Σύμφωνα με πολλούς υπολογισμούς, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι ήδη μια κολοσσιαία αποτυχία. Οι επιβεβαιωμένες απώλειες κατεστραμμένων και εγκαταλελειμμένων αρμάτων μάχης και άλλων τεθωρακισμένων υπερβαίνουν το σύνολο του στρατού μιας αξιοπρεπούς μεγέθους χώρας της Κεντρικής ή Ανατολικής Ευρώπης και ο ρυθμός απώλειας δεν φαίνεται πιθανό να αντιστραφεί σύντομα. Επικαλούμενο πηγές κοντά στο Κρεμλίνο, τα ρωσικά ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης ανέφεραν 90.000 ανεπανόρθωτα χαμένους στρατιώτες, συμπεριλαμβανομένων θανάτων σε πεδίο μάχης και νοσοκομείων, καθώς και τραυματισμούς αρκετά σοβαρούς ώστε να τους αποτρέψουν από το να πολεμήσουν ξανά. Αυτές οι απώλειες υπερβαίνουν τώρα αυτές που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια των πολέμων της Ρωσίας στο Αφγανιστάν και την Τσετσενία, πολιτικά καταστροφικές συγκρούσεις που άφησαν βαθιά σημάδια στη ρωσική κοινωνία που δεν έχουν επουλωθεί ακόμη σήμερα. Επιπλέον, η Ρωσία χρειάστηκε 10 χρόνια για να συσσωρεύσει τις απώλειές της στο Αφγανιστάν, ενώ πολεμά στην Ουκρανία μόνο οκτώ μήνες.
Η «μερική κινητοποίηση» του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, που υποσχέθηκε πρόσφατα ότι θα ολοκληρωθεί σε δύο εβδομάδες λίγο πριν από την έναρξη του τακτικού ετήσιου στρατού, ήταν επίσης αποτυχία σε όλα τα επίπεδα. Τα ρωσικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι γεμάτα από βίντεο με νέους στρατεύσιμους που αντιμετωπίζουν τη δυστυχία σε σκηνές και εγκαταλελειμμένους ψυχρούς στρατώνες χωρίς φαγητό, στολές, εγκαταστάσεις υγιεινής, εξοπλισμό ή διοικητές, που αφήνονται να τα βγάλουν πέρα ή να επιβιώσουν με δέματα που έφεραν οι συγγενείς τους. Καθώς οι άνδρες αρπάζονται από τους δρόμους και στέλνονται κατευθείαν στο μέτωπο με μόνο ένα πρόχειρο σεμινάριο εκπαίδευσης, στην καλύτερη περίπτωση, οι συγγενείς τους αναμένεται να μαζέψουν χρήματα για βασικά είδη που υποτίθεται ότι παρέχονται από τον στρατό, όπως κιτ πρώτων βοηθειών ή χειμωνιάτικα ρούχα
Για εκατοντάδες χιλιάδες ρωσικές οικογένειες, ο πόλεμος δεν είναι μόνο μια άμεση απειλή για τα προς το ζην, καθώς οι μοναδικοί τροφοδότες ρίχνονται σε μάχες χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τα εξαρτώμενα μέλη τους, αλλά και ένα τεράστιο οικονομικό βάρος. Στο Telegram, εμφανίζονται ομάδες συνομιλίας με εκατοντάδες μέλη όπου οι σύζυγοι και οι αρραβωνιαστικοί ανταλλάσσουν συμβουλές για το πού να αγοράσουν πανοπλίες και κράνη φθηνά, ενώ μοιράζονται την αυξανόμενη απόγνωσή τους για τη χαοτική φύση της κινητοποίησης.
Τίποτα από αυτά δεν πρέπει να αποτελεί έκπληξη για όποιον παρακολουθεί τη Ρωσία. Οι στρατηγοί πάντα αντιμετώπιζαν τις στρατιωτικές τους περιφέρειες ως προσωπικά φέουδα και τους στρατεύσιμους σαν δουλοπάροικους που υπάρχουν με μοναδικό σκοπό τον πλουτισμό των ανώτερων υπαλλήλων τους. Κατά ειρωνικό τρόπο, ένας από τους πιο δυνατούς φιλοπολεμικούς επικριτές του ρωσικού υπουργείου Άμυνας για κακοδιαχείριση πόρων είναι ο πρώην Στρατηγός Στρατού. Ο Andrey Gurulyov, τώρα μέλος της Ρωσικής Δούμας υπό τις Η.Π.Α. κυρώσεις Κατά τη διάρκεια της θητείας του ως στρατιωτικός διοικητής, ο Γκουρούλιοφ κατηγορήθηκε ο ίδιος για «εργατική δουλεία» που αφορούσε στρατεύσιμους. Οι κατηγορίες απορρίφθηκαν και πήγε σε πολλές περιοδείες στη Συρία. Απέχει πολύ από μια μεμονωμένη περίπτωση.
