Γιατί δύο άτομα με αντίθετες πολιτικές απόψεις ερμηνεύουν διαφορετικά τις ίδιες λέξεις, εικόνες ή γεγονότα; Πάρτε για παράδειγμα τη λέξη «ελευθερία», ή μια εικόνα της αμερικανικής σημαίας, ή ακόμη και τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ του 2020. Ένα άτομο που ταυτίζεται πολιτικά ως φιλελεύθερο θα ερμηνεύσει διαφορετικά αυτές τις πληροφορίες σε σχέση με ένα συντηρητικό – και δυο νέες μελέτες εξηγούν γιατί συμβαίνει αυτό.
Ενώ προηγούμενες θεωρίες υποστήριζαν ότι η πολιτική πόλωση προκύπτει από την επιλεκτική κατανάλωση (και την υπερκατανάλωση) ειδήσεων και μέσων κοινωνικής δικτύωσης, μια ομάδα με επικεφαλής ερευνητές του Πανεπιστημίου Brown στις ΗΠΑ, ισχυρίζεται ότι η πόλωση μπορεί να ξεκινάει ακόμη νωρίτερα.
Η νέα τους μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο «Science Advances», δείχνει ότι τα άτομα που μοιράζονται την ίδια ιδεολογία έχουν παρόμοια νευρωνικά αποτυπώματα πολιτικών λέξεων, βιώνουν μεγαλύτερο νευρωνικό συγχρονισμό όταν ασχολούνται με πολιτικό περιεχόμενο και ο εγκέφαλός τους τμηματοποιεί διαδοχικά τις νέες πληροφορίες στις ίδιες μονάδες νοήματος. Με αυτόν τον τρόπο, είπαν οι ερευνητές, δείχνουν πώς η πόλωση προκύπτει στο σημείο ακριβώς που ο εγκέφαλος λαμβάνει και επεξεργάζεται νέες πληροφορίες.
«Αυτό βοηθά να ρίξουμε φως στο τι συμβαίνει στον εγκέφαλο που προκαλεί την πολιτική πόλωση», δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Όριελ ΦέλντμανΧολ, αναπληρώτρια καθηγήτρια γνωστικών, γλωσσικών και ψυχολογικών επιστημών στο Ινστιτούτο Επιστήμης του Εγκεφάλου Carney στο Πανεπιστήμιο Brown.
Προηγούμενη έρευνα της ομάδας της ΦέλντμανΧολ έδειξε ότι όταν οι συμμετέχοντες παρακολούθησαν ένα δυνητικά πολωτικό βίντεο σχετικά με καυτά θέματα όπως η άμβλωση, η αστυνόμευση ή η μετανάστευση, η εγκεφαλική δραστηριότητα των ατόμων που ταυτίζονταν με τους Δημοκρατικούς ή τους Ρεπουμπλικάνους ήταν παρόμοια με την εγκεφαλική δραστηριότητα των υποστηριχτών των αντίστοιχων κομμάτων.
Αυτός ο νευροσυντονισμός, εξήγησε η ερευνήτρια, αποδεικνύει ότι οι εγκέφαλοι επεξεργάζονται τις πληροφορίες με παρόμοιο τρόπο. Για τη νέα αυτή μελέτη, οι ερευνητές θέλησαν να αποκτήσουν μια ακόμη πιο λεπτομερή εικόνα του γιατί και πώς συγχρονίζονται οι εγκέφαλοι των ανθρώπων που ανήκουν στο ίδιο πολιτικό κόμμα.
Για να το πετύχει αυτό, η ομάδα χρησιμοποίησε μια σειρά από μεθόδους που, όπως είπε, δεν έχουν χρησιμοποιηθεί ποτέ συνδυαστικά. Οι ερευνητές διεξήγαγαν μια σειρά από πειράματα με μια ομάδα 44 συμμετεχόντων, φιλελεύθερων και συντηρητικών πεποιθήσεων, οι οποίοι εκτέλεσαν διάφορες γνωστικές εργασίες.
Αρχικά οι ερευνητές ζήτησαν από τους εθελοντές να διαβάσουν μια σειρά από λέξεις-μερικές από τις οποίες ήταν πολιτικά φορτισμένες- ενώ τους υπέβαλαν σε λειτουργική απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού (fMRI), η οποία μετρά τις αλλαγές στη ροή του αίματος ως υποκατάστατο της νευρικής δραστηριότητας. Η ομάδα κατέγραψε τα μοτίβα δραστηριότητας στην αμυγδαλή -η οποία έχει σχετιστεί με τα συναισθήματα και ειδικά με τον φόβο- και στο ραβδωτό σώμα (βασικά γάγγλια) το οποίο συσχετίζεται με μια ποικιλία λειτουργιών, όπως κινητικός έλεγχος, γνωσιακές διεργασίες, συναισθήματα και μάθηση. Οι ερευνητές δεν διαπίστωσαν καμία αλλαγή στη δραστηριότητα όταν οι συμμετέχοντες διάβαζαν ουδέτερες λέξεις. Όταν όμως διάβασαν λέξεις που σχετίζονταν με τη μετανάστευση και την Αμερική, τα μοτίβα δραστηριότητας στο ραβδωτό σώμα ομαδοποιήθηκαν ανάλογα με τις πολιτικές πεποιθήσεις τους.
Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες παρακολούθησαν ένα ουδέτερα διατυπωμένο ειδησεογραφικό απόσπασμα σχετικά με την άμβλωση και έντονες συζητήσεις σχετικά με την αστυνόμευση και τη μετανάστευση. Τα μοτίβα δραστηριότητας που διεγείρονταν από το ειδησεογραφικό κλιπ ήταν δυσδιάκριτα μεταξύ αριστερών και δεξιών, αλλά εκείνα που δημιουργήθηκαν από τη συζήτηση για τη μετανάστευση (αν και, παραδόξως, όχι από τη συζήτηση για την αστυνόμευση) είχαν σαφή διαχωρισμό.
Μία από τις μεθόδους που χρησιμοποίησαν οι ερευνητές ονομάζεται ανάλυση ομοιότητας αναπαράστασης (representation similarity analysis). Όταν ένα άτομο βλέπει μια απλή, στατική εικόνα, όπως μια λέξη, ο εγκέφαλος αναπαριστά τη λέξη αυτή με συγκεκριμένα μοτίβα δραστηριότητας.
«Ο εγκέφαλος αναπαριστά τη λέξη πυροδοτώντας νευρώνες με έναν συγκεκριμένο τρόπο», εξήγησε η ερευνήτρια. «Είναι σχεδόν σαν ένα δακτυλικό αποτύπωμα – ένα νευρωνικό αποτύπωμα που κωδικοποιεί την έννοια αυτής της λέξης μέσα στον εγκέφαλο».
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν επίσης μια νεότερη μεθοδολογία που ονομάζεται νευρωνική τμηματοποίηση (neural segmentation) για να προσδιορίσουν πώς οι εγκέφαλοι των ανθρώπων που ταυτίζονται με ένα συγκεκριμένο κόμμα προκαθορίζουν την ερμηνεία των εισερχόμενων πληροφοριών. Οι εγκέφαλοι δέχονται συνεχώς οπτικές και ακουστικές πληροφορίες, δήλωσε η ΦέλντμανΧολ, και ο τρόπος με τον οποίο ο εγκέφαλος δίνει νόημα σε αυτόν τον συνεχή καταιγισμό πληροφοριών είναι να τις διαχωρίζει σε διακριτά κομμάτια ή τμήματα.
«Μπορείτε να το φανταστείτε σαν να χωρίζετε ένα συμπαγές κείμενο σε προτάσεις, παραγράφους και κεφάλαια», εξήγησε.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι εγκέφαλοι των Δημοκρατικών διαχωρίζουν τις εισερχόμενες πληροφορίες με τον ίδιο τρόπο, ο οποίος στη συνέχεια δίνει παρόμοιες, κομματικές σημασίες σε αυτά τα κομμάτια πληροφοριών – ενώ οι εγκέφαλοι των Ρεπουμπλικάνων τμηματοποιούν τις ίδιες πληροφορίες με διαφορετικό τρόπο.
Οι ερευνητές σημείωσαν ότι τα άτομα που μοιράζονταν μια ιδεολογία είχαν παρόμοιες νευρωνικές αναπαραστάσεις των πολιτικών λέξεων, βίωναν μεγαλύτερο νευρωνικό συγχρονισμό κατά την παρακολούθηση των πολιτικών βίντεο και τμηματοποιούσαν τις πληροφορίες του πραγματικού κόσμου στις ίδιες νοηματικές μονάδες.
Συνολικά, κατέληξαν οι ερευνητές, τα ευρήματα δείχνουν ότι η πολιτική ιδεολογία διαμορφώνεται από σημασιολογικές αναπαραστάσεις πολιτικών εννοιών που επεξεργάζονται σε ένα περιβάλλον χωρίς πολωτική ατζέντα και ότι αυτές οι αναπαραστάσεις προκαθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο ερμηνεύονται οι πληροφορίες.
Οι ερευνητές επικεντρώνονται τώρα στο πώς αυτή η εξήγηση της πόλωσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την καταπολέμησή της.
«Το πρόβλημα της πολιτικής πόλωσης δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί σε επιφανειακό επίπεδο», δήλωσε. «Η εργασία μας έδειξε ότι αυτές οι πολωμένες πεποιθήσεις είναι εδραιωμένες και επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι βιώνουν έναν πολιτικό λόγο», πρόσθεσε.
Μια άλλη επιστημονική ομάδα στο Πανεπιστημίο του Τελ Αβίβ -η οποία επίσης χρησιμοποίησε λειτουργική απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού, ζήτησε από 34 συμμετέχοντες να παρακολουθήσουν διαφημίσεις και ομιλίες προεκλογικής εκστρατείας, καθώς και ένα ουδέτερο κλιπ. Η ομάδα διαπίστωσε διαφορές στις αντιδράσεις των συμμετεχόντων στα τμήματα του φλοιού που σχετίζονται με την όραση, την ακοή και την κίνηση. Η μελέτη τους δημοσιεύθηκε στο «Journal of Neuroscience».
ΠΗΓΗ: Economist, Mirage News
