Σχεδόν τα μισά είδη πτηνών του πλανήτη συρρικνώνονται, σύμφωνα με έρευνα, η οποία παρουσιάζει μια ζοφερή εικόνα για την καταστροφή της ζωής των πτηνών.
Η έκθεση, η οποία δημοσιεύεται κάθε τέσσερα χρόνια από τη BirdLife International, δείχνει ότι η επέκταση και η εντατικοποίηση της γεωργίας ασκούν πίεση στο 73% των ειδών. Η υλοτομία, τα χωροκατακτητικά είδη, η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων και η κλιματική καταστροφή είναι οι άλλες κύριες απειλές.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, το 49% των ειδών πτηνών μειώνεται πληθυσμιακά, 1 στα 8 απειλείται με εξαφάνιση και τουλάχιστον 187 είδη έχουν επιβεβαιωθεί ή υπάρχουν υποψίες ότι έχουν εξαφανιστεί από το 1500. Τα περισσότερα από αυτά είναι ενδημικά είδη που ζουν σε νησιά, αν και παρατηρείται αύξηση των πτηνών που εξαφανίζονται πλέον σε μεγαλύτερες χερσαίες μάζες, ιδίως στις τροπικές περιοχές. Στην Αιθιοπία, για παράδειγμα, η μετατροπή των λιβαδιών σε γεωργικές εκτάσεις έχει προκαλέσει 80% μείωση των ενδημικών κορυδαλλών Liben από το 2007. Μόλις το 6% των ειδών πουλιών παγκοσμίως αυξάνεται.
Από το 1970, 2,9 δισεκατομμύρια μεμονωμένα πτηνά (29% του συνόλου) έχουν εξαφανιστεί στη Βόρεια Αμερική. Η εικόνα είναι εξίσου ζοφερή και σε άλλα μέρη του κόσμου – από το 1980, 600 εκατομμύρια πουλιά (19%) έχουν εξαφανιστεί στην Ευρώπη, με είδη που προηγουμένως ήταν άφθονα, όπως η μπεκάτσα. Τα αγροτικά πτηνά της Ευρώπης έχουν παρουσιάσει τις πιο σημαντικές μειώσεις: Το 57% έχει εξαφανιστεί ως αποτέλεσμα της αυξημένης εκμηχάνισης, της χρήσης χημικών ουσιών και της μετατροπής της γης σε καλλιέργειες. Στην Αυστραλία, το 43% των άφθονων ειδών θαλασσοπουλιών έχουν μειωθεί μεταξύ 2000 και 2016.
«Η κατάσταση των πτηνών είναι πολύ σοβαρή: Πρέπει να σταματήσουμε αυτές τις μειώσεις και να αρχίσουμε να μπαίνουμε σε τροχιά ανάκαμψης. Το μέλλον μας, καθώς και των πτηνών του κόσμου, εξαρτάται από αυτό. Αν συνεχίσουμε να διαλύουμε τον ιστό της ζωής, θα συνεχίσουμε να θέτουμε το δικό μας μέλλον σε κίνδυνο», τόνισε ο Δρ Στούαρτ Μπούτκαρτ, επικεφαλής επιστήμονας της BirdLife International.
Η έκθεση αποτελείται από μια σύνοψη μελετών και επειδή τα πουλιά είναι η καλύτερα μελετημένη ομάδα στον πλανήτη, δίνει μια ιδέα για την κατάσταση της φύσης γενικότερα.
«Τα πουλιά είναι χρήσιμα για να μας λένε για την κατάσταση του πλανήτη. Αυτό που λένε λοιπόν είναι ότι η φύση βρίσκεται σε κακή κατάσταση», δήλωσε ο Μπούτκαρτ.
