Γλωσσικά, ηχητικά και οπτικά μοτίβα, γήινοι και ψηφιακοί ήχοι, εμβυθιστικά περιβάλλοντα με νερά, χώματα, φυτά και άλλα στοιχεία της φύσης, ιδιαίτερα μετα-ανθρώπινα πλάσματα και υποβρύχιες αλλά και γήινες συνέργειες, καθώς και οριενταλιστικά μπαλέτα είναι μόνο κάποια από τα στοιχεία που διαπερνούν το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Περφόρμανς στο πλαίσιο της 8ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης που θα πραγματοποιηθεί στο MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών (Αποθήκη Β1, Προβλήτα Α’, λιμάνι), 28 Απριλίου-14 Μαΐου 2023, υπό τον γενικό τίτλο «Πράσινα όνειρα, υδάτινες θεότητες και techno προφητείες».
Το πρόγραμμα του φετινού Φεστιβάλ αναπτύσσεται μέσα από μία έκθεση με βίντεο των καλλιτέχνιδων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα (28.04-14.05), την προβολή μιας ταινίας και τέσσερις περφόρμανς (09-13.05), το οποίο θα επιδιώξει να αποκαλύψει την ευθραυστότητα μιας κοινωνίας που βασίζεται στον ατομικισμό και τη βάρβαρη επικυριαρχία.
Το Φεστιβάλ Περφόρμανς Θεσσαλονίκης προτάσσει μια οικοφεμινιστική θέση και εναντιώνεται στις κυρίαρχες ιδεολογίες γύρω από το περιβάλλον και τις θηλυκότητες, προτείνοντας τρόπους κοινωνικής αλλαγής και δικαιοσύνης. Επικεντρώνεται σε πρακτικές τελετουργιών ως μέσο ευαισθητοποίησης και ενεργοποίησης, δημιουργεί πύλες που θα μας οδηγήσουν να εξερευνήσουμε πώς η πνευματικότητα και η τεχνολογία διαπλέκονται μέσα στο τρέχον ρευστό τοπίο, ενώ θα εξερευνήσει τις διασυνδέσεις μεταξύ ανθρώπινων και μη ανθρώπινων όντων και τους τρόπους για μια ειρηνική συν-ύπαρξη και συν-εξέλιξη. Επίσης, θα φανερώσει και θα προσεγγίσει αμφισβητούμενα εδάφη/πεδία και θα εξετάσει έννοιες σχετικές τόσο με τις τρέχουσες όσο και με τις μελλοντικές απεικονίσεις της ταυτότητας, καυτηριάζοντας τα κυρίαρχα κοινωνικά πρότυπα και ζητήματα φύλου και εξουσίας της ανθρωποκεντρικής μας εποχής.
Καλλιτέχνιδες: Niya B, Εύα Γιαννακοπούλου, Agnes Momirski, Περσεφόνη Μύρτσου (Αϊσενούρ και το Οριενταλιστικό μπαλέτο), Annie Sprinkle & Beth Stephens
Επιμέλεια: Ειρήνη Παπακωνσταντίνου, Ιστορικός της τέχνης-Επιμελήτρια MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών
Το πρόγραμμα εν συντομία
28 Απριλίου – 14 Μαΐου
Έκθεση με βίντεο των καλλιτέχνιδων που συμμετέχουν στο Φεστιβάλ
Τρίτη 09 Μαΐου, 21:00
Annie Sprinkle & Beth Stephens / Water Makes Us Wet: An Ecosexual Adventure (Το νερό μας υγραίνει: Μια οικοσεξουαλική περιπέτεια), 80’
Προβολή ταινίας (την ταινία θα προλογίσουν οι καλλιτέχνιδες σε ζωντανή σύνδεση)
Τετάρτη 10 Μαΐου, 21:00 Niya B, Έκδυσι, 40’
Πέμπτη 11 Μαΐου, 21:00 Agnes Momirski, siXren (verbum medicinae), 40’
Παρασκευή 12 Μαΐου, 21:00
Αϊσενούρ και το Οριενταλιστικό Μπαλέτο, Βαθιά Πράσινη Ανατολή: τραύμα και επούλωση σε μια αποαποικιακή Αιγαιακή οικοτοπία, 45’
Σάββατο 13 Μαΐου, 21:00 Εύα Γιαννακοπούλου, Ιχθυολατρεία, 45’
Αναλυτικά το πρόγραμμα
28 Απριλίου – 14 Μαΐου
Έκθεση με βίντεο των καλλιτέχνιδων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα
