Με μικρές αλλαγές στις καθημερινές συνήθειες μπορεί να επιτευχθεί εξοικονόμηση ενέργειας άνω του 18%, για ένα μέσο νοικοκυριό. Παρότι η κυβέρνηση από την έναρξη της ενεργειακής κρίσης στηρίζει τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, ειδικοί εξηγούν στον «Ε.Τ.» πως είναι σημαντικό να αλλάξουμε οι ίδιοι τρόπο σκέψης προκειμένου να μην πληρώνουμε επιπλέον χρήματα για πράγματα που έχουμε μάθει, έτσι κι αλλιώς, να κάνουμε λάθος.
Μάλιστα, όπως εξηγεί στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο ενεργειακός επιθεωρητής – μηχανολόγος μηχανικός ΑΠΘ Μιχάλης Χριστοδουλίδης, είναι εφικτή και χωρίς να ξοδευτεί ούτε ένα ευρώ εξοικονόμηση ενέργειας πάνω από το 18% για μια 4μελή οικογένεια. «Γενικά, υπάρχει ένα τρίπτυχο εξοικονόμησης ενέργειας που, αν ακολουθηθεί σε ένα νοικοκυριό, μπορεί να επιτευχθεί εξοικονόμηση ενέργειας από 15% μέχρι και 40%, ανάλογα πάντα και με την οικονομική δυνατότητα του νοικοκυριού για να επενδύσει σε κάποιες ενεργειακές αλλαγές», επισημαίνει.
Οπως είναι γνωστό, οι παλιές και ενεργοβόρες ηλεκτρικές συσκευές εκτοξεύουν στα ύψη τους λογαριασμούς ρεύματος. Τα νοικοκυριά που έχουν την οικονομική δυνατότητα να αντικαταστήσουν τις παλιές τους συσκευές και όσοι εντάχθηκαν στο πρόγραμμα «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή» θα δουν άμεσα τη διαφορά, όλοι οι υπόλοιποι όμως θα χρειαστεί να ακολουθήσουν κάποια tips.
Σύμφωνα με τον κ. Χριστοδουλίδη, ο πρώτος κανόνας είναι η αντικατάσταση του παλιού και ενεργοβόρου οικιακού εξοπλισμού με αντίστοιχο νέας τεχνολογίας, υψηλής ενεργειακής κλάσης (Α ή Α+ ή Α++). Ο δεύτερος κανόνας είναι η συντήρηση του υφιστάμενου εξοπλισμού (οικιακές συσκευές, καυστήρες, κλιματιστικά κ.λπ.) και ο τρίτος κανόνας είναι οι έξυπνοι χειρισμοί του εξοπλισμού, σε συνδυασμό με την αλλαγή «κακών» συνηθειών, όπως σπατάλες και αλόγιστες χρήσεις των συσκευών.
Ποιες όμως είναι οι συσκευές που επηρεάζουν τους λογαριασμούς ρεύματος και αυξάνουν κατά πολύ τις καταναλώσεις; Ο ηλεκτρικός θερμοσίφωνας είναι η πιο ενεργοβόρα οικιακή συσκευή, καταναλώνει την περισσότερη ενέργεια από όλες τις συσκευές, περίπου 80 KWh τον μήνα για την παραγωγή ζεστού νερού χρήσης, αυτό αντιστοιχεί στο 25% – 30% της συνολικής μηνιαίας κατανάλωσης ενέργειας ενός μέσου νοικοκυριό. Οπως εξηγεί ο ενεργειακός επιθεωρητής, η διακοπτόμενη ροή του ζεστού νερού, δηλαδή για την πραγματοποίηση ενός ντους, αντί να χρησιμοποιηθούν 35 λίτρα ζεστού νερού, μπορούν κάλλιστα να χρησιμοποιηθούν 30 λίτρα. Αυτά τα 5 εξοικονομούμενα λίτρα την ημέρα, για κάθε ντους, ισοδυναμούν με 0,1 KWh εξοικονόμηση ενέργειας. Για μια τετραμελή οικογένεια αυτό σημαίνει 0,4 KWh την ημέρα, δηλαδή 12 KWh τον μήνα. Δηλαδή, πετυχαίνουμε εξοικονόμηση ενέργειας σε ένα ποσοστό της τάξης του 15%.
