Εως και το 60% θα αγγίζει η επιδότηση που θα λάβουν όσοι συμμετάσχουν στο πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στις Στέγες», του οποίου ο οδηγός θα βγει σε διαβούλευση σε περίπου δύο βδομάδες και οι αιτήσεις θα ξεκινήσουν να υποβάλλονται στις αρχές της νέας χρονιάς.
Οπως εξηγούν πηγές από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στον «Ελεύθερο Τύπο», τα κριτήρια δεν έχουν ακόμα «κλειδώσει» αλλά το πιθανότερο σενάριο είναι να ακολουθηθεί η διαδικασία του «Εξοικονομώ 2021», δηλαδή οι πολίτες ανάλογα με τα εισοδηματικά και κοινωνικά τους κριτήρια να λάβουν και το αντίστοιχο ποσοστό επιδότησης. Βέβαια, συμμετοχή θα έχουν ακόμα και οι επιχειρήσεις, καθώς και οι αγρότες. Συνολικά θα επωφεληθούν 250.000, εκ των οποίων οι 100.000 θα αφορούν σε φωτοβολταϊκά σε στέγες κατοικιών και από 75.000 σε επιχειρήσεις και στέγες αγροτικών εγκαταστάσεων.
Παρ’ ότι το πρόγραμμα έγινα επίσημα γνωστό στη ΔΕΘ από τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, επαγγελματίες του κλάδου εξηγούν στον «Ε.Τ.» πως οι τιμές των φωτοβολταϊκών συστημάτων τους τελευταίους μήνες έχουν πάρει την… ανιούσα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι το κόστος εγκατάστασης για έναν μέσο οικιακό αυτοπαραγωγό τον Μάρτιο ανερχόταν περί τις 5.000-5.500 ευρώ, ενώ σήμερα κατά μέσο όρο κοστίζει περί τις 7.000 ευρώ. Σύμφωνα με τα όσα εξηγεί στον «Ελεύθερο Τύπο» ο σύμβουλος του Συνδέσμου Εταιριών Φωτοβολταϊκών, Στέλιος Ψωμάς, «το τελευταίο διάστημα παρατηρούμε οι τιμές να έχουν αυξηθεί αλλά σε κάθε περίπτωση ένα νοικοκυριό που θα επιλέξει να εγκαταστήσει φωτοβολταϊκό σύστημα θα έχει σημαντικό όφελος».
Οι πολυκατοικίες
Τι γίνεται όμως για όσους μένουν σε πολυκατοικία και παρ’ όλα αυτά θέλουν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στις Στέγες»; Σύμφωνα με τον κ. Ψωμά, αυτή τη στιγμή για να μπορέσει κάποιο διαμέρισμα να εγκαταστήσει στην ταράτσα φωτοβολταϊκά θα πρέπει να πάρει τη σύμφωνη γνώμη όλων των ιδιοκτητών. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας λαμβάνει ήδη αιτήματα για να αλλάξει η νομοθεσία και να μπορούν να εγκαταστήσουν έχοντας το πράσινο φως του 50% των διαμερισμάτων. Επί τάπητος έχει επίσης τεθεί το ζήτημα της συλλογικής αναπαραγωγής. Οπως επισημαίνει ο κ. Ψωμάς, το θέμα αυτό είναι ακόμα σε αρκετά πρώιμο στάδιο, αλλά αν προχωρήσει θα βοηθήσει αρκετούς, δεδομένου ότι θα μπορούσαν πολυκατοικίες που βρίσκονται είτε απέναντι είτε η μία δίπλα στην άλλη και έχοντας την ίδια γραμμή να εγκαταστήσουν σύστημα από το οποίο θα επωφελούνται περισσότεροι με μικρότερο κόστος αφού θα μοιράζεται.
Το κόστος
Παρά το γεγονός πως οι τιμές των φωτοβολταϊκών είναι… τσιμπημένες, η ενεργειακή κρίση αλλάζει το τοπίο και φέρνει μεγάλη μερίδα πολιτών στο δρόμο της πράσινης ενέργειας. Χαρακτηριστικό είναι ότι μόνο σε μία εταιρία τις τελευταίες βδομάδες βρίσκονται σε εκκρεμότητα 300 αιτήσεις για να εγκατασταθούν φωτοβολταϊκά σε στέγες – χωρίς μάλιστα να βρίσκεται σε ισχύ το σχετικό πρόγραμμα.
