Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Στη μείωση του ποσοστού ανεργίας τον Σεπτέμβριο, στη διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος τον Οκτώβριο και στην ενίσχυση του πληθωρισμού τον Νοέμβριο, εστιάζει το εβδομαδιαίο οικονομικό δελτίο της Eurobank Research.
Σύμφωνα με τη μηνιαία έρευνα εργατικού δυναμικού της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), το ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκε στο 20,5% (βλέπε Σχήμα 1Α) τον Σεπτέμβριο 2017 παρουσιάζοντας ετήσια / μηνιαία πτώση της τάξης των -2,7 / -0,2 ποσοστιαίων μονάδων (ΠΜ). Σε σύγκριση με το ιστορικό υψηλό του Ιουλίου 2013 (27,9%) η συνολική μείωση του ποσοστού ανεργίας ανήλθε στις -7,4 ΠΜ. Επιπρόσθετα, σε όρους μέσου 12 μηνών, δηλαδή του μεγέθους που δείχνει την τάση που ακολουθεί το ετήσιο ποσοστό ανεργίας, ο λόγος των ανέργων ως προς το εργατικό δυναμικό ήταν 22,0% τον Σεπτέμβριο 2017 από 23,8% το αντίστοιχο χρονικό διάστημα πέρυσι.
Βάσει των παραπάνω στοιχείων εξάγεται το συμπέρασμα ότι στην περίπτωση που το ποσοστό ανεργίας παραμείνει για τους εναπομείναντες 3 μήνες του τρέχοντος έτους αμετάβλητο στα επίπεδα του Σεπτεμβρίου 2017 τότε για το σύνολο του έτους θα διαμορφωθεί στο 21,3%. Θεωρούμε ότι το τελικό αποτέλεσμα θα είναι ελαφρώς υψηλότερο. Επιπρόσθετα σημειώνουμε ότι το προαναφερθέν μέγεθος είναι χαμηλότερο σε σύγκριση με τις αντίστοιχες εκτιμήσεις των διεθνών οργανισμών και της εισηγητικής εκθέσεως του προϋπολογισμού 2018.
Η πτώση του ποσοστού ανεργίας στην Ελλάδα τον Σεπτέμβριο 2017 συνοδεύτηκε από αύξηση του αριθμού των απασχολούμενων και από μείωση του αριθμού των ανέργων και των ατόμων που ανήκουν στο εργατικό δυναμικό (άνεργοι + απασχολούμενοι). Πιο αναλυτικά, η απασχόληση ανήλθε στα 3.800,3 χιλ άτομα παρουσιάζοντας ετήσια ενίσχυση της τάξης του 2,9% ή 105,8 χιλ (2,7% ή 99,8 χιλ τον Αύγουστο 2017).
Ο αριθμός των ανέργων διαμορφώθηκε στα 981,1 χιλ άτομα καταγράφοντας ετήσια συρρίκνωση -12,1% ή -135,2 χιλ (-12,3% ή -138,7 χιλ τον Αύγουστο 2017). Επιπρόσθετα το σύνολο του εργατικού δυναμικού ανήλθε στα 4.781,4 χιλ άτομα σημειώνοντας ετήσια μείωση -0,6% ή -29,4 χιλ (-0,8% ή -38,9 χιλ τον Αύγουστο 2017).
Τέλος, αξίζει να σημειώσουμε ότι σε σύγκριση με το ιστορικό χαμηλό του Δεκεμβρίου 2013 η συνολική αύξηση της απασχόλησης διαμορφώθηκε στο 9,0% ή 313,9 χιλ άτομα τον Σεπτέμβριο 2017. Από την άλλη πλευρά, σε σχέση με το ιστορικό υψηλό του Σεπτεμβρίου 2013 η συνολική μείωση της ανεργίας ανήλθε στο -27,7% ή -376,0 χιλ άτομα.
Η θετική επίδραση από την αύξηση της απασχόλησης στον ετήσιο ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης του 3ου τριμήνου 2017 (1,3%) αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση της παραγωγικότητας της εργασίας.
