Γράφει ο Πέτρος Αϊβάζης*
Το έτος 2013 έχει ανακηρυχθεί από την Κομισιόν ως το «Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτών της Ε.Ε.». Ένα έτος αφιερωμένο στον Ευρωπαίο πολίτη και στα δικαιώματά του. 20 χρόνια συμπληρώθηκαν από την θέσπιση της Ευρωπαϊκής Ιθαγένειας και η Ευρωπαϊκή Κοινότητα στοχεύει να αυξήσει την συμμετοχή των πολιτών στον ρόλο του «αποφασίζειν». Ένα έτος το οποίο συναντά την πλειοψηφία των Ευρωπαίων με χαμηλό βιοτικό επίπεδο και υψηλά ποσοστά ανεργίας.
Όπως είχε δηλώσει και η Αντιπρόεδρος της Κομισιόν και επίτροπος Δικαιοσύνης Viviane Reding : «Χρειαζόμαστε την άμεση συμμετοχή των πολιτών για την οικοδόμηση μιας ισχυρότερης ένωσης με μεγαλύτερο πολιτικό βάρος. Για τον λόγο αυτόν το 2013 είναι το Ευρωπαϊκό Έτος των πολιτών – ένα έτος αφιερωμένο σε εσάς και στα δικαιώματά σας».
Με ποιόν πρακτικό τρόπο επιτεύχθηκε η άμεση συμμετοχή των πολιτών; Παρουσιάστηκε κάποια πρόταση, κάποια μορφή ενέργειας και πράξης που θα αλλάξει την ζωή των ευρωπαίων στο σύνολό της; Πώς θα εξασφαλιστεί μια ισχυρότερη ένωση με μεγαλύτερο πολιτικό βάρος; Υπήρξε κάποια αλλαγή στο ευρωπαϊκό πολιτικό κατεστημένο;
Την συγκεκριμένη χρονική συγκυρία, πέραν του υφιστάμενου προβλήματος της οικονομικής κρίσης που ταλανίζει την ευρωπαϊκή κοινότητα συναντάται και το πρόβλημα επικοινωνίας ανάμεσα στους ευρωπαϊκούς λαούς. Η έλλειψη «επαφής» μεταξύ των ευρωπαίων πολιτών και του υποτιθέμενου ευρωπαϊκού ολοκληρωτισμού. Το κενό δηλαδή ανάμεσα στην πολιτική διεύρυνση λήψης αποφάσεων και στους ευρωπαίους πολίτες. Σαφώς και υπάρχει η διαφορετικότητα της γλώσσας, της πολιτιστικής κουλτούρας και παράδοσης, πρέπει όμως να εννοηθεί ότι πρέπει να βρεθεί μια φόρμουλα αμοιβαίας σχέσης και γειτνίασης, ένα κοινό έδαφος συνάφειας στον ευρωπαϊκό χάρτη.
Ως γνωστόν, το όλο ευρωπαϊκό εγχείρημα σχετίζεται με την οικονομία: Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα, τραπεζοκεντρικά μοντέλα διεύρυνσης της Ευρώπης, κοινές οικονομικές νομισματικές και εμπορικές πολιτικές, ευρωομόλογα, ευρώ-προϋπολογισμοί και ούτω καθ’ εξής.
Στην παρούσα φάση έχουμε τον πλούσιο Βορρά και τον ταλαίπωρο Νότο. Υπάρχει λοιπόν η νοοτροπία ότι ο ταλαίπωρος Νότος ζει εις βάρος του πλούσιου Βορρά. Δεν υπάρχει η λεγόμενη ευρωπαϊκή συνείδηση, η ευρωπαϊκή ταυτότητα με απώτερο σκοπό το συμφέρον όλων. Παρατηρείται μια κοινωνικό-πολιτική διχοτόμηση. Υπάρχει δηλαδή εκείνο το μοντέλο οικονομίας όπου θα πρέπει να συμφωνήσουν οι Γερμανοί με τους Φιλανδούς ή οι Έλληνες με τους Γερμανούς και τους Γάλλους, για να μπορέσει να διασωθεί η ευρωπαϊκή ενοποίηση.
Παρουσιάζεται εν ολίγοις η Ευρώπη ως ένα οικονομικό θεμελίωμα, που έχει αφενός ως κύριο στόχο να προστατεύσει εθνικά συμφέροντα και αφετέρου να εδραιώσει την πολιτική της ολότητα στο σύνολό της, χωρίς όμως να προχωρεί στην «κατασκευή» ευρωπαϊκής ταυτότητας και συνείδησης. Με τον τρόπο αυτό, αυτομάτως ο ευρωπαίος πολίτης βρίσκεται στο «ενδιάμεσο» τάσεων ευρωσκεπτικισμού και πολιτικού εξτρεμισμού.
Κάλλιστα, θα μπορούσε να βρεθεί κάποιος και να πει ότι η συγκεκριμένη οικονομική κρίση, είναι μια ευκαιρία για την Ευρώπη να βγει από το αδιέξοδο. Μέσα από τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις και τις κατάλληλες ευρωπαϊκές πολιτικές, την αλλαγή σκέψης και νοοτροπίας, θα μπορέσουμε να συνδράμουμε προς της κατεύθυνση της ευρωπαϊκής αλλαγής και θεραπείας.
* Ο Πέτρος Αϊβάζης είναι Προπτυχιακός Φοιτητής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης & Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και Πτυχιούχος Μηχανολόγος Μηχανικός ΤΕ.