Με τα νέα δεδομένα, δηλαδή την επιδότηση του προγράμματος, ο χρόνος αποπληρωμής της επένδυσης περιορίζεται σημαντικά. Ειδικότερα, η αγορά ενός οικιακού φωτοβολταϊκού για αυτοπαραγωγή των τριών κιλοβάτ μπορεί με βάση τα σημερινά δεδομένα να αποσβεστεί σε επτά χρόνια, ενώ εάν επιδοτηθεί π.χ. με 50%, ο χρόνος μειώνεται σχεδόν κατά το ήμισυ.
Αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με την Greenpeace, λιγότερα από 50.000 νοικοκυριά στη χώρα μας έχουν κάποιο οικιακό φωτοβολταϊκό (μάλιστα η συντριπτική πλειονότητα αφορά σε συστήματα που μπήκαν ως το 2013 από το παλαιότερο πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στη Στέγη» και όχι σε αυτοπαραγωγή). Σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, δυστυχώς σήμερα τα ελληνικά νοικοκυριά και οι μικρές επιχειρήσεις δεν μπορούν να απολαύσουν δωρεάν ενέργεια από τον ήλιο, παραμένοντας εκτεθειμένα στην ενεργειακή κρίση και τις υψηλές τιμές ενέργειας.
Σε σύγκριση, στην Ολλανδία, περίπου 1,5 εκατ. νοικοκυριά έχουν ήδη φωτοβολταϊκά στη στέγη τους (περίπου το 40% της συνολικά εγκατεστημένης ισχύος φωτοβολταϊκών).
Το πρόγραμμα
Το πρόγραμμα για τα φωτοβολταϊκά που εξήγγειλε αρχικά ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στη ΔΕΘ προβλέπει την επιδότηση για εγκατάσταση συστημάτων παραγωγής ρεύματος από φωτοβολταϊκά σε νοικοκυριά, επαγγελματίες και αγρότες. Ηδη έχει ψηφιστεί η νομοθετική ρύθμιση που διασφαλίζει τον απαιτούμενο χώρο στο δίκτυο διανομής, ενώ είναι έτοιμη η πλατφόρμα υποδοχής των αιτημάτων του ΔΕΔΔΗΕ. Στόχος είναι η προκήρυξη έως τον Ιανουάριο.
Συγκεκριμένα, η χρηματοδότηση αφορά 100.000 φωτοβολταϊκά σε στέγες κατοικιών, 75.000 σε στέγες επιχειρήσεων και 75.000 σε στέγες αγροτικών εκμεταλλεύσεων.
Η χρηματοδότηση των φωτοβολταϊκών θα καλύψει από το 40% έως και το 60% της επένδυσης. Στην περίπτωση των νοικοκυριών και των αγροτών, τα κονδύλια θα προέλθουν από το ΕΣΠΑ και το REPower EU. Στο πρόγραμμα θα ενταχθεί και η σχετική δράση που έχει ήδη δρομολογηθεί να «τρέξει» για τις μικρές επιχειρήσεις μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, από το οποίο θα προέλθουν τα αντίστοιχα ποσά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στη νέα πολιτική της Ε.Ε. -όπως αποτυπώνεται στο RΕPowerEU, που έχει ως στόχο την απεξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα- η στρατηγική για την ηλιακή ενέργεια αποτελεί τον κεντρικό άξονα του ενεργειακού road map έως το 2030. Ετσι, θα είναι υποχρεωτική από το 2026 η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε όλα τα καινούργια δημόσια και εμπορικά κτίρια με εμβαδόν ορόφου άνω των 250 τ.μ., από το 2027 στα υφιστάμενα (δημόσια και εμπορικά) και από το 2029 στις νέες κατοικίες. Ο ελληνικός κλιματικός νόμος μάλιστα προβλέπει εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στη στέγη όλων των νέων εμπορικών κτιρίων από το 2023.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Για μια τετραμελής οικογένεια, το κόστος ενός φωτοβολταϊκού ανέρχεται στις 7.000 ευρώ με ΦΠΑ. Χωρίς το πρόγραμμα που θα τρέξει το επόμενο διάστημα, η απόσβεση θα γινόταν σε 7 χρόνια και το όφελος θα ήταν κατά μέσο όρο 1.000 ευρώ ετησίως. Με το πρόγραμμα και αν υποθέσουμε ότι η επιδότηση θα είναι στο 50%, η απόσβεση θα γίνει σε 3,5 χρόνια.