Πιο συγκεκριμένα, η ετήσια ποσοστιαία μεταβολή του πραγματικού προϊόντος ανά απασχολούμενο παρέμεινε σε αρνητικό έδαφος για 4ο συνεχές τρίμηνο και διαμορφώθηκε στο -0,7% από -0,8% το 2ο τρίμηνο 2017, -0,5% το 1ο τρίμηνο 2017 και -0,5% το 4ο τρίμηνο 2016. Πτωτικά κινήθηκε και το πραγματικό προϊόν ανά ώρα εργασίας. Η ετήσια ποσοστιαία μεταβολή της εν λόγω μεταβλητής ήταν -0,7% το 3ο τρίμηνο 2017 από -0,3% το προηγούμενο τρίμηνο (είχαν προηγηθεί 3 συνεχή τρίμηνα ανοδικής πορείας).
Ως γνωστόν, η ενίσχυση της παραγωγικότητας της εργασίας αποτελεί κλειδί για τη μακροχρόνια και βιώσιμη ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Kατά τη διάρκεια των τελευταίων 10 ετών η συνολική πτώση του πραγματικού προϊόντος ανά απασχολούμενο και ανά ώρα εργασίας διαμορφώθηκε στο -14,1% και -10,1% αντίστοιχα. Βασική προϋπόθεση για την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας είναι η άνοδος των επενδύσεων και η αποτελεσματική εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
Το εμπορικό έλλειμμα (εισαγωγές εμπορευμάτων>εξαγωγές εμπορευμάτων) παρουσίασε ετήσια διεύρυνση της τάξης των €370,8 εκατ. τον Οκτώβριο 2017.
Οι ελληνικές εξαγωγές εμπορευμάτων (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ) διαμορφώθηκαν στα €2.491,9 εκατ. τον Οκτώβριο 2017 καταγράφοντας ετήσια άνοδο της τάξης του 8,6% ή €197,7 εκατ. (τρέχουσες τιμές). Για τον ίδιο μήνα οι ελληνικές εισαγωγές εμπορευμάτων ανήλθαν στα €4.666,9 εκατ. παρουσιάζοντας ετήσια αύξηση της τάξης του 13,9% ή €568,5 εκατ. Ως εκ τούτου το εμπορικό ισοζύγιο μειώθηκε σε ετήσια βάση κατά -€370,8 εκατ.
Η εν λόγω μεταβολή προήλθε από τη μείωση των ισοζυγίων των πετρελαιοειδών και της κατηγορίας των εκτός πετρελαιοειδών και πλοίων (Ε Π&Π) κατά -€238,8 και -€190,3 εκατ. αντίστοιχα. Το ισοζύγιο των πλοίων αυξήθηκε κατά €58,3 εκατ.
Για το σύνολο της περιόδου Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2017, το σύνολο των εξαγωγών της Ελλάδος προς χώρες της αλλοδαπής ανήλθε στα €23.611,3 εκατ. (τρέχουσες τιμές) παρουσιάζοντας ετήσια άνοδο 13,0%. Η συνεισφορά των επί μέρους κατηγοριών εμπορευμάτων στον προαναφερθέντα ρυθμό μεταβολής είχε ως εξής: πετρελαιοειδή 7,9 ποσοστιαίες μονάδες (ΠΜ), πλοία 0,0 ΠΜ και Ε Π&Π 5,2 ΠΜ.
Στο ίδιο χρονικό διάστημα οι εισαγωγές ανήλθαν στα €41.899,4 εκατ. σημειώνοντας ετήσια άνοδο 15,3% (πετρελαιοειδή 7,6 ΠΜ, πλοία 2,5 ΠΜ και Ε Π&Π 5,2 ΠΜ). Βάσει των παραπάνω στοιχείων το εμπορικό ισοζύγιο μειώθηκε σε ετήσια βάση κατά -€2.836,9 εκατ. Η προαναφερθείσα μεταβολή ήταν αποτέλεσμα της μείωσης των ισοζυγίων των πετρελαιοειδών, των πλοίων και των Ε Π&Π κατά -€1.115,0, -€916,6 και -€805,3 εκατ. αντίστοιχα.