Τα πουλιά αποτελούν ακρογωνιαίους λίθους των υγιών οικοσυστημάτων, οπότε η εξαφάνισή τους είναι πιθανό να έχει άπειρες αρνητικές επιπτώσεις. Οι βούκεροι, για παράδειγμα, διασκορπίζουν μεγάλους σπόρους στα τροπικά δάση, οι γύπες απορρίπτουν τα οργανικά απόβλητα, ενώ τα θαλασσοπούλια βοηθούν στον κύκλο των θρεπτικών ουσιών μεταξύ θάλασσας και ξηράς, διατηρώντας υγιείς τους κοραλλιογενείς υφάλους.
Η προηγούμενη έκθεση για την κατάσταση των πτηνών στον κόσμο που κυκλοφόρησε το 2018, διαπίστωσε ότι μειώνεται το 40% των ειδών πτηνών παγκοσμίως.
Οι δασικές πυρκαγιές έχουν αυξηθεί και έχουν καταστρέψει οικοτόπους που προηγουμένως δεν είχαν πληγεί. Οι καύσωνες, οι ξηρασίες και οι πλημμύρες που σημειώνονται όλο και πιο συχνά τα τελευταία χρόνια, θα οδηγήσουν σε εκτεταμένη εξαφάνιση ειδών αν συνεχιστούν, προειδοποιούν οι ερευνητές, υπογραμμίζοντας τη σημασία της ταυτόχρονης αντιμετώπισης των κρίσεων της φύσης και του κλίματος.
Όλο και περισσότερα στοιχεία συνδέουν την υγεία των πληθυσμών των πτηνών με την ανθρώπινη υγεία. Η Covid-19 είναι μια προειδοποίηση για το τι θα μπορούσε να συμβεί αν συνεχίσουμε να καταστρέφουμε τον φυσικό κόσμο, με το 70% των ζωονόσων να προέρχονται από την άγρια πανίδα. Μια εξαιρετικά παθογόνος παραλλαγή της γρίπης των πτηνών – αποτέλεσμα της εντατικής γεωργίας – οδήγησε φέτος σε ραγδαίες μειώσεις σε ορισμένους πληθυσμούς πτηνών. Περισσότερα από 300 κρούσματα έχουν αναφερθεί σε αποικίες θαλασσοπουλιών στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η έκθεση έρχεται ενόψει της συνόδου Cop15 στο Μόντρεαλ τον Δεκέμβριο, μια ευκαιρία που δίνεται μία φορά στη δεκαετία για τη δημιουργία νέας νομοθεσίας για την αντιμετώπιση της κρίσης της βιοποικιλότητας.
«Η βασική δράση που απαιτείται τώρα από τις κυβερνήσεις είναι να διασφαλίσουν ότι θα υιοθετηθεί ένα πραγματικά φιλόδοξο και τολμηρό παγκόσμιο πλαίσιο για τη βιοποικιλότητα. Πρέπει να κάμψουμε αυτή την καμπύλη, έτσι ώστε μέχρι το 2030 να είμαστε σε μια αποστολή που θα είναι θετική για τη φύση», δήλωσε ο ερευνητής.
Αυτό σημαίνει αύξηση του αριθμού και της ποιότητας των προστατευόμενων περιοχών, διατήρηση των εναπομεινάντων οικοτόπων και αποκατάσταση εκείνων που έχουν υποβαθμιστεί. Η πρόληψη της παράνομης θανάτωσης πτηνών, η διαχείριση των χωροκατακτητικών ειδών, η μείωση των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων της αλιείας και η αποτροπή της υπερεκμετάλλευσης των φυσικών πόρων είναι όλα μέτρα που μπορούν να βοηθήσουν.
Ωστόσο, η έρευνα δεν είναι μόνο ζοφερή. Σύμφωνα με την BirdLife, 21 έως 32 είδη πτηνών θα είχαν εξαφανιστεί από το 1993 χωρίς το έργο διατήρησης των πτηνών. Η έκθεση αναφέρει τη δημιουργία ενός νέου καταφυγίου θαλασσοπουλιών στο μέγεθος της Γαλλίας στον Βόρειο Ατλαντικό, που εκτιμάται ότι θα προστατεύει 5 εκατομμύρια πτηνά.
ΠΗΓΗ: Guardian