Τρίτη 09 Μαΐου, 21:00 Annie Sprinkle & Beth Stephens / Water Makes Us Wet: An Ecosexual Adventure (Το νερό μας υγραίνει: Μια οικοσεξουαλική περιπέτεια), 80’
Προβολή ταινίας (την ταινία θα προλογίσουν οι καλλιτέχνιδες σε ζωντανή σύνδεση)
Με ένα ποιητικό μείγμα περιέργειας, χιούμορ, αισθησιασμού και ανησυχίας, η ταινία-ντοκιμαντέρ εξιστορεί τις απολαύσεις και την πολιτική του νερού (H2O) από μια οικοσεξουαλική οπτική. Ταξιδέψτε στην Καλιφόρνια με την Annie, μια πρώην σεξεργάτρια, την Beth, μια καθηγήτρια, και τον σκύλο τους Butch, στο E.A.R.T.H., μια κινητή μονάδα εργαστηρίου, καθώς εξερευνούν το νερό στη Χρυσή Πολιτεία (Golden State). Η οικοσεξουαλικότητα μετατοπίζει τη μεταφορά «Η Γη ως Μητέρα» σε «Η Γη ως Εραστής/Ερωμένη» για να δημιουργήσει μια πιο αμοιβαία και ενσυναισθητική σχέση με το φυσικό κόσμο. Στην πορεία, η Annie και η Beth αλληλεπιδρούν με μια μεγάλη γκάμα ανθρώπων, όπως καλλιτέχνες/ιδες, βιολόγους, εργαζόμενους/ες σε εργοστάσια επεξεργασίας νερού, μελετητές/τριες, όπως και άλλους/ες, κορυφώνοντας ένα συγκλονιστικό γεγονός που επιβεβαιώνει τη δύναμη του νερού, της ζωής και της αγάπης.
Τετάρτη 10 Μαΐου, 21:00
Niya B
Έκδυσι, 40’
Η «Εκδυσις» -ο βιολογικός όρος που αναφέρεται στη διαδικασία αποβολής του εξωτερικού στρώματος του δέρματος στα ερπετά- είναι ένα συνεχιζόμενο έργο, το οποίο προβάλλεται μέσω περφόρμανς, εγκαταστάσεων και βίντεο.
Σε αυτή την περφόρμανς, η Niya B εμπλέκεται με τη δική της εσωτερικευμένη τοξικότητα και τα στοιχεία του νερού και του αέρα σε ένα τελετουργικό αποβολής δέρματος και αποδέσμευσης. Κατά τη διάρκεια της περφόρμανς η Niya θα δημιουργήσει μια εφήμερη εγκατάσταση.
Οι γυναικείες υποκειμενικότητες καθώς και η φύση θεωρούνται άγριες και παράλογες κάτω από την πατριαρχία, και έτσι έχουν υποταχθεί και «εξημερωθεί» σε όλη την ιστορία. Ο μισογυνισμός και οι υποθέσεις για τη γυναικεία κατωτερότητα είναι ενσωματωμένες στη δυτική κουλτούρα, από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα. Στην περφόρμανς της, η Niya B στέκεται ενάντια στην έννοια του γραμμικού χρόνου για να εντοπίσει την καταπίεση του θηλυκού. Σε αυτήν την περίπτωση, αποκαλύπτει ένα επίγραμμα που αποδίδεται στον Αλεξανδρινό ποιητή του 4ου αιώνα Παλλαδά και αντιγράφει τις λέξεις σε κάθε σελίδα του ημερολογίου της.
Το κείμενο λέει: Πᾶσαν Ὅμηρος ἔδειξε κακὴν σφαλερὴν τε γυναῖκα, σώφρονα καὶ πόρνην, ἀμφοτέρας ὄλεθρον. (Πάσα γυναίκα ο Όμηρος την έδειξε κακή και επικίνδυνη, φρόνιμη και πόρνη, και οι δυο καταστροφή).
Πέμπτη 11 Μαΐου, 21:00 Agnes Momirski (φωτο εξωφ)
siXren (verbum medicinae), 40’
Η περφόρμανς siXren (verbum medicinae) είναι μια ηχητική εμπειρία εμπνευσμένη από μοντέλα αρχαίας θεραπευτικής ρητορικής. Οι λεκτικές γοητείες δημιουργούν μια νέα σχέση με την (εσωτερική) φύση της επερχόμενης μετανθρώπινης εποχής και επικαιροποιεί το σημερινό ηχητικό φαντασιακό στο τεχνο-περιβάλλον μας με ποιητική και θεραπευτική ευαισθησία.