Η διαφθορά βρίσκεται στο επίκεντρο της δυσλειτουργίας του ρωσικού στρατού εντός και εκτός του πεδίου της μάχης. Το BBC News Russian εντόπισε τουλάχιστον 559 τεκμηριωμένες περιπτώσεις εγκληματικής απώλειας περιουσίας στον στρατό από το 2014, όταν η Ρωσία εισέβαλε για πρώτη φορά στην Ουκρανία. Οι τέταρτοι έχουν κλέψει στολές, μπότες, χειμερινό εξοπλισμό και υπνόσακους από το φορτηγό. Εκατοντάδες χιλιάδες ένστολοι που υποτίθεται ότι θα πήγαιναν στους νεοκινητοποιημένους δηλώθηκαν ξαφνικά ως αγνοούμενοι. Η διαφθορά κατεβαίνει μέχρι το τέλος της αλυσίδας διοίκησης. Η κλίμακα των εκβιασμών από τοπικούς διοικητές των νεοκινητοποιημένων φαίνεται να είναι τόσο μεγάλη που ακόμη και δημοφιλείς φιλοπολεμικοί μπλόγκερ διαμαρτύρονται γι’ αυτό.
Ερευνητές ρεπόρτερ και ακτιβιστές κατά της διαφθοράς έχουν τεκμηριώσει τα εξωφρενικά παλάτια που ανήκουν στη στρατιωτική ελίτ της Ρωσίας, μόνο για να φυλακιστούν ή να οδηγηθούν στην εξορία για το έργο τους. Τώρα, ορισμένοι μπλόγκερ που υποστηρίζουν το Κρεμλίνο υιοθετούν την ίδια ρητορική, αλλά είναι πολύ λίγο και πολύ αργά για να σωθεί ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ακόμα κι αν οι ικεσίες τους ληφθούν σοβαρά υπόψη στο Κρεμλίνο, μια χώρα δεν μπορεί να ξεκινήσει μια πλήρη αναθεώρηση του στρατού της από πάνω προς τα κάτω, συμπεριλαμβανομένης της αντικατάστασης της ηγεσίας και της απόλυσης χιλιάδων αξιωματικών, ενώ βρίσκεται στη μέση μιας συνολικής πόλεμος.
Ως εκ τούτου, η στρατιωτική καταστροφή της Ρωσίας θα συνεχίσει να εκτυλίσσεται. Και πλησιάζει πολύ περισσότερο με πολλούς Ρώσους στο σπίτι, για τους οποίους ο πόλεμος ήταν κάτι μεταξύ τηλεοπτικής ψυχαγωγίας και μακρινής βουή. Μέχρι την έναρξη της κινητοποίησης του Πούτιν τον Σεπτ. 21, Μόσχα, Αγ. Η Πετρούπολη και οι γύρω περιοχές τους γλίτωσαν σε μεγάλο βαθμό από την παροχή στρατιωτών για τον πόλεμο, κάτι που ήταν κρίσιμο για τη διατήρηση της οπτικής ζωής που συνεχιζόταν ως «φυσιολογική» για τους Ρώσους της μεσαίας τάξης. Εν τω μεταξύ, εθνοτικά μη ρωσικές περιοχές παρείχαν τη τροφή των κανονιών, κυρίως επειδή ο στρατός ήταν για καιρό μια από τις λίγες αξιόπιστες πηγές εισοδήματος εκεί. Ως αποτέλεσμα, άνδρες από το Νταγκεστάν, τη Μπουριατία και την Άπω Ανατολή της Ρωσίας κυριαρχούν στις λίστες θυμάτων, ειδικά όταν συγκρίνει κανείς τον αριθμό των θανάτων σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό.
