Γράφει ο Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος–Ψυχολόγος
Με το που εμφανίστηκαν τα πρώτα στοιχεία σχετικά με την πορεία του ΑΕΠ κατά το 2ο τρίμηνο της χρονιάς οι περισσότεροι αναφώνησαν με έκπληξη ότι τελικά η διαχείριση της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, όπως και η διαπραγματευτική τακτική της, δεν πρέπει να ήταν και τόσο ατυχής αφού τελικά η οικονομία κινήθηκε σε θετικό έδαφος με άνοδο του ΑΕΠ έστω και κατά περίπου 1% και η ύφεση, τουλάχιστον μέχρι τα τέλη Ιουνίου, δεν μας είχε χτυπήσει ακόμα την πόρτα. Βέβαια η αριθμητική αλήθεια κρύβει την πολιτική πραγματικότητα που αποδεικνύει πόσο μεγάλο πισωγύρισμα υπήρξε το τελευταίο εξάμηνο.
Επειδή τα συμπεράσματα δεν βγαίνουν από στατική αναφορά αλλά από συγκριτική ανάλυση, η ερμηνεία των αριθμών απαιτεί μια ευρύτερη πολιτική αντίληψη των εξελίξεων και αντιπαραβολή των προβλέψεων που υπήρχαν για το 2015, στα τέλη του 2014, με τις επιδόσεις που τελικά επιτεύχθηκαν. Αν λοιπόν φαντάζει θετικό το 0% του 1ου εξαμήνου και το 1,4% ανάπτυξη του 2ου, θα πρέπει κάποιος να αναλογιστεί ότι οι προβλέψεις του προϋπολογισμού και τα στοιχεία των μελετών μεγάλων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων προσδιόριζαν τους στόχους για το αντίστοιχο διάστημα σε 2,2% και 3%.
Αυτή η απόσταση μεταξύ στόχων και τελικής δυναμικής, που καθορίζεται μεσοσταθμικά σε περίπου 2% αποτυπώνει αυτό που είχε καταθέσει ως αρχική αναθεωρημένη πρόβλεψη ο ίδιος ο Βαρουφάκης που μιλούσε για 0,6% δηλαδή γύρω στις 2 μονάδες κάτω από το αναμενόμενο. Βέβαια στα σημερινά δεδομένα δεν έχουν ακόμα ληφθεί υπόψη οι επιπτώσεις των κεφαλαιακών περιορισμένων στα τέλη Ιουνίου. Αποδείκνυαν απλώς ότι κατορθώθηκε να διατηρηθεί ένα μέρος της κεκτημένης ταχύτητας που άφησε το τελευταίο τρίμηνο του 2014 (1,8%) και η προοπτική μιας εξαιρετικά βελτιωμένης χρονιάς στον τουρισμό, το λιανεμπόριο και άλλους τομείς.
Είναι σίγουρο ότι όταν ανακοινωθούν, τόσο τα οριστικά στοιχεία για το 2ο τρίμηνο όσο κυρίως τα νούμερα για το 3ο τρίμηνο, η επίδραση των κεφαλαιακών ελέγχων, του φόβου της μη συμφωνίας, της καταναλωτικής και επενδυτικής επιστροφής που δημιουργήθηκε θα αποδεικνύουν ότι η οικονομία έκανε άλματα οπισθοχώρησης ικανά να στρέψουν τον ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης σε ισχυρά αρνητικό πρόσημο. Ακόμα κι αν επιτευχθεί ο φιλόδοξος στόχος για 2,1-2,3% ύφεση, αντί για 2,9% ανάπτυξη, η ύφεση θα πρέπει να κινηθεί στο δεύτερο μισό της χρόνιας από 3,5% έως 4%.
Πολύ φοβάμαι ότι με την διατήρηση των κεφαλαιακών ελέγχων να μην έχει άμεσο ορίζοντα ολοκληρωτικής άρσης τους, το αυξημένο πολιτικό ρίσκο μιας ακόμα εκλογικής αναμέτρησης και το κλίμα απομάκρυνσης όλο και πιο πολλών επιχειρήσεων από την χώρα μας, ακόμα και αυτοί οι στόχοι θα αποδειχτούν μετριοπαθείς ανεβάζοντας την ύφεση για τα δυο τελευταία τρίμηνα της ίσως και σε πάνω από 5%.
Υ.Γ. Τώρα που η «πρώτη φορά αριστερά» μπαίνει δυναμικά και στο χώρο των ιδιωτικοποιήσεων η ανάπτυξη θα επανέλθει με… επαναστατικούς ρυθμούς. Τι κι αν οι παραχωρήσεις χρήσεις αεροδρομίων, λιμανιών θεωρούνταν καπιταλιστική παρεκτροπή του δημοσίου συμφέροντος; Άλλωστε μόνο ο Σαμαράς ξεπουλά δημόσια περιουσία. Ο Τσίπρας τα παραχωρεί για να αναβαθμιστούν και να τα επαναγοράσει με… IOU! Ταυτόχρονα βέβαια ικανοποιούμε και το λαϊκό αίσθημα με την προσωρινή παύση εργασιών στις Σκουριές. Είναι κι αυτές οι εκλογές που έρχονται κι όλο και κάτι θα πρέπει να βρεθεί ως νέο επικοινωνιακό εργαλείο.
