Φόβους και ανησυχίες για το ενδεχόμενο να αναβιώσει η περίοδος προ του 2019, με τα μεγάλα ελλείμματα και τις πολύμηνες καθυστερήσεις στις πληρωμές των παραγωγών ενέργειας από ΑΠΕ εξέφρασε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΔΑΠΕΕΠ. Και μίλησε για αυξήσεις σε ρυθμιζόμενες χρεώσεις στους λογαριασμούς ρεύματος των καταναλωτών για να καλυφθεί το νέο έλλειμμα στον Ειδικό Λογαριασμό των ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ).
-«Υπάρχουν φόβοι, υπάρχουν ανάγκες πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα για να μην ξαναγυρίσουμε σε προβλήματα στις πληρωμές των παραγωγών ΑΠΕ, που θα δημιουργήσουν τεράστια προβλήματα στην αγορά ενέργειας», είπε ο Γιάννης Γιαρέντης.
Για τους τρείς μεγάλους λογαριασμούς τον Ειδικό Λογαριασμό των ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ), το Χρηματιστήριο Ρύπων και το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης μίλησε ο Γιάννης Γιαρέντης πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Διαχειριστή Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ) στο 12ο Συνέδριο Περιφερειακής Ανάπτυξης στην Πάτρα και έκανε γνωστό ότι έχουν προταθεί προς τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και το Υπουργείο Ενέργειας μέτρα, τα οποία προβλέπουν αφενός μεν αύξηση του Ειδικού Τέλους Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ), όπως επίσης αύξηση του ποσοστού από τα έσοδα του Ταμείου Ρύπων προς τον ΔΑΠΕΕΠ για να καλυφθεί το έλλειμμα στον ΕΛΑΠΕ.
Προβλήματα το αμέσως προσεχές διάστημα
Ο λογαριασμός των ΕΛΑΠΕ, όπως είπε ο επικεφαλής του ΔΑΠΕΕΠ είναι «ο πιο σημαντικός, καθώς αφορά το σύνολο των παραγωγών των Ανανεώσιμο Πηγών Ενέργειας», προσθέτοντας ότι «ο ΕΛΑΠΕ, ο ειδικός λογισμός των ΑΠΕ έχει αναλάβει το ρόλο της ενίσχυσης της ανανεώσιμης παραγωγής ενέργειας, δηλαδή επί της ουσίας είναι αυτός ο λογαριασμός, που εδώ και πάνω από 20 χρόνια αποζημιώνει όλη την ανανεώσιμη ενέργεια που παράγεται στη χώρα μας» και για τις επερχόμενες εξελίξεις σημείωσε ότι:
-«Χωρίς να θέλω να γίνω μάντης κακών, φοβάμαι ότι το αμέσως προσεχές διάστημα θα υπάρχουν προβλήματα στον ΕΛΑΠΕ».
«Ο ΕΛΑΠΕ τα προηγούμενα χρόνια συνεισέφερε 1,1 δις ευρώ και εν γένει οι ΑΠΕ εισέφεραν στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης γύρω στα 4,5 δις ευρώ» είπε ο ίδιος, τονίζοντας ότι:
-«Πλην όμως οι τιμές της αγοράς αυτή τη στιγμή δημιουργούν μία τρύπα, – δεν μου αρέσει να χρησιμοποιώ τη λέξη έλλειμμα – δημιουργούν μια υστέρηση εσόδων και εξόδων, εισροών και εκροών και φοβάμαι ότι στο τέλος της χρονιάς και στην επόμενη χρονιά αν η κατάσταση της αγοράς συνεχιστεί σε αυτή τη μορφή, φοβάμαι ότι θα υπάρχουν προβλήματα και θα πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα».
Αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ και του ποσοστού των ρύπων
«Ο ρόλος του ΔΑΠΠΕΠ είναι να ενεργεί σαν σύμβουλος στης πολιτείας», εξήγησε ο κος Γιαρέντης και σε αυτή την κατεύθυνση τόνισε ότι: «θα πρέπει οι πολιτεία να λάβει άμεσα κάποια μέτρα».
