Η σωστή φροντίδα των δοντιών πιθανώς συνδέεται με την καλύτερη υγεία του εγκεφάλου, σύμφωνα με νέα μελέτη. Συγκεκριμένα, ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Tohoku στην Ιαπωνία διαπίστωσαν ότι η περιοδοντίτιδα και η απώλεια δοντιών συνδέονται με συρρίκνωση του ιππόκαμπου, μιας περιοχής του εγκεφάλου που εμπλέκεται στον σχηματισμό της μνήμης και στη χωρική μάθηση. Ωστόσο η μελέτη δεν αποδεικνύει ότι η περιοδοντίτιδα ή η απώλεια δοντιών προκαλεί τη νόσο Αλτσχάιμερ– αλλά δείχνει μόνο μια συσχέτιση.
«Αυτή η μελέτη είχε ως στόχο να αποσαφηνίσει μια διαχρονική συσχέτιση μεταξύ του αριθμού των παρόντων δοντιών και της ατροφίας του ιππόκαμπου λαμβάνοντας υπόψη τη σοβαρότητα της περιοδοντίτιδας σε έναν πληθυσμό ενηλίκων προχωρημένης μέσης και μεγάλης ηλικίας», σημειώνουν οι ερευνητές.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2021 έδειξε ότι καθώς οι ηλικιωμένοι χάνουν τα δόντια τους με την πάροδο του χρόνου, ο κίνδυνος εμφάνισης γνωστικών διαταραχών όπως η άνοια, αυξάνεται. Μια άλλη μελέτη του 2022 έδειξε ότι η απώλεια δοντιών οδηγεί σε νευροεκφυλισμό σε ζωικά μοντέλα. Είναι σαφές λοιπόν ότι η ομάδα του Πανεπιστημίου Tohoku δεν είναι η πρώτη που επισημαίνει τη σχέση μεταξύ απώλειας δοντιών και άνοιας. Ωστόσο, χάρη στην παρούσα μελέτη, γνωρίζουμε πώς ένα συγκεκριμένο τμήμα του εγκεφάλου, δηλαδή ο ιππόκαμπος, επηρεάζεται από την περιοδοντίτιδα και την απώλεια δοντιών.
Στη μελέτη συμμετειχαν 172 άτομα με μέση ηλικία τα 67 έτη, τα οποία δεν είχαν προβλήματα μνήμης. Όλοι οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε μια σειρά οδοντιατρικών και εγκεφαλικών εξετάσεων πριν από την έναρξη της μελέτης. Υποβλήθηκαν επίσης σε μαγνητική εγκεφάλου για τη μέτρηση του όγκου του ιππόκαμπου στην αρχή της μελέτης και έπειτα από τέσσερα χρόνια. Οι ερευνητές μέτρησαν τον αριθμό των δοντιών και έλεγξαν για ασθένειες των ούλων με μετρήσεις του ιστού των ούλων και διαπίστωσαν ότι ορισμένοι συμμετέχοντες εμφάνιζαν ήπια περιοδοντίτιδα ενώ άλλοι αντιμετώπιζαν σοβαρές παθήσεις των ούλων. Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι ο αριθμός των δοντιών και η σοβαρότητα της περιοδοντίτιδας συνδέονταν με αλλαγές στον αριστερό ιππόκαμπο.
«Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η διατήρηση των δοντιών με σοβαρή περιοδοντίτιδα σχετίζεται με την ατροφία του εγκεφάλου. Ο έλεγχος της εξέλιξης της νόσου των ούλων μέσω τακτικών οδοντιατρικών επισκέψεων είναι ζωτικής σημασίας και τα δόντια με σοβαρή περιοδοντίτιδα μπορεί να χρειαστεί να αφαιρεθούν και να αντικατασταθούν με κατάλληλες προσθετικές συσκευές», εξήγησε ο Σατόσι Γιαμαγκούτσι, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης και ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Tohoku.
Στα άτομα με ήπια περιοδοντίτιδα η ύπαρξη λιγότερων δοντιών σχετιζόταν με ταχύτερο ρυθμό συρρίκνωσης του εγκεφάλου στον αριστερό ιππόκαμπο. Η αύξηση του ρυθμού συρρίκνωσης του εγκεφάλου λόγω απώλειας ενός δοντιού ισοδυναμούσε με σχεδόν ένα έτος γήρανσης του εγκεφάλου. Στα άτομα με σοβαρή περιοδοντίτιδα, η ύπαρξη περισσότερων δοντιών σχετιζόταν με ταχύτερο ρυθμό συρρίκνωσης του εγκεφάλου στην ίδια περιοχή. Η αύξηση της συρρίκνωσης του εγκεφάλου λόγω ενός επιπλέον δοντιού ισοδυναμούσε με 1,3 χρόνια γήρανσης του εγκεφάλου.
Ωστόσο οι ερευνητές τόνισαν πως απαιτούνται περαιτέρω μελέτες σε μεγαλύτερες ομάδες ανθρώπων. Στο τρέχον πείραμα συμμετείχε μόνο μια μικρή ομάδα ανθρώπων, και μάλιστα από μια συγκεκριμένη περιοχή του κόσμου.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Neurology».