Ανεξάρτητα από το τι λένε στους δημοσκόπους -και είτε υποστηρίζουν τον αυτοκρατορικό πόλεμο του Πούτιν είτε όχι- είναι σαφές ότι η πλειοψηφία των Ρώσων ανδρών δεν θέλει να πάει πουθενά κοντά στο μέτωπο. Εάν το έκαναν, θα είχαν ενταχθεί στα τάγματα «εθελοντών» που είχαν συσταθεί από τότε που οι Ουκρανοί κέρδισαν για πρώτη φορά τους Ρώσους τον Μάρτιο, τάγματα που ως επί το πλείστον απέτυχαν να υλοποιηθούν. Και το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δεν θα δυσκολευόταν τόσο πολύ να πετύχει ακόμη και τον αρχικά ανακοινωμένο στόχο των 300.000 νεοσυλλέκτων.
Τώρα, είναι ολοφάνερα προφανές ότι η αδιάκριτη στρογγυλοποίηση είναι ένα χαρακτηριστικό, όχι ένα σφάλμα, της προσπάθειας του Πούτιν να κλείσει τις τρύπες στο μπροστινό μέρος στην Ουκρανία. Οι σακούλες που περιέχουν τα λείψανα των πρόσφατα κινητοποιημένων —συχνά άπειρων και ανεκπαίδευτων— επιστρέφουν ήδη στη Ρωσία. Εν τω μεταξύ, στρατιωτικές εγκαταστάσεις και υποδομές στο Μπέλγκοροντ, μια ρωσική πόλη περίπου 40 χιλιόμετρα από τα ουκρανικά σύνορα, όπου συγκεντρώνονται πολλοί από τους κινητοποιημένους, βρίσκονται τώρα υπό καθημερινό βομβαρδισμό από την Ουκρανία. Ολόκληρος ο μύθος του αλάθητου του Πούτιν καταρρέει: η πολύκροτη στρατιωτική ικανότητα της Ρωσίας, η «σταθερότητα» που υποσχέθηκε στις πρώτες του θητείες ως πρόεδρος, η υποτιθέμενη παντοδύναμη προπαγάνδα που τώρα αναγκάζεται να κάνει ανατροπές και να παραδεχτεί αδιανόητες παλιότερα υποχωρήσεις, η κατακόρυφη εξουσία» έχει πλέον διαλυθεί από εσωτερικές διαμάχες μεταξύ των συνεργατών του Πούτιν και ένας πληθυσμός παρατάσσεται πίσω από τον πρόεδρό του.
Τι σημαίνει αυτό στο μέλλον; Η οριστική και μη αναστρέψιμη υποχώρηση του Πούτιν από την Ουκρανία μοιάζει φανταστική ιδέα. Αλλά δεν θα ήταν η πρώτη φορά που η μετασοβιετική Ρωσία παραδέχεται μια ταπεινωτική στρατιωτική ήττα. Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, η Ρωσία ηττήθηκε από μια πολύ μικρότερη δύναμη στον Πρώτο Πόλεμο της Τσετσενίας, αφού εξαπέλυσε μια κακώς μελετημένη επίθεση στο Γκρόζνι, την πρωτεύουσα της Τσετσενίας, με βάση την κακή νοημοσύνη και την απόλυτη ύβρις. Όσο σκληρό χτύπημα κι αν ήταν για την αυτοκρατορική τους υπερηφάνεια, κορυφαίοι πολιτικοί και στελέχη των μέσων ενημέρωσης βρήκαν μόνοι τους να πουν στο ρωσικό κοινό: Ο πόλεμος τελείωσε και χάσαμε. Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους εξακολουθούν να υπάρχουν σήμερα, συμπεριλαμβανομένων των κορυφαίων στρατιωτικών διοικητών όπως ο Anatoly Kulikov, ο οποίος διαχειρίστηκε τις εκεχειρίες και τις υποχωρήσεις.
Εάν αυτό το προηγούμενο προσφέρει κάποια ελπίδα ότι η λογική και η πραγματικότητα θα μπορούσαν και πάλι να επικρατήσουν, χρησιμεύει επίσης ως προειδοποίηση. Η ήττα στην Τσετσενία πυροδότησε ένα κύμα υπερεθνικιστικής δυσαρέσκειας, την ίδια εμμονή με ταπείνωση και εκδίκηση που εμποτίζει τις ομιλίες του Πούτιν για την Ουκρανία και καθορίζει τόσο μεγάλο μέρος της ρωσικής συζήτησης σήμερα. Αν η Ρωσία δεν κάνει έναν εθνικό απολογισμό μετά την ήττα του πολέμου στην Ουκρανία – κάτι παρόμοιο με την επανεφεύρεση της Γερμανίας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο – ο κύκλος της αυτοκρατορικής δυσαρέσκειας και του ρεβανσισμού θα επαναληφθεί.
