«Κάτω στη φιλοσοφία των καθαρών τοίχων»! Το σύνθημα αυτό γραμμένο στους τοίχους της Πολυτεχνικής Σχολής θυμάται χαρακτηριστικά από τα φοιτητικά του χρόνια στο ΑΠΘ ο Αχιλλέας Ζαπράνης, ο οποίος σήμερα, από τη θέση του πρύτανη στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, σχεδιάζει να εγκαταστήσει ηλεκτρονικές οθόνες ανακοινώσεων στο ίδρυμά του στο πλαίσιο μιας προσπάθειας κατά της αφισορύπανσης των πανεπιστημιακών χώρων.
«Μου είχε προκαλέσει μεγάλη εντύπωση, όταν είδα αυτό το σύνθημα για πρώτη φορά. Αποτυπώνει μία από τις παθογένειες των ελληνικών πανεπιστημίων, καθώς κάποιοι θεωρούν ότι το ίδρυμα και, ευρύτερα, ο δημόσιος χώρος, τους ανήκει» τονίζει ο ίδιος στην «Καθημερινή». Τα μεγάλα κεντρικά ΑΕΙ ξοδεύουν συνολικά περί τα 100.000 ευρώ, ετησίως, για τον καθαρισμό των τοίχων από συνθήματα. Βέβαια, σε πολλές περιπτώσεις, οι ηγεσίες των ιδρυμάτων καθαρίζουν μόνο τα κεντρικά κτίριά τους (π.χ. οι τοίχοι των Προπυλαίων στο Πανεπιστήμιο Αθηνών) και δεν μπαίνουν στον κόπο να καθαρίσουν τοίχους αιθουσών και μικρών χώρων, αφού γνωρίζουν ότι σε λίγες ημέρες ή ώρες πάλι νέα συνθήματα και αφίσες θα εμφανιστούν… «Η αντιμετώπιση του προβλήματος σχετίζεται με την πολιτική κουλτούρα και αγωγή κάθε μέλους της πανεπιστημιακής κοινότητας» αναφέρει, από την πλευρά του, στην «Καθημερινή» ο πρύτανης του ΑΠΘ Περικλής Μήτκας.
Συγκεκριμένα, ο κ. Ζαπράνης σχεδιάζει την τοποθέτηση στο ίδρυμά του πέντε ηλεκτρονικών οθονών, οι οποίες θα παρουσιάζουν τις ανακοινώσεις των σχολών, αλλά, κυρίως, μηνύματα και αφίσες των φοιτητικών παρατάξεων. Οι οθόνες θα λειτουργούν κατά τα πρότυπα των διαφημιστικών ταμπλό, στα οποία τα μηνύματα εναλλάσσονται και τα οποία υπάρχουν σε διάφορα σημεία των πόλεων. Το κόστος μιας τέτοιας ψηφιακής οθόνης ξεκινά από τα 2.500 ευρώ.
Αφισορύπανση
Στα πανεπιστήμια η οπτική ρύπανση προκαλείται κατά κύριο λόγο από τις φοιτητικές παρατάξεις, που γράφουν συνθήματα ή κολλούν αφίσες στους τοίχους, έστω κι αν υπάρχουν ειδικά ταμπλό. Όμως, υπάρχει και η αφισορύπανση από κάθε είδους διαφημιστικά φροντιστηρίων, ενοικιαστήρια και άλλες μικρές αγγελίες. Επίσης, η «ένταση» της οπτικής ρύπανσης εξαρτάται και από την πολιτική επικαιρότητα. Ενδεικτικά, όπως ανέφερε στην «Καθημερινή» ο κ. Μήτκας, κατά τη διάρκεια της απεργίας πείνας του Νίκου Ρωμανού τα συνθήματα που γράφτηκαν στους χώρους του ΑΠΘ ήταν πολύ περισσότερα συγκριτικά με εκείνα π.χ. γύρω από το θέμα της διαγραφής των «αιωνίων» φοιτητών, όταν ελήφθη η συγκεκριμένη απόφαση από το υπουργείο Παιδείας.
«Όσες φορές προσπαθήσαμε να περιοριστούν οι αφίσες μόνο στα ειδικά ταμπλό αποτύχαμε. Οι “καλές ημέρες” κράτησαν λίγο, καθώς ακόμη κι αν υπάρξει ομοφωνία με τις φοιτητικές παρατάξεις, δεν μπορεί να ελέγξεις τις μειοψηφικές ομάδες», τονίζει στην «Καθημερινή» ο κ. Μήτκας. «Απαιτείται πειθαρχικός έλεγχος και άμεση απόδοση ευθυνών σε όποια παράταξη ρυπαίνει με συνθήματα. Όμως, κάτι τέτοιο χρειάζεται ισχυρή βούληση εκ μέρους των πρυτάνεων», πρόσθεσε στην «Καθημερινή» καθηγητής στη Φιλοσοφική Αθηνών.
«Οι παρατάξεις κολλούν αφίσες και γράφουν συνθήματα όχι τόσο από ανάγκη να παρουσιάσουν τις θέσεις τους ή όποια άλλα μηνύματα στους φοιτητές. Αυτό μπορεί να συμβεί πλέον -και με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα- μέσω του διαδικτύου. Όμως, ουσιαστικά η συμπεριφορά των παρατάξεων -και ιδίως ορισμένων- υποκρύπτει μία επίδειξη ισχύος: Επιθυμούν να μπορούν να συμπεριφέρονται, όπως θέλουν στο ίδρυμα, χωρίς να τους ελέγχει κανείς», παρατηρεί, μιλώντας στην «Καθημερινή», ο πρώην αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών, Θωμάς Σφηκόπουλος.
«Είναι δεδομένο ότι θα υπάρξουν αντιδράσεις από φοιτητές», εκτιμά ο κ. Ζαπράνης, σχολιάζοντας τις ενστάσεις για την επιτυχία του εγχειρήματος με τις οθόνες ανακοινώσεων. Και συμπληρώνει: «Η αφισορύπανση αντιμετωπίζεται με την αλλαγή κουλτούρας, αλλά αυτό δεν γίνεται από τη μία μέρα στην άλλη. Είναι μια διαρκής πάλη, μέχρι να κουραστούν εκείνοι που νομίζουν ότι μπορούν να ρυπαίνουν τους χώρους του πανεπιστημίου».