Εξίσου κοστοβόρο μπορεί να γίνει και το κλιματιστικό. Ωστόσο, εάν ρυθμιστεί σε θερμοκρασία 27 βαθμών τη θερινή περίοδο, τότε για κάθε έναν βαθμό πάνω από τους 25οC εξοικονομείται 10% ενέργεια, άρα στη θερμοκρασία των 27οC έχουμε επιτύχει μια εξοικονόμηση 20%. «Δηλαδή, ένα κλιματιστικό με θερμική ισχύ 9.000 Btu (Ιnverter) για 6-8 ώρες την ημέρα σε θερμοκρασία λειτουργίας 22οC καταναλώνει περίπου 4,00 KWh, ενώ, αν κατεβάσουμε τη θερμοκρασία λειτουργίας από τους 22οC στους 20οC, τότε εξοικονομούμε 0,56 KWh την ημέρα, δηλαδή τον μήνα 16,8 KWh», επισημαίνει.
Το μαγείρεμα είναι μια καθημερινή ανάγκη, η οποία, όμως, αν δεν γίνεται κάτω από τις σωστές προϋποθέσεις, μπορεί να επηρεάσει σημαντικά το μπάτζετ μιας οικογένειας. «Κανόνας Νο1, χρησιμοποιούμε την κάθε μαγειρική συσκευή στο μάτι της κουζίνας που οι διαστάσεις του εφαρμόζονται ακριβώς στις διαστάσεις του πυθμένα της συσκευής. Δεν ψήνουμε καφέ με το μπρίκι στο μάτι της μεγάλης κατσαρόλας, δεν ανοίγουμε συχνά την πόρτα του φούρνου, κλείνουμε τη λειτουργία του ψησίματος του φούρνου 10 με 15 λεπτά πριν από την ολοκλήρωση του ψησίματος του φαγητού. Καθαρίζουμε μία φορά τον χρόνο την κουζίνα από τα λίπη. Αυτά όλα μαζί εξοικονομούν 12% σε κατανάλωση ρεύματος. Με δεδομένο ότι μια συνηθισμένη χρήση ηλεκτρικής κουζίνας-φούρνου καταναλώνει 60 KWh τον μήνα, αυτό σημαίνει ότι εξοικονομούμε τον μήνα 7,20 KWh», επεξηγεί ο ενεργειακός επιθεωρητής.
Πλυντήριο ίσως να μη βάζουν κάθε μέρα όλα τα νοικοκυριά, αλλά, για παράδειγμα, αν πλένονται τα ρούχα στους 40οC, αντί για τους 60οC σε ένα πλυντήριο ενεργειακής κλάσης C ή D, έχουμε εξοικονόμηση 8 KWh – 10 KWh σε μηναία βάση.
Συσκευές στην πρίζα
Οι συσκευές που λειτουργούν σε κατάσταση αναμονής (το λεγόμενο ρεύμα stand-by) σπαταλούν ενέργεια και, συνεπώς, φουσκώνουν τον λογαριασμό του ρεύματος. Τέτοιες συσκευές είναι η τηλεόραση, ο Η/Υ, οι κονσόλες παιχνιδιών, ο φούρνος μικροκυμάτων, ο φορτιστής του κινητού, ο εκτυπωτής, τα ηχεία κ.λπ. Οι συσκευές αυτές, όταν βρίσκονται σε μη χρήση, δηλαδή σε κατάσταση αναμονής, καταναλώνουν το 3% του συνολικού αναλισκόμενου ρεύματος σε μία τυπική κατοικία.
Με δεδομένο ότι μία τυπική κατοικία σήμερα κατά μέσο όρο καταναλώνει 300 KWh, τον μήνα, το 3% αντιστοιχεί σε 9 KWh.
Εάν κλείσουμε την τηλεόραση από τον διακόπτη (π.χ. το βράδυ) και όχι από το τηλεχειριστήριο, τον υπολογιστή δηλαδή την οθόνη από τον διακόπτη και όχι από την εντολή shutdown, βγάζοντας τους φορτιστές ή τον φούρνο μικροκυμάτων από την πρίζα και αν είναι συνδεδεμένα σε πολύμπριζα κλείσουμε τον διακόπτη του πολύμπριζου, χωρίς να ξοδευθεί ούτε ένα ευρώ, αλλά με αλλαγή συνηθειών χρήσης των οικιακών συσκευών, μπορούμε να εξοικονομήσουμε μηνιαίως 55 KWh μόνο από τις παραπάνω συσκευές, δηλαδή 18% χωρίς να έχουμε υποβαθμίσει την ποιότητα ζωής μας.
Μία ακόμη σημαντική συμβουλή είναι η αντικατάσταση λαμπτήρων φωτισμού με τεχνολογία led.
