Στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Αρχείων, το Ιστορικό Αρχείο του Δήμου Αθηναίων «χαρτογραφεί» και παρουσιάζει τη νεότερη ιστορία του Εθνικού Κήπου μέσα από τα σχέδια της ομώνυμης αρχειακής συλλογής. Η εκδήλωση πραγματοποιείται στις 7 Ιουνίου 2017 στο παραδοσιακό καφενείο του Κήπου, ώρα 19:00 – 20:00.
Η σχεδιαστική και αισθητική σπανιότητα του Εθνικού Κήπου έγκειται στην ιστορία του. Δημιουργήθηκε στο ύπαιθρο των ανακτόρων Όθωνος και Αμαλίας, στον χώρο, που κατά την αρχαιότητα υπήρχε το ιερό αλλά και πολυχρηστικό προαστιακό άλσος του Λυκείου. Εξαρχής επιδιώχθηκε να λειτουργήσει ως κήπος των ανακτόρων και ως βοτανικός κήπος, ενώ, στο πέρασμα των ετών, απέκτησε δημόσιο χαρακτήρα. Εξαιτίας της πολυλειτουργικότητάς του αναφέρεται ως ο μοναδικός στη Νότια Ευρώπη.
Παράλληλα, ο Εθνικός Κήπος φέρει την ιδιαιτερότητα του επίσημου χαρακτηρισμού του ως ιστορικού τόπου.
Το Ιστορικό Αρχείο του Δήμου Αθηναίων, θέλοντας να αναδείξει τις επάλληλες μορφοποιήσεις του Εθνικού Κήπου ως ζωντανού οργανισμού και σε συνεχή αλληλεπίδραση με το ανθρώπινο περιβάλλον και το αστικό τοπίο, στο πέρασμα των χρόνων, αναζήτησε και εντόπισε το 2014 το αρχείο του Κήπου στο κτήριο του πρώην Βοτανικού Μουσείου. Οι πρώτες σωστικές εργασίες αφορούσαν τον καθαρισμό και τη μεταφορά του σε κλειστό χώρο, μακριά από την υγρασία, τα έντομα και τα τρωκτικά. Από τον αρχικό θεματικό διαχωρισμό του υλικού έγινε αντιληπτό πως, αν και λανθάνει μεγάλο τμήμα του, περιέχει πολύτιμες πληροφορίες για τη μνημειακότητα του εμβληματικότερου κήπου της Αθήνας. Το αρχείο τελεί υπό ταξινόμηση, προκειμένου να διατεθεί στην έρευνα.
Μέρος αυτής της σύνθετης διαδικασίας αφορά τα αρχιτεκτονικά σχέδια, η καταγραφή, τεκμηρίωση και ψηφιοποίηση των οποίων αποτέλεσε προτεραιότητα της ομάδας του Ιστορικού Αρχείου. Με την ευκαιρία του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Αρχείων, επιχειρείται μια πρώτη γνωριμίατου κοινού με τα σχέδια του Εθνικού Κήπου. Τοπογραφικά, κηποτεχνικά, αρχιτεκτονικά και κατασκευαστικά σχέδια τεκμηριώνουν τον Κήπο της δεκαετίας του ‘30 και λύνουν απορίες των νεότερων διαχειριστών καιμελετητών του. Η πλειονότητά τους, ωστόσο, αφορά τη μεταπολεμική και σύγχρονη περίοδο (1950-1980), φέροντας τη σφραγίδα του γεωπόνου, επιμελητή και μετέπειτα Διευθυντή του Κήπου Νικόλαου Ταμβάκη, που πρόθυμα συνέβαλε στην τεκμηρίωσή τους.
Η εκδήλωση εντάσσεται, επίσης, στο πρόγραμμα του ΟΠΑΝΔΑ “Ζήσε τον Κήπο Αλλιώς”. Ένας τρόπος του «αλλιώς» είναι: “Ζήσε τον κήπο ιστορικά”.
