, παράγοντες που συμβάλλουν στην αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη λειτουργία της αγοράς και την ενίσχυση της προστασίας και της εμπιστοσύνης των μετόχων και των επενδυτών.
Ωστόσο, η επιμέρους ανάλυση κατέδειξε ότι, τα ανωτέρω ενδέχεται να είναι περισσότερο αποτέλεσμα της υποχρεωτικότητας που επιβάλλουν οι σχετικές διατάξεις του νόμου, παρά της υιοθέτησης από τις εταιρείες, και δη από τις εταιρείες που ανήκουν στην κατηγορία μεγάλης κεφαλαιοποίησης, του πνεύματος του νόμου για την εταιρική διακυβέρνηση.
Αυτό καθότι σχεδόν το 70% των εταιρειών διαθέτουν στα ΔΣ τους τον ελάχιστο εκ του νόμου απαιτούμενο αριθμό ανεξάρτητων μη εκτελεστικών μελών και επιπλέον, μόνο σε ένα 30% του συνόλου των εταιρειών η συμμετοχή των γυναικών στα ΔΣ υπερβαίνει την αναλογία του 1/3.
Τα ευρήματα της έκθεσης της Επ. Κεφαλαιαγοράς
Από τα στατιστικά στοιχεία που εξήχθησαν από δεδομένα που συλλέγει η Διεύθυνση Εισηγμένων Εταιρειών, στο πλαίσιο της παρακολούθησης της συμμόρφωσης του νομοθετικού πλαισίου για την εταιρική διακυβέρνηση, με ημερομηνία αναφοράς την 31.12.2023, καθώς και από την επιμέρους διαχρονική εξέλιξή τους, προκύπτει ότι οι εταιρείες των οποίων κινητές αξίες διαπραγματεύονται στο Χρηματιστήριο Αθηνών συμμορφώνονται, με τις διατάξεις του νόμου 4706/2020 για την Εταιρική Διακυβέρνηση όσον αφορά:
α. τη σύνθεση των Διοικητικών τους Συμβουλίων με εκτελεστικά, μη εκτελεστικά και ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη, και την εκπροσώπηση του φύλου μειοψηφίας,
β. τις επιτροπές του Διοικητικού Συμβουλίου και συγκεκριμένα τις Επιτροπές Ελέγχου,
γ. τις Επιτροπές Αποδοχών και τις Επιτροπές Υποψηφιοτήτων, και
δ. την υιοθέτηση Κανονισμών Λειτουργίας – Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης από φορέα εγνωσμένου κύρους.
Επιπλέον από την ανάλυση των δεδομένων προκύπτει ότι στα δύο χρόνια εφαρμογής του νόμου καταγράφεται αύξηση των ανεξάρτητων μη εκτελεστικών μελών και αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στα ΔΣ των εταιρειών και στις επιτροπές τους.
Περαιτέρω, παρατηρήθηκε διαχρονικά μικρή αύξηση στις ανεξάρτητες Επιτροπές Ελέγχου, ωστόσο η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς αναμένει περαιτέρω βελτίωση της αύξησης αυτής, καθώς η μικρή αυτή αύξηση σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των εταιρειών διαθέτουν τριμελείς Επιτροπές Ελέγχου όπως κατ’ ελάχιστο ορίζουν οι σχετικές διατάξεις του νόμου, υποδηλώνει μία τάση η οποία δύναται να είναι και αντιστρέψιμη στο μέλλον.
Προκύπτει λοιπόν ότι, οι εισηγμένες εταιρείες έχουν εναρμονιστεί με τις διατάξεις του νόμου και έχει ενισχυθεί η κουλτούρα της εταιρικής διακυβέρνησης που αυτές επιβάλλουν, στην κατεύθυνση της ενίσχυση των αρχών της διαφάνειας, της αναλογικότητας και της συμπερίληψης, παράγοντες που συμβάλλουν στην αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη λειτουργία της αγοράς και την ενίσχυση της προστασίας και της εμπιστοσύνης των μετόχων και των επενδυτών.
Οποιαδήποτε αναθεώρηση του πλαισίου θα πρέπει να λάβει επίσης υπόψη τις πρόσφατα αναθεωρημένες G20/ΟΟΣΑ Αρχές Εταιρικής Διακυβέρνησης, οι οποίες αποτελούν παγκόσμια πρότυπα στον τομέα της εταιρικής διακυβέρνησης, στο βαθμό που δεν έχουν ήδη υιοθετηθεί με τις διατάξεις του νόμου και της λοιπής νομοθεσίας.