Ο πρόεδρος του ΔΑΠΕΕΠ είπε ότι βασικό μέτρο για να καλυφθεί η τρύπα στον ΕΛΑΠΕ είναι να αυξηθεί το Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ). Σχετικά ειπώθηκε ότι από τον ΔΑΠΕΕΠ έχουν γίνει μελέτες, οι οποίες έχουν υποβληθεί στο υπουργείο Ενέργειας και στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας για αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ, τουλάχιστον στα 24 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Παράλληλα ότι θα πρέπει να γίνει σημαντική αύξηση του ποσοστού των ρύπων, καθώς αυτή τη στιγμή μόλις το 14,6% των ρύπων οδεύει στον ΕΛΑΠΕ
Σημειώνεται ότι η χρέωση βάσης, που αφορά στα νοικοκυριά και λοιπές χρήσεις ήταν στα 24 ευρώ ανά μεγαβατώρα πριν από το 2019 και τα τέσσερα τελευταία έτη έχει διαμορφωθεί στα 17 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
-«Για να καλυφθεί αυτή η τρύπα στον ΕΛΑΠΕ θα πρέπει τα 17 ευρώ να γίνουν τουλάχιστον 24 ευρώ», είπε ο κος Γιαρέντης και ότι «ενώ φαίνεται δεν είναι αντιλαϊκό μέτρο», διότι όπως υποστήριξε «εκφράζει την κοινωνικοποίηση των ΑΠΕ και είναι η συνεισφορά όλων των πολιτών στην ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας».
Ο ίδιος σημείωσε ότι «στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις των άλλων δύο διαχειριστών δηλαδή του ΑΔΜΗΕ, ο οποίος έχει τη διαχείριση του συστήματος και του ΔΕΔΔΗΕ, ο οποίος έχει τη διαχείριση του δικτύου τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικές αυξήσεις ενώ για το ΔΑΠΕΕΠ οι τιμές είναι παγωμένες επί τέσσερα χρόνια και αυτό πρέπει η πολιτεία να το αντιμετωπίσει».
«Να μην ξαναγυρίσουμε σε άσχημες καταστάσεις»
Ο κος Γιαρέντης υπενθύμισε ότι ο ΕΛΑΠΕ στο δεύτερο μισό της προηγούμενη δεκαετίας είχε φτάσει σε έλλειμμα μέχρι και 900 εκατομμυρίων ευρώ, που είχε ως αποτέλεσμα οι πληρωμές των παραγωγών να καθυστερούν έως και οκτώ μήνες. Πρόσθεσε ότι επί θητείας του στο ΔΑΠΕΕΠ αντιμετωπίστηκαν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές και πλέον οι πληρωμές στους παραγωγούς ενέργειας γίνονται εντός 20 ημερών «πράγμα που έχει αναγνωρίσει η αγορά» και «έχει δημιουργηθεί εικόνα οικονομικής ασφάλειας». Ωστόσο για το μέλλον είπε ό ίδιος ότι:
-«Δεν θέλω να πιστεύω ότι θα γυρίσουμε πάλι σε καθυστερήσεις. Πρέπει να το παλέψουμε όλοι, φορείς πολιτεία έτσι ώστε να μην επανέλθει η κατάσταση των ΑΠΕ σε δύσκολες εποχές», συμπληρώνοντας ότι εάν έχουμε ξανά καθυστερήσεις στις πληρωμές των παραγωγών ΑΠΕ, «αυτό θα σημάνει στασιμότητα και οπισθοδρόμηση στην ανάπτυξη των ΑΠΕ»,
Ο ίδιος σημείωσε ότι: «υπάρχει συνεργασία με το υπουργείο και την αρχή ενέργειας για να μην ξαναγυρίσουμε σε άσχημες καταστάσεις», υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι:
– «Υπάρχουν φόβοι, υπάρχουν ανάγκες πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα για να μην ξαναγυρίσουμε σε προβλήματα στις πληρωμές των παραγωγών ΑΠΕ, που θα δημιουργήσουν τεράστια προβλήματα στην αγορά ενέργειας».
Πάνω από 200 εκατ ευρώ το έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποιήσει ο ΔΑΠΕΕΠ, στο τέλος του 2024 ο ΕΛΑΠΕ θα κλείσει με ένα έλλειμμα της τάξης των 449,38 εκατ. ευρώ. Η εκτίμηση αυτή μάλιστα στηρίζεται σε παραδοχές για τη μέση χονδρεμπορική τιμή ρεύματος το 2024 στα 77,4 ευρώ, που πιθανότατα να μην επιβεβαιωθούν εάν συνεχιστεί η αποκλιμάκωση που παρατηρείται τους τελευταίους μήνες (63 ευρώ η μεγαβατώρα τον Μάρτιο και 60 ευρώ τον Απρίλιο βάσει εκτιμήσεων). Σε μια τέτοια εξέλιξη το έλλειμμα θα διογκωθεί, αφού θα διευρυνθεί η ψαλίδα μεταξύ χονδρεμπορικής τιμής και εγγυημένης που αποζημιώνονται οι ΑΠΕ.
