Οι διεθνείς χρηματαγορές θα στεγνώσουν από τα πετροδολάρια του ΟΠΕΚ καθώς η κατάρρευση της τιμής του πετρελαίου θα αφαιρέσει 316 δισ. δολ. από τα έσοδα του καρτέλ αναφέρουν στο σημερινό τους πρωτοσέλιδο οι FT.
Οι μεγάλοι πετρελαιοπαραγωγοί έχουν τοποθετήσει τα κέρδη που απόλαυσαν από την εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου την τελευταία δεκαετία, σε διεθνή επενδυτικά ενεργητικά, από αμερικανικά ομόλογα και χρεόγραφα ισχυρών επιχειρήσεων, μέχρι μετοχές και ακίνητα.
Το Κατάρ, για παράδειγμα, αγόρασε το φημισμένο πολυκατάστημα Harrods και την κορυφαία γαλλική ομάδα Paris Saint-Germain, ενώ το ταμείο επενδύσεων του Αμπού Ντάμπι αγόρασε μερίδιο στον φαντασμαγορικό πύργο της Time Warner στην Νέα Υόρκη.
Η ροή των πετροδολαρίων στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα, τόνωσε την ρευστότητα, ανέβασε τις τιμές και βοήθησε να μείνει χαμηλά το κόστος δανεισμού.
Αλλά η πτώση των τιμών του Brent κατά 40% από τα μέσα Ιουνίου, θα ανατρέψει αυτή την τάση, καθώς η συρρίκνωση της ρευστότητας του καρτέλ θα αφαιρέσει έναν πυλώνα στήριξης από τις διεθνείς αγορές.
«Είναι η πρώτη φορά σε 20 χρόνια που τα μέλη του Opec θα απορροφούν ρευστότητα από την αγορά αντί να προσφέρουν ρευστότητα με επενδύσεις», σχολίασε ο David Spegel της BNP Paribas.
Η BNP εκτιμά ότι αν η παραγωγή πετρελαίου παραμείνει στα τρέχοντα επίπεδα και οι τιμές του πετρελαίου κινηθούν στα $70 ανά βαρέλι στον επόμενο χρόνο, τα κράτη του Opec θα έχουν $316 δισ. λιγότερα σε έσοδα από εξαγωγές πετρελαίου, σε σύγκριση με όσα θα έπαιρναν με τιμές στον 3ετή μέσο όρο των $105.
Ο George Abed, διευθυντής Αφρικής και Μέσης Ανατολής στο Institute of International Finance, δήλωσε ότι στο ζενίθ του 2012, οι ροές πετροδολαρίων του Opec σε ρευστοποιήσιμα ενεργητικά, όπως αμερικανικά ομόλογα Treasuries, υψηλής αξιολόγησης εταιρικά ομόλογα και μετοχές, διαμορφώνονταν στα $500 δισ. του χρόνου θα πέσουν κάτω από τα $100 δισ. αν ο μέσος όρος της τιμής είναι $78. Κι όλα αυτά «προστίθενται στις υπόλοιπες τάσεις που απορροφούν ρευστόστητα από το διεθνές σύστημα» προσθέτει.
Ένας από τους βασικούς παράγοντες στην επιβράδυνση της ροής πετροδολαρίων είναι η εκτίναξη στην παραγωγή πετρελαίου των ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ εισάγουν λιγότερο πετρέλαιο από όσο παλιά, που σημαίνει ότι στέλνουν λιγότερα δολάρια στο εξωτερικό: Ορισμένοι θεωρούν ότι αυτό μπορεί να οδηγήσει σε έλλειμμα ρευστότητας δολαρίων.
Το μέγεθος των $316 δολαρίων θα είναι προφανώς πολύ υψηλότερο, αν περιληφθούν κι άλλοι μεγάλοι εξαγωγείς πετρελαίου, όπως Ρωσία, Νορβηγία, Μεξικό, Καζακστάν και Ομάν.
Ο George Magnus, οικονομικός σύμβουλος της UBS, δήλωσε ότι η βασική επίπτωση από την μείωση στις ροές πετροδολαρίων, θα είναι λιγότερο στην ρευστότητα και περισσότερο στα επενδυτικά μοτίβα, καθώς ο πλούτος θα μεταφέρεται από πετρελαιπαραγωγικά έθνη σε καταναλωτικά έθνη, όπως η Ιαπωνία, που ευνοούνται από την πτώση των τιμών πετρελαίου.
Ο Jason Shoup, αναλυτής της Citigroup, δήλωσε ότι οι εξελίξεις πιθανόν θα σημάνουν λιγότερη ζήτηση για ομόλογα.
Οι μεταβολές θα έχουν κάποιες επιπτώσεις και σε ότι αφορά τη χρονική στιγμή που το κόστος δανεισμού κυβερνήσεων, εταιριών και καταναλωτών θα αρχίσει να ανεβαίνει. Αν οι καταναλωτές αρχίσουν να ξοδεύουν περισσότερο, η απόσυρση του προγράμματος παροχής ρευστότητας της Federal Reserve θα γίνει πολύ ευκολότερη.
Πάντως ο Alan Ruskin της Deutsche Bank υποβάθμισε την επίδραση των πετροδολαρίων στις αμερικανικές αγορές, καθώς έχουν λιγοστέψει τα κεφάλαια τα τελευταία χρόνια τα δολάρια που εισρέουν στη χώρα από τον Opec.
Σε έκθεσή του προς τους πελάτες του, αναφέρει ότι το μέγεθος των ετήσιων εισροών πετροδολαρίων στο δολάριο και τα αμερικανικά ενεργητικά είναι «μετρίου μεγέθους σχετικά με τις συνολικές διακρατικές ροές». Εάν όμως οι στριμωγμένοι πετρελαιοπαραγωγοί υποχρεωθούν να πουλήσουν ενεργητικά για να καλύψουν τρύπες στους εθνικούς προϋπολογισμούς «τα πράγματα μπορεί να γίνουν πολύ χειρότερα», προσθέτει.
Αν και ορισμένες χώρες με τεράστια συναλλαγματικά αποθέματα, όπως η Σαουδική Αραβία, αντέχουν καλύτερα στα πλήγματα της πτώσης των τιμών πετρελαίου, άλλες όπως η Βενεζουέλα, υποφέρουν πολύ περισσότερο. Ο Pierre Andurand, διακεκριμένος διαχειριστής πετρελαϊκού hedge fund, δήλωσε ότι οι τιμές του πετρελαίου μπορεί να διολισθήσουν στα $60 τον επόμενο χρόνο.