Η επόμενη μέρα μετά από τις άρσεις των lockdown σε όλο τον κόσμο θα χρειαστεί να επανεκτιμηθούν πολλά πράγματα. Ένα από αυτά είναι και οι αντίδραση των τραπεζών προς το κοινό και τις επιχειρήσεις, και είναι ορατός ο κίνδυνος να επιδείξουν την ίδια συμπεριφορά με εκείνη που είχαν δείξει κατά την διάρκεια της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.
Εκείνη την εποχή, οι τραπεζίτες είχαν καλλιεργήσει την παραφιλολογία ότι κάνουν το έργο του θεού, ενώ παρόλα αυτά ζητούσαν με μεγάλα επιτόκια τα χρήματα από τους δανειολήπτες. Αυτό το μοτίβο των τραπεζιτών που συμπεριφέρονται άσχημα ενισχύθηκε από την αποφασιστικότητά τους να προσκολληθούν στα παχυλά μπόνους, ενώ ο υπόλοιπος κόσμος περνούσε τα δεινά του τη δεκαετία της λιτότητας που προκάλεσαν οι πράξεις τους.
Έτσι η κρίση του κορωνοϊού τους προσφέρει μια ευκαιρία λύτρωσης. Έχουν υπάρξει εντάσεις μεταξύ τραπεζών και κυβερνήσεων στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο σχετικά με τη διαχείριση κρατικών δανειακών καθεστώτων για επιχειρήσεις. Και οι δύο κυβερνήσεις διευκρινίζουν τη θέση τους και οι τράπεζες, που αρχικά εμφανίστηκαν αργά, πρέπει να παραδώσουν.
Τα μερίσματα αποτελούν μια ακόμη πηγή ερεθισμού μεταξύ των δύο πλευρών. Κυριότερες αμερικανικές τράπεζες απουσίαζαν αισθητά από το πρώτο κύμα εταιρειών να παραιτηθούν από τα μερίσματα. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η πίεση της Τράπεζας της Αγγλίας – την οποία οι τράπεζες αντιστάθηκε προφανώς – έθεσε τέλος στις πληρωμές στους μετόχους.
Επιπλέον, σε αντίθεση με τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε ορισμένους άλλους τομείς και παρά τις ριψοκίνδυνες ενέργειες από την BoE, δεν έχει σχεδόν ακουστεί τίποτα από τις τράπεζες.
Είναι μια κρίσιμη στιγμή για τη φήμη της βιομηχανίας. Για να το αξιοποιήσουμε, πρέπει τώρα να θέσουν το δημόσιο συμφέρον πάνω από το ίδιον όφελος συμφέρον. Χωρίς αυτό, η τράπεζα θα παραμείνει μια βιομηχανία παρωδία. Ενώ με αυτό, οι τράπεζες μπορούν να επιδιορθώσουν μεγάλο μέρος της φήμης που προκάλεσε η οικονομική κρίση.
Υπάρχουν τρία βήματα που πρέπει να λάβουν οι τράπεζες.
Πρώτον, οι τράπεζες αποδέχονται μεγαλύτερο κίνδυνο και λιγότερα κέρδη από τον δανεισμό. Αυτό σημαίνει τη μείωση των πιστωτικών προτύπων και τη μείωση των τελών δανεισμού τέλους περιόδου, προκειμένου να βοηθηθούν οι επιχειρήσεις να περάσουν από την κρίση και να ανοικοδομηθούν στη φάση της ανασυγκρότησης.
Δεύτερον, παραιτούνται από τα bonus, ιδιαίτερα σε συγκεκριμένες αγορές. Όπως συνέβη μετά το 2008, η δυσφορία στην υπόλοιπη κοινωνία έχει οδηγήσει σε ευμετάβλητες αγορές και, με πολλούς λογαριασμούς, εξαιρετικά κέρδη πρώτου τριμήνου από σταθερά έσοδα και μετοχές. Η καταβολή των bonus υπό αυτές τις συνθήκες θα ήταν εντελώς απαράδεκτη για το κοινό και θα επέστρεφαν από πλευράς κέρδους οι επενδυτικοί τραπεζίτες εκεί που ήταν το 2008.
Τρίτον, και σχετιζόμενο με την παραίτηση από τα μπόνους, οι τράπεζες πρέπει να εξηγήσουν σαφώς στους μετόχους τι κάνουν και να ζητήσουν την υποστήριξή τους. Μερικοί από τους Ασιάτες επενδυτές της HSBC έχουν ήδη απειλήσει τη δράση τους για την αναστολή των μερισμάτων τους.
Financial Times: Banks must show they really can do ‘God’s work’
Απόδοση: Γιάννης Κουτρουμπής