Τα αρχαία γλωσσικά/ηχητικά μοτίβα θεωρήθηκαν ως θεραπευτικοί μετασχηματιστικοί και φαρμακευτικοί παράγοντες, αλλά και ως συνδετικός κρίκος που απουσιάζει μεταξύ ανθρώπου και φύσης. Πρακτικές όπως η αρχαία ελληνική ρητορική, η μαγεία των λέξεων, η τελετουργική ποίηση, καθώς και οι σύγχρονες γνωστικές επιστήμες και μέθοδοι ευεξίας, χρησιμοποιούν την αρχέγονη δύναμη της εκφοράς, του ρυθμού και του ήχου για να επηρεάσουν τις ζωικές μας αισθήσεις και κατά συνέπεια τη βιολογία του σώματός μας, τη χημεία του εγκεφάλου, την αισθητηριακή και γνωστική διαύγεια.
Το έργο διερευνά τις ψυχοακουστικές επιδράσεις των αρχαίων λεκτικών και ηχητικών τύπων που χρησιμοποιούνται σε θεραπευτικές τελετές, τις οποίες αφαιρεί και τις επαναλαμβάνει στη μήτρα των σύγχρονων ήχων. Ηχητικά και οπτικά, μπαίνουμε στον οριακό χώρο μεταξύ της γήινης μουσικής ρυθμού και θορύβου, μεταξύ ψηφιακού και ζωντανού, προ-μοντέρνου και υπέρ-μοντέρνου.
Ήχος: beepblip
Οπτική και ενδυματολογική σχεδίαση: Brina Vidic
Βίντεο DOP: Rajko Bizjak
Παρασκευή 12 Μαΐου, 21:00
Αϊσενούρ και το Οριενταλιστικό Μπαλέτο*
Βαθιά Πράσινη Ανατολή: τραύμα και επούλωση σε μια αποαποικιακή Αιγαιακή οικοτοπία, 45’
Ενόψει των επερχόμενων εκλογών σε Ελλάδα και Τουρκία, η ακτιβίστρια-entreupreuneur Αϊσενούρ και το Οριενταλιστικό Μπαλέτο επιτελούν μια διάλεξη για την τραυματική ιστορία των περιοχών γύρω από το Αιγαίο πέλαγος μέσα από το πρίσμα της κλιματικής αλλαγής. Στη διάλεξη επιχειρείται μια αναδρομή στα κοινά ανθρώπινα (και μη) τραύματα της συγκεκριμένης γεωγραφίας, και καταδεικνύεται η εργαλειακή χρήση της φύσης από πολιτικές ιδεολογίες και ανθρώπινες πρακτικές, όπως η εγκαθίδρυση εθνικών συνόρων. Η Αϊσενούρ και η ομάδα της προτείνουν μια εναλλακτική σε αυτές τις ιδεολογίες και πρακτικές: την αντικατάσταση των εθνών κρατών από μια απεθνικοποιημένη συμβιωτική οικοτοπία. Η πρόταση είναι να φανταστούμε τη γεωγραφία γύρω από το Αιγαίο ως θεραπευτικό μικρόκοσμο, ως μια πράσινη μετα-αυτοκρατορική (από)αποικία, και ως εργαστήρι πολιτικών, πολιτιστικών, περιβαλλοντικών και τεχνολογικών αλλαγών για ένα ειρηνικό μέλλον.
Αϊσενούρ: Περσεφόνη Μύρτσου
Οριενταλιστικό Μπαλέτο: Αρχοντία Μακρή, Μαΐτα Χατζηιωαννίδου, Άυλο Τσαρουχάκι
Χοροδιδάσκαλος: Aclan Sezer Genç (Horon Evi Κωνσταντινούπολη)
Λυράρης: Φίλιππος Κεσαπίδης
Σάββατο 13 Μαΐου, 21:00 Εύα Γιαννακοπούλου
Ιχθυολατρεία, 45’
Αφορμώμενη από το βιβλίο της θεωρητικού Astrida Neimanis «Bodies of Water» (2017), όπου εισάγεται για πρώτη φορά η έννοια του Υδροφεμινισμού, σύμφωνα με την οποία το νερό, οι θηλυκότητες, οι ενσώματες πρακτικές και η οικολογία συνδέονται μεταξύ τους δημιουργώντας «νέες» μελλοντικές συνέργειες, η ΙΧΘΥΟΛΑΤΡΕΙΑ είναι μια υβριδική παράσταση με εξομολογητικά στοιχεία για την τρίτη ηλικία, τις πλημμύρες, τα υγρά και την εμμηνόπαυση. Βασίζεται σε έρευνα που διεξήχθη σε κοινότητες που συνδέονται με ποτάμια, λίμνες, χειμάρρους αλλά και ομάδες γυναικών, κατά την πορεία των ερευνητικών και δημιουργικών προγραμμάτων φιλοξενίας που πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα (PCAI), την Πορτογαλία (Artemrede) και την Ιταλία (L’arboreto).
