Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
Είχαν σχηματικά διαμορφωθεί στο πολιτικό μας πεδίο απηχώντας εξάλλου και τις τροπές της ελληνικής κοινωνίας δυο πόλοι κυρίαρχοι. Από την μια οι φιλελεύθεροι με τον Βενιζέλο, που πρέσβευαν τη Μεγάλη Ιδέα και το όραμα της δημιουργίας μιας Ελλάδας, που θα είχε κυρίαρχο ρόλο στη Βαλκανική και θα ακεραίωνε την εδαφική ολοκλήρωση της Ελλάδος, σε όπιο χώμα πατούσε ελληνική ψυχή. Από την άλλη οι συντηρητικοί Εθνικόφρονες που αντετάσσοντο στη Μεγάλη Ιδέα και προέτασσαν το εσωστρεφές δόγμα της «Μικράς και εντίμου Ελλάδος».
Μια απόφυση μάλιστα αυτής της αντίληψης που οδηγούσε σε εθνικές στρεβλώσεις, ήταν η ευμενής πολιτική των παλαιοκομματικών εθνικοφρόνων προς τις γεωγραφικές περιοχές που αποτελούσαν το σώμα της παλαιάς Ελλάδος, έναντι της νέας διαμορφωθείσας επικράτειας, με την προσάρτηση μετά το 1881 των νέων γεωγραφικών μας περιοχών, ήτοι Θεσσαλίας, Ηπείρου, Μακεδονίας, Κρήτης, Θράκης και των νησιών του Αιγαίου, που απεκαλούντο «νέες χώρες». Όμως με αυτή της στενής αντίληψης πολιτική επιλογή, οι εθνικόφρονες είχαν κατορθώσει να κερδίσουν τις κρίσιμες για την πορεία του τόπου εκλογές και να επαναφέρουν τον εθνικά επιζήμιο Κωνσταντίνο τον Α΄. Η επάνοδος όμως του Κωνσταντίνου αυτόχρημα συνεπάγονταν την ανακατανομή της διπλωματικής ισχύος για την χώρα, με ολέθρια όπως θα υποπτεύεται ο αναγνώστης αποτελέσματα. Έτσι οι κεντρικοί σύμμαχοι της Ελλάδος, μέχρι εκείνη τη στιγμή, οι δυνάμεις της «Εγκάρδιας συνεννόησης» «entante» Αγγλία- Γαλλία, απέσυραν τη στήριξή τους προς την Ελλάδα.
Ας έλθουμε όμως και στις πολεμικές μας επιχειρήσεις στη Μικρασία και ας σημειώσει καλά ο αναγνώστης ότι, στην αποστολή της στήριξης από την entante, ο ελληνικός στρατός προελαύνει ακατάπαυστα στα βάθη της Τουρκίας. Ήδη έχουν προσαρτηθεί στα εθνικά μας εδάφη η ανατολική Θράκη, αλλά και έκταση δεκαέξι τετραγωνικών χιλιομέτρων πέριξ της Σμύρνης. Αντί όμως οι κυβερνήσεις των Αθηνών που εξέφραζαν το δόγμα της «Μικράς και εντίμου Ελλάδος», να ανακαλέσουν τον ελληνικό στρατό στα εδάφη της Συνθήκης των Σεβρών του Βενιζέλου, ώστε να εδραιωθούν με την παρουσία του στην Μητροπολιτική Ελλάδα, τον άφησαν στο κυνήγι ενός ανέφικτου και ολέθριου ονείρου. Ο ελληνικός στρατός παρήλαυνε διαρκώς και αφού κατήγε μια μεγάλη ακόμα νίκη στον ποταμό Σαγγάριο, προσήγγισε λίγο έξω από την Άγκυρα.
Εν συνεχεία οπισθοχώρησε και οριοθέτησε την παρουσία του στην γραμμή Εσκί Σεχίρ – Αφιόν Καραχισάρ. Συνεχίζοντας την προέλασή του κατακτούσε εδάφη τα οποία πάραυτα δεν προσετίθεντο στην Ελλάδα, προσμένοντας με την παρέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων, την δημιουργία ενός καινούριου Status Quo, πιο ωφέλιμου για την Ελλάδα, από την Συνθήκη των Σεβρών. Ποιες μεγάλες δυνάμεις όμως; Αυτές που μας είχαν εγκαταλείψει με την επάνοδο του Κωνσταντίνου; Τις κρίσιμες τούτες ώρες λοιπόν για τον ελληνικό στρατό, οι Μεγάλες Δυνάμεις επεδείκνυαν αδιαφορία. Οι κυβερνήσεις των Αθηνών μένουν αμήχανες προς τις εξελίξεις και ο στρατός μας μένει μετέωρος στα βάθη της Ασίας.
Όμως το ζωτικό αυτό χρονικό διάστημα για την έκβαση των πολεμικών επιχειρήσεων στο οποίο η Ελλάδα στρατιωτικά και πολιτικά παρακολουθεί ως παθητικός θεατής τα πράγματα, οι Τούρκοι αδράχνουν την ευκαιρία να αναδιοργανωθούν. Και όπως πάντα, έτσι και τώρα, η ιστορική μοίρα παίζει τα περίεργα παιχνίδια της. Στην πολιτική σκηνή της Τουρκίας αναδύεται ένα νέο κίνημα με ένα νέο ηγέτη. Έναν εμπνευσμένο και πολυτάλαντο στρατιωτικό άνδρα, που ω της ειρωνείας είχε σπουδάσει στην στρατιωτική μας Σχολή των Ευελπίδων και είχε μεγαλώσει στην Θεσσαλονίκη. Τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ.
Στη φωτογραφία εξωφύλλου ο ελληνικός στρατός προελαύνει στον ποταμό Σαγγάριο. Πάραυτα η άφρονα και ασπόνδυλη εξωτερική πολιτική και διπλωματία της τότε κυβέρνησης των Αθηνών, υπό τον Γούναρη, θα μετατρέψει τον θρίαμβο σε συμφορά, οδηγώντας την Ελλάδα στην μεγαλύτερη σύγχρονη εθνική της τραγωδία !!! Συνεχίζεται …
*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, είναι υποψήφιος Βουλευτής της «Ένωσης Κεντρώων» στην Α΄ Αθηνών.