Ο Ιρλανδός υπουργός Οικονομικών Πασκάλ Ντόναχιου εξελέγη νέος πρόεδρος του Εurogroυp και αναλαμβάνει ένα καίριο ευρωπαϊκό πόστο σε μια εξαιρετικά δύσκολη χρονική στιγμή διαδεχόμενος τον Πορτογάλο Μάριο Σεντένο.
Η επικράτηση του 45χρονου Δουβλινέζου θεωρείται έκπληξη γιατί όλες οι εκτιμήσεις των τελευταίων εβδομάδων έδιναν φαβορί για την εκλογή την Ισπανίδα Υπουργό Οικονομικών Νάντια Καλβίνο. Η εκλογή έγινε σε δύο γύρους, στον πρώτο κανένας δεν συγκέντρωσε τουλάχιστον 10 ψήφους για να εκλεγεί. Ο Λουξεμβούργιος υποψήφιος Πιερ Γκραμένια που τερμάτισε τρίτος αποχώρησε, ενώ στον δεύτερο γύρο έμειναν Ντόναχιου-Καλβίνο για να επικρατήσει ο Ιρλανδός.
Η ψηφοφορία ήταν μυστική. Είναι όμως βέβαιο ότι ο νέος πρόεδρος είχε την στήριξη των περισσότερων κυβερνήσεων που ανήκουν στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), πρώτη πολιτική δύναμη σε 7 χώρες της Ευρωζώνης. Είχε επίσης τη στήριξη της Ολλανδίας και των περισσότερων χωρών της Ανατολικής Ευρώπης – χώρες που δεν υποστηρίζουν το Ταμείο Ανάκαμψης– ενδεχομένως επίσης του Βελγίου και του Λουξεμβούργου. Τη διαφορά έκαναν οι μικρές χώρες κι αυτό παρά το γεγονός ότι οι μεγάλες και ισχυρές υποστήριξαν την Καλβίνο (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Πορτογαλία και Φινλανδία). Η ελληνική κυβέρνηση αν και μέλος του ΕΛΚ είχε αφήσει να εννοηθεί τον τελευταίο καιρό ότι υποστηρίζει την Καλβίνο.
O Nτόναχιου θα αναλάβει ένα δύσκολο έργο: την οικονομική ανάκαμψη εν μέσω πανδημίας γεφυρώνοντας την ίδια ώρα το χάσμα Βορρά-Νότου για τη δημοσιονομική πολιτική. H θητεία του ξεκινά επισήμως την Δευτέρα.
Η αρχή έγινε κατά τη διάρκεια των συνομιλιών μεταξύ των ηγετών της ΕΕ σχετικά με το προτεινόμενο Ταμείο Ανάκαμψης και το πακέτο προϋπολογισμού ύψους 1,85 τρισεκατομμυρίων ευρώ. Αν και αυτές οι συζητήσεις αφορούν κυρίως τους αρχηγούς των κυβερνήσεων των «27», ο Ντόναχιου σχεδιάζει να δημιουργήσει ένα φόρουμ στην ευρωομάδα για την επεξεργασία των λεπτομερειών.
Το παρασκήνιο του δεύτερου γύρου
Για να κερδίσει την προεδρία, ο Ντόναχιου χρειάστηκε την πλειοψηφία τουλάχιστον 10 χωρών – χωρίς τουλάχιστον αρχική υποστήριξη μεταξύ των μεγαλύτερων οικονομιών της ευρωζώνης, καθώς η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία επρόκειτο να υποστηρίξουν στον πρώτο γύρο την Καλβίνο. Ωστόσο, ο 45χρονος Δουβλινέζος είχε καταφέρει να διασφαλίσει την υποστήριξη συναδέλφων του στο κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) και των κρατών της Βόρειας Ευρώπης που τάσσονταν κατά της Καλβίνο που προέρχεται από τους ισπανούς σοσιαλιστές. Η νίκη του Ντόναχιου θεωρείται ουσιαστικά νίκη του ΕΛΚ, η πρώτη μετά την ήττα Βέμπερ για την προεδρία της Κομισιόν. Οι Βρυξέλλες είναι τώρα χωρισμένες σε ό,τι αφορά τις ευρωομάδες με τις δύο θέσεις του ΕΛΚ να ισορροπούν τις θέσεις που κατέχουν οι σοσιαλδημοκράτες που κατέχουν την προεδρία του Ευρωκοινοβουλίου και την κύρια θέση της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ.
