Γράφει η Ρόδη Κράτσα*
Η European Maritime Day είναι ένα ισχυρό έμβλημα. Είναι και μία εξαιρετική ευκαιρία ν’ αναδείξουμε τον πλούτο αλλά και τις προκλήσεις της θάλασσας και ιδιαίτερα της ναυτιλίας που αποτελεί βασικό στοιχείο της ευρωπαϊκής και ιδιαίτερα της ελληνικής ταυτότητας και δύναμης.
Η πρωτοβουλία που πήρα το 2006 στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την θεσμοθέτησης της European Maritime Day σ’ αυτό ακριβώς απέβλεπε. Μετά από διαδικασίες δύων ετών υιοθετήθηκε το 2008 με την δυνατότητα μετάφρασης Ευρωπαϊκή Ημέρα Ναυτιλίας η Θάλασσας.
Την περίοδο εκείνη ήμασταν μάρτυρες μίας δυσφήμισης εναντίον ολόκληρου του ναυτικού κλάδου της χώρας μας, συνέπεια μίας σειράς ατυχημάτων (Errika, Prestige) και λανθασμένων χειρισμών που φόρτισαν έντονα την κοινή γνώμη και τα ευρωπαϊκά όργανα.
Ξεκίνησα λοιπόν μία μεγάλη προσπάθεια πρώτον για να αναδειχθεί η σημασία της ναυτιλίας και δεύτερον για να υιοθετηθεί μία Ευρωπαϊκή πολιτική για την ναυτιλία και την Θάλασσα ευρύτερα.
Οι εμπνευστές της Ενωμένης Ευρώπης δεν είχαν λάβει σοβαρά υπ’ όψιν την διάσταση της θάλασσας, έτσι αυτή είχε παραμείνει μία ζώνη ελεύθερης διακίνησης, παρά μία κοινή αγορά, μία διαμετακομιστική αλυσίδα στην βάση κοινών κανόνων και συνδεδεμένων λιμένων.
Επίσης, οι ευρωπαίοι πολίτες, αλλά και πολιτικοί παράγοντες αγνοούσαν την σημασία της θάλασσας και κατ’ επέκταση της ναυτιλίας, τόσο για την ιστορία της Ευρώπης όσο και για την οικονομική ανάπτυξη και τον διεθνή ρόλο της.
Όλες οι Ήπειροι βρέχονται από θάλασσα, αλλά το υγρό στοιχείο υπήρχε κεφαλαιώδες για την Ευρώπη από την εποχή της θαλασσοκρατίας των ελληνικών πόλεων των ιστορικών ναυμαχιών, των Ανακαλύψεων, των παντοδύναμων ναυτικών κρατών του Βορρά (Αγγλία, Δανία, Σουηδία) έως τη σύγχρονη εμπορική ναυτιλία που κυριαρχεί διεθνώς.
Η European Maritime Day ως ένα ισχυρό έμβλημα και αφορμή συνειδητοποίησης των προκλήσεων, έγινε πραγματικότητα το 2008 με την δυνατότητα η μετάφραση στις διάφορες γλώσσες να είναι ελεύθερη μεταξύ Ναυτιλίας και θάλασσας.
Ο ναυτιλιακός κλάδος επηρεάζει καθοριστικά τα είκοσι κράτη – μέλη που διαθέτουν ακτές, νησιά με 1.200 λιμένες μικρούς και μεγάλους από τους σημαντικότερους στον κόσμο.
Αποτελεί όμως παράγοντα κλειδί για το σύνολο του ευρωπαϊκού συστήματος εναλλακτικών μεταφορών και του ευρωπαϊκού εμπορίου συμβάλλοντας στην περιφερειακή ανάπτυξη και συνοχή. Ο κλάδος ελέγχει το 40% του παγκόσμιου στόλου, όπου ο ελληνόκτητος κατέχει θέση πρωταγωνιστική και προσφέρει απασχόληση σε ενάμιση εκατομμύριο πολίτες σε πολλές περιοχές και σε διάφορους κλάδους.
Στα 68.000 χιλιόμετρα ευρωπαϊκών ακτών και αμέτρητων νησιών, υπάρχουν πολλοί από πιο ελκυστικούς και δημοφιλείς προορισμούς στον κόσμο, τουριστικό πλεονέκτημα που η χωρά μας απολαμβάνει ιδιαίτερα. Όσον αφόρα στην ναυπηγική βιομηχανία, οι Ευρωπαίοι ηγούνται στην κατασκευή καινοτόμων και οικολογικών πλοίων και αυτό αποτελεί μια πρόκληση για την ανάπτυξη του κλάδου και στην χώρα μας.
Η θάλασσα δίνει και άλλες ευκαιρίες όπως ο τουρισμός, η off-shore εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων, η εξερεύνηση για την εκμετάλλευση του πλαγκτόν η την ανίχνευση οψιδίων μαγγανίου.
Οι δυνατότητες αυτές και άλλες αυξάνουν την ανάγκη σωστής προστασίας, του οικοσυστήματος, κάτι που αφορά ιδιαίτερα στην Μεσόγειο σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις των γεωπολιτικών κινδύνων της ευρύτερης περιοχής.
Έτσι, η Ευρωπαϊκή Ημέρα Θάλασσας είναι κρίμα που περνάει φέτος απαρατήρητη στην χώρα μας. Αντίθετα, πρέπει να στείλουμε ηχηρά μηνύματα στα ευρωπαϊκά όργανα, στην ελληνική κυβέρνηση, τους οικονομικούς φορείς, για την ανάγκη συντονισμένης και φιλόδοξης πολιτικής, που θα ελευθερώσει και θα ενισχύσει πρωτοβουλίες για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα και αειφορία.
Πρέπει να δώσουμε επίσης την ευκαιρία συμμετοχής σε εκδηλώσεις της ελληνικής κοινωνίας, αφού η θάλασσα είναι μέρος της ψυχής και της ζωής της.
Στη φωτογραφία η Ρόδη Κράτσα με τον Ευρωπαίο Επίτροπο Θαλάσσιων Υποθέσεων κ. Καρμένου Βέλα στον Πειραιά.
Ρόδη Κράτσα, τ. Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Πρόεδρος Ινστιτούτου Δημοκρατίας Κ. Καραμανλής.