Η εικαστικός-σκηνοθέτιδα και η δημιουργική κοινότητα ανέπτυξαν από κοινού τη δραματουργία και τα κείμενα μέσα από προσωπικές εξομολογήσεις και συνεντεύξεις των τοπικών κοινοτήτων του Πειραιά, του Torres Vedras της Πορτογαλίας και του Mondaino της Ιταλίας, με τρόπο που το περιεχόμενό τους να αποτελεί πνευματική συνδημιουργία όλων των συμμετεχουσών.
Αν το νερό είναι το στοιχείο από το οποίο προέρχονται όλοι οι οργανισμοί, πώς θα μπορούσαμε ενδεχομένως να επιστρέψουμε σε αυτή την αρχική κατάσταση ύπαρξης, απαλείφοντας τα όρια μεταξύ εξέλιξης, γονιδίων, ιστορίας, πολιτισμού και φύσης; Την απάντηση σε αυτή την ερώτηση επιχειρεί να δώσει η ΙΧΘΥΟΛΑΤΡΕΙΑ, γεφυρώνοντας το «κενό» μεταξύ παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος, μεταξύ ανθρώπινων και μη ανθρώπινων μορφών ύπαρξης, μεδουσών και σκύλων.
Τα εκκεντρικά πλάσματα της ΙΧΘΥΟΛΑΤΡΕΙΑΣ –μια πολεμίστρια, ένα μετα-ανθρώπινο πλάσμα, ένα γυναικείο φαινόμενο και ένα ψάρι– θα καταλάβουν τον χώρο για να κάνουν μια βουτιά σε έναν ονειρικό ωκεανό ρευστών δυνατοτήτων. Πρόκειται για μια παράσταση που «βουτάει» σε ένα εμβυθιστικό σύμπαν συναισθηματικών και υποβρύχιων συνασπισμών.
Είστε έτοιμα να κολυμπήσετε;
Η περφόρμανς αποτελεί μια συμπαραγωγή του PCAI (Ελλάδα), της Artemrede (Πορτογαλία – σε συνεργασία με τον Δήμο του Torres Vedras) και του L’Arboreto (Ιταλία) στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Stronger Peripheries: A Southern Coalition, που συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη» της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Το υλικό ορισμένων κοστουμιών δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια ενός δημιουργικού εργαστηρίου με το κοινό που παρακολούθησε την ανοιχτή πρόβα κατά την καλλιτεχνική φιλοξενία της καλλιτέχνιδας στο Teatro Dimora L’Arboreto (IT).
** Η παράσταση περιέχει σκηνές γυμνού και είναι κατάλληλη για άνω των 16 ετών.
Σκηνοθεσία και σύλληψη: Εύα Γιαννακοπούλου
Περφόρμερς: Ζωή Αντύπα, Εύα Γιαννακοπούλου, Καλλιόπη Βουλγαρούδη (αρχική διανομή: Μαριανίτα Καρακώστα, Εύα Κολιοπάντου, Μαρούλα Παπαναστάση, Ευγενία Βακαλοπούλου)
Κείμενα: Εύα Γιαννακοπούλου
Σχεδιασμός φωτισμού: Νύσσος Βασιλόπουλος
Σχεδιασμός ήχου: Pedro Pascoal
Σχεδιασμός κοστουμιών: Εύα Γιαννακοπούλου, Ευγενία Βακαλοπούλου, Μαριανίτα Καρακώστα, Εύα Κολιοπάντου, Μαρούλα Παπαναστάση
Δημιουργία κοστουμιών: Εύα Γιαννακοπούλου, Ευγενία Βακαλοπούλου, Μαριανίτα Καρακώστα, Εύα Κολιοπάντου, Μαρούλα Παπαναστάση
Σχεδιασμός και δημιουργία μασκών: Στέφανος Χανδέλη.
Πηγή: ertnews.gr