Ο ΔΑΠΕΕΠ εκτιμά ότι το έλλειμμα θα διαμορφωθεί τελικά στα 232,56 εκατ. ευρώ, καθώς θα προκύψει πρόσθετο έσοδο από εκκαθαρίσεις δικαιούχων μειωμένων χρεώσεων ΕΤΜΕΑΡ για τα έτη 2019, 2020 και 2021 , ύψους 78,2 εκατ., 60,39 εκατ. και 78,23 εκατ. αντίστοιχα. O υπολογαριασμός νέων έργων στο τέλος του 2024 προβλέπεται να είναι πλεονασματικός, στα 20,58 εκατ. ευρώ.
8,5 δις ευρώ για τους λογαριασμούς ρεύματος
-«Το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης είναι αυτό που είχε αναλάβει τα προηγούμενα χρόνια να καλύψει όλη αυτή την άσχημη κατάσταση που βίωνε η οικονομία της χώρας, βασισμένη στην ενεργειακή κρίση, ως απόρροια του πολέμου της Ουκρανίας και με όλα τα προβλήματα που ακολούθησαν σαν κατάσταση πραγματικής έλλειψης πόρων αλλά και της αναταραχής που δημιουργήθηκε στις αγορές της ηλεκτρικής ενέργειας και που όλοι τελικά είδαμε τους λογαριασμούς του ρεύματος να φουσκώνουν» είπε ο επικεφαλής του ΔΑΠΕΕΠ στο συνέδριο της Πάτρας και σημείωσε ότι:
-«Το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης ανέλαβε να βρει πόρους για να καλύψει αυτή τη διαφορά και την κάλυψε πιστεύω με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Στην κρίσιμη διετία, από τα τέλη του 2021 έως και τα μέσα του 2023 δόθηκαν μέσα από τον Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης γύρω στα 8,5 δις ευρώ, τα οποία κατέληξαν στους καταναλωτές και μειώθηκε αυτή η ένταση, που υπήρχε στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος». Όπως είπε ο κος Γιαρέντης:
-«Αυτή τη στιγμή το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης είναι εδώ και περιμένει την επόμενη δράση του, η οποία θα έχει σκοπό να καλύψει πάλι τις ανάγκες που δημιουργούνται από την ενεργειακή κρίση και να βοηθήσει σε αυτό που λέμε ενεργειακή μετάβαση, ένας τομέας στον οποίο έχουμε πάρα πολλά να κάνουμε μέχρι το 2030 και όχι μόνο».
1,1 δις ευρώ από το Χρηματιστήριο Ρύπων
-«Το Χρηματιστήριο των Ρύπων φέτος αναμένεται να μας δώσει ενεργειακό ποσό γύρω στο 1,1 δις ευρώ. Είναι χαμηλότερη η τιμή των διοξειδίων και αυτά όλα τα χρήματα σύμφωνα με τις υπουργικές αποφάσεις θα τύχουν μιας κατανομής, η οποία θα καλύψει τις ανάγκες και του ΕΛΑΠΕ, διότι τα τρία αυτά μεγάλα ταμεία είναι μεταξύ τους συγκοινωνούντα δοχεία», είπε ο κος Γιαρέντης και σημείωσε ότι:
-«Το Χρηματιστήριο Ρύπων, που ονομάζεται Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ) είναι μία καθαρά ευρωπαϊκή εισροή, στην οποία εισρέει πάνω από ένα δις ευρώ ανά έτος. Πρόπερσι είχαν έρθει και γύρω στο 1,5 δις ευρώ. Χρησιμοποιείται και διανέμεται για καθαρά λόγους ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, με συγκεκριμένες περιοριστικές δράσεις, έτσι όπως αναφέρονται στην Ευρωπαϊκή Οδηγία».
Το 12ο Συνέδριο Περιφερειακής Ανάπτυξης (RGC) στο Πολιτιστικό & Συνεδριακό Κέντρο Πανεπιστημίου Πατρών διοργανώθηκε από την Εφημερίδα «ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ», το Παρατηρητήριο Περιφερειακών Πολιτικών, την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και το Πανεπιστήμιο Πατρών.
Πηγή ecopress.gr