«Η αλήθεια είναι ότι αν και τα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης θεωρούνται τα πιο δημοφιλή και με τη μεγαλύτερη απορροφητικότητα μέσω των κονδυλίων ΕΣΠΑ, ωστόσο το ποσοστό ενεργειακής αναβάθμισης του κτιριακού αποθέματος της χώρας δεν έχει ξεπεράσει το 10% μέχρι σήμερα. Επισημαίνεται δε ότι το 60% περίπου του κτιριακού αποθέματος της χώρας κατατάσσεται στις τελευταίες ενεργειακές κλάσεις, αναφορικά με την ενεργειακή αποδοτικότητα (Ζ ή Η)», καταλήγει ο ενεργειακός επιθεωρητής.
Απλές συμβουλές από το υπουργείο Περιβάλλοντος
Συμβουλές εξοικονόμησης ενέργειας έδωσε όμως και το υπουργείο Περιβάλλοντος. Το ΥΠΕΝ συνιστά, μεταξύ άλλων, καλή μόνωση των θερμαινόμενων χώρων, ρύθμιση του θερμοστάτη στην κατάλληλη θερμοκρασία, εγκατάσταση θερμοστατικών βαλβίδων στα θερμαντικά σώματα, συντήρηση των εγκαταστάσεων.
– Απομόνωση χώρων που δεν χρησιμοποιούνται.
Κλείνουμε τα σώματα θέρμανσης και τις εσωτερικές πόρτες (εάν υπάρχουν) που οδηγούν σε διαδρόμους ή κοντά σε σκάλες. Ετσι, κλείνουμε τις φυσικές διόδους αέρα, εμποδίζοντας τον ζεστό αέρα να διαφύγει μέσα από το σπίτι.
– Ελεύθερα θερμαντικά σώματα.
Τα θερμαντικά σώματα δεν πρέπει να είναι σκεπασμένα, π.χ. με καλύμματα, ή να εμποδίζεται η απόδοσή τους από έπιπλα.
– Στεγανοποιούμε πόρτες και παράθυρα.
Τοποθετούμε μονωτικές ταινίες ή κουρτίνες. Σύμφωνα με μελέτες (DOE), όταν τραβηχτούν, οι κουρτίνες μπορούν να μειώσουν την απώλεια θερμότητας από ένα ζεστό δωμάτιο έως και 10%. Επίσης, μπορούμε να βάλουμε μεμβράνες σε παράθυρα και μπαλκονόπορτες ή μόνο σε δωμάτια που δεν χρησιμοποιούμε.
– Περιορίζουμε τη διάρκεια που αφήνουμε ανοιχτή την πόρτα του ψυγείου.
Με αυτόν τον τρόπο ελαχιστοποιούμε τον χρόνο ανάκτησης θερμοκρασίας (απώλεια ψύξης, φως ψυγείου), με συνέπεια να μειώνεται η κατανάλωση από τη λειτουργία του μοτέρ.
– Ρυθμίζουμε τον θερμοστάτη.
Του συστήματος ψύξης ψυγείων και καταψυκτών σε μεγαλύτερη θερμοκρασία και του θερμοσίφωνα σε χαμηλότερες θερμοκρασίες.
– Εγκατάσταση προγραμματιζόμενου θερμοστάτη.
Ενας προγραμματιζόμενος θερμοστάτης επιτρέπει τον προκαθορισμό διαφορετικών θερμοκρασιών για διαφορετικές ώρες της ημέρας. Ενας προγραμματιζόμενος θερμοστάτης εξοικονομεί χρήματα τόσο για κλιματισμό όσο και για θερμότητα.
– Εγκατάσταση θερμοστατικών βαλβίδων στα θερμαντικά σώματα.
Επιτρέπουν την αυτόματη ρύθμιση της ροής του ζεστού νερού ανάλογα με την επιθυμητή θερμοκρασία του κάθε χώρου ξεχωριστά. Η τοποθέτησή τους γίνεται τοπικά επάνω σε κάθε θερμαντικό σώμα ξεχωριστά και ρυθμίζουν προοδευτικά τη ροή του ζεστού νερού. Ετσι, κάθε θερμαντικό σώμα γίνεται ανεξάρτητο και απομονώνεται αυτόματα όταν επιτευχθεί η επιθυμητή θερμοκρασία, τη στιγμή που οι υπόλοιποι χώροι που έχουν ανάγκη θέρμανσης συνεχίζουν να λειτουργούν.
– Τοποθέτηση των οικιακών συσκευών (π.χ. ψυγείου, καταψύκτη και στεγνωτηρίου ρούχων) μακριά από εστίες θέρμανσης.