Η φιλελεύθερη Ομάδα Renew Europe, της οποίας είναι μέλος η Γκραμένια κατέχει την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Ο Ιρλανδός δεσμεύτηκε να χρησιμοποιήσει την άτυπη ομάδα ως μέρος για όλους τους υπουργούς οικονομικών της ΕΕ να καθορίσουν πώς να λειτουργήσει το πακέτο δαπανών.«Θα εργαστώ πολύ σκληρά με όλους τους συναδέλφους μου για να διασφαλίσω ότι η Ευρωομάδα παίζει πολύ εποικοδομητικό και θετικό ρόλο στην επίτευξη συμφωνίας σχετικά με το ταμείο ανάκτησης», είπε μέσω τηλεδιάσκεψης
Η νίκη της Καλβίνο θα σηματοδοτούσε μια νέα δυναμική για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση ενώ η υποστήριξη στον Ντόναχιου υποδηλώνει την επιθυμία πολλών χωρών να μπει ένα φρένο σε αυτή την διαδικασία. Ο Ντόναχιου δεν έχει ανοίξει απόλυτα τα χαρτιά του για τον προϋπολογισμό της Ευρωζώνης ούτε έχει εκφράσει την στήριξη στο σχέδιο Μέρκελ-Μακρόν για το Ταμείο Ανάκαμψης δηλαδή για επιχορηγήσεις και όχι δάνεια. Σε παλαιότερες δηλώσεις του είχε δηλώσει ότι ενδιαφερόταν περισσότερο να αναπτύξει έναν μηχανισμό παροχής βοήθειας στις χώρες που έχουν πληγεί από την κρίση αλλά αλλά μόνο μετά την εξάντληση των εθνικών διασφαλίσεων. Η στάση του θεωρείται ότι θα είναι μια προσπάιεια συμβιβασμού των βόρειων και των νότιων της Ευρώπης. Θα αντικατοπτρίζει επίσης την στάση μιαςβόρεια χώρα που έλαβε διάσωση από την ΕΕ κατά την τελευταία οικονομική κρίση.
Καλβίνο: Κάποιος δεν τήρησε τον λόγο του
Η Ισπανίδα υπουργός Οικονομίας Νάντια Καλβίνο, που έχασε οριακά την ψηφοφορία για να γίνει επικεφαλής του Eurogroup, δήλωσε σήμερα ότι ένας υπουργός δεν τήρησε τη δέσμευσή του να τη στηρίξει. «Είχαμε εξασφαλισμένες 10 ψήφους. Κάποιος δεν έκανε αυτό που είπε ότι θα έκανε», δήλωσε η Καλβίνο σε συνέντευξή της στον ραδιοφωνικό σταθμό SER. «Η ψήφος είναι μυστική και σε αυτή την περίπτωση εξ αποστάσεως». Η Καλβίνιο αρνήθηκε να πει ποιο πιστεύει ότι ήταν αυτό το πρόσωπο. Η Καλβίνο είχε εξασφαλίσει τη στήριξη της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Πορτογαλίας. Οι χώρες που τη στήριζαν αντιπροσωπεύουν πάνω από το 80% του πληθυσμού και των οικονομιών της ευρωζώνης, δήλωσε σήμερα η Καλβίνιο.
O Ντόναχιου, υπουργός Οικονομικών στην Ιρλανδία από το 2017, θεωρείται στη χώρα του πετυχημένος, αφού συνετέλεσε στο να βρει ξανά η ιρλανδική οικονομία τον βηματισμό που είχε χάσει στη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008 και για αρκετά χρόνια μετά. Μάλιστα, το 2018 πέτυχε το πρώτο δημοσιονομικό πλεόνασμα στη χώρα του μετά την κρίση του 2008 και αυτό του πιστώθηκε.
Στις πρώτες δηλώσεις μετά την εκλογή του έπλεξε το εγκώμιο του απερχόμενου προέδρου Μάριο Σεντένο, τονίζοντας ότι έβαλε τις βάσεις για μια ισχυρή ευρωζώνη, ενώ υποσχέθηκε ότι ο ίδιος θα κάνει ό, τι είναι δυνατό για να συνεχίσει το έργο του. Πρόσθεσε ότι αντιλαμβάνεται τις ανησυχίες των Ευρωπαίων πολιτών για τις συνέπειες της πανδημίας, το μέλλον τους και τις δουλειές τους. «Θα εργαστώ με όλες τις κυβερνήσεις για να αντιμετωπίσουμε και να ξεπεράσουμε τις μεγάλες προκλήσεις», είπε.
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το Ταμείο Ανάκαμψης, ο Ντόναχιου είπε ότι θα επιδιώξει να συνεισφέρει στη συζήτηση, ενώ διαπιστώνει ότι υπάρχει θέληση για συμφωνία. Αυτό θα κριθεί τις επόμενες εβδομάδες. Το βέβαιο είναι ότι ο Ιρλανδός έχει ήδη σηκώσει τα μανίκια…
