Τα τροφιμογενή νοσήματα αποτελούν σημαντική αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας και για ελάχιστα από αυτά υπάρχουν εμβόλια. Τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας είναι συγκλονιστικά:
– Πάνω από 200 ασθένειες διασπείρονται δια των τροφίμων με τα διαρροϊκά νοσήματα να σκοτώνουν πάνω από 1,5 εκατομμύρια παιδιά κάθε χρόνο.
– Δυο εκατομμύρια θάνατοι συμβαίνουν ετησίως από την κατανάλωση μολυσμένων τροφίμων και νερού.
– Η ακαταλληλότητα των τροφίμων μπορεί να οδηγήσει τους καταναλωτές σε χρόνια προβλήματα υγείας.
– Η παγκοσμιοποίηση κάνει την ασφάλεια των τροφίμων πιο περίπλοκη διαδικασία, επειδή δίνονται πολλές ευκαιρίες για την μόλυνσή τους όπως για παράδειγμα κατά την μεταφορά τους.
– Το τρόφιμο επηρεάζει σημαντικά την οικονομία μιας χώρας και την κοινωνία γι αυτό η ασφάλειά του είναι ζωτικής σημασίας.
Τα στοιχεία αυτά δημοσιοποιούνται από το Τμήμα Πρόληψης και Προαγωγής Υγείας της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας με αφορμή την 7η Απριλίου, που έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Υγείας και η οποία φέτος έχει τίτλο “Πόσο ασφαλές είναι το φαγητό σας; Μεταξύ των μικροοργανισμών που προκαλούν τα μολυσματικά τροφιμογενή νοσήματα είναι: η σαλμονέλα, το καμπυλοβακτηρίδιο (Campylobacter), το κολοβακτηρίδιο (E.Coli), η σιγκέλα (shigella), το δονάκιο της χολέρας, ο ιός της ηπατίτιδας Α αλλά και η σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια των βοοειδών κ.ά.
Στην Ελλάδα με το σύστημα της υποχρεωτικής δήλωσης νοσήματος, φαίνεται να κυριαρχούν οι σαλμονελώσεις (μη τυφο–παρατυφικές) και σε μικρότερο ποσοστό η ηπατίτιδα Α και οι σιγκελώσεις. “Νέες απειλές από τροφιμογενή νοσήματα εμφανίζονται εξαιτίας της αύξησης των διεθνών μετακινήσεων και του εμπορίου, της μικροβιακής προσαρμογής και αντοχής, της αλλαγής στο σύστημα παραγωγής τροφίμων. Σημαντικό ρόλο παίζει το δημογραφικό και η ανθρώπινη συμπεριφορά. Στις ανεπτυγμένες χώρες, η επιτήρηση των τροφιμογενών ασθενειών είναι μια θεμελιώδης συνιστώσα των συστημάτων ασφάλειας των τροφίμων. Τα δεδομένα της παρακολούθησης χρησιμοποιούνται για τον σχεδιασμό, την υλοποίηση και την αξιολόγηση των πολιτικών δημόσιας υγείας.
Εκ των πραγμάτων υπάρχει ανάγκη της ενίσχυσης των συστημάτων επιτήρησης των ασθενειών” επισημαίνεται στην ανακοίνωση του Τμήματος Πρόληψης και Προαγωγής Υγείας. Ο ΠΟΥ μαζί με τον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών για τα Τρόφιμα και την Γεωργία (FAO) προωθούν τη βελτίωση της ασφάλειας των τροφίμων και επιπλέον προειδοποιούν τις χώρες για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης ως προς την ασφάλεια των τροφίμων μέσω ενός διεθνούς δικτύου πληροφοριών. Ως μέρος της παγκόσμιας στρατηγικής για την μείωση του φορτίου των τροφιμογενών ασθενειών ο ΠΟΥ εξέδωσε τα πέντε κλειδιά για ασφαλέστερα τρόφιμα και ένα οδηγό ασφάλειας των τροφίμων για τους ταξιδιώτες.
Τα πέντε κλειδιά είναι: 1. Να τηρούνται οι κανόνες υγιεινής. 2. Να διατηρούνται χωριστά τα μαγειρεμένα τρόφιμα. 3. Καλό μαγείρεμα. 4. Η διατήρηση των τροφίμων στις σωστές θερμοκρασίες. 5. Να χρησιμοποιούνται ασφαλές νερό και ασφαλείς πρώτες ύλες
