Τα καινούργια στελέχη του ιού καθιστούν δύσκολη την πορεία του φετινού χειμώνα, ιδιαίτερα για χώρες όπως την Ελλάδα με γερασμένο πληθυσμό, πολλούς ανεμβολίαστους ή μη κατάλληλα εμβολιασμένους και πολλά κενά στο σύστημα υγείας, δηλώνει στο Πρακτορείο Fm ο προϊστάμενος του Τμήματος Ανθρωπίνων Ρετροϊών στο Εθνικό Ινστιτούτο Ερευνών για τον Καρκίνο στις ΗΠΑ δρ Γιώργος Παυλάκης. Για να συμπληρώσει ότι «ήδη τα κρούσματα που δυστυχώς δεν μετριούνται πια σωστά, γιατί πάρα πολλοί δεν τα δηλώνουν, διπλασιάστηκαν τον τελευταίο μήνα, και θα δούμε και περαιτέρω αύξηση στα κρούσματα και ίσως και περισσότερους θανάτους». Για τη συνύπαρξη της γρίπης με τον κορονοϊό ο κ Παυλάκης αναφέρει ότι είναι προβληματική, γιατί στη διπλοπανδημία, η μία ασθένεια επιβαρύνει την άλλη. Ωστόσο όπως επισημαίνει δεν είναι μόνο η γρίπη που τον ανησυχεί.
Επανέρχονται βίαια διάφοροι ιοί που είχαν περιοριστεί – Πώς σχετίζονται με τις συνεχείς μεταλλάξεις του κορονοϊού
«Αλλά και πολλοί άλλοι ιοί που τους βλέπουμε πια γύρω μας, οι οποίοι είχαν περιοριστεί το προηγούμενο διάστημα, λόγω των λιγότερων επαφών που είχαμε, αλλά και των μέτρων δημόσιας υγείας. Τώρα ξαναγυρίζουν πιο βίαια από πριν. Μιλάω για πολλούς αναπνευστικούς ιούς, για ρινοϊούς και άλλους, όπως ο αδενοϊός κλπ, οι οποίοι δεν έκαναν επιδημίες τα περασμένα χρόνια. Φοβάμαι πολύ περισσότερο και από τη γρίπη τις διπλοπανδημίες που προκαλούν ανοσοανεπάρκεια και με τη σειρά της η ανοσοανεπάρκεια προκαλεί χρόνια μόλυνση από τον κορονοϊό, όχι για μέρες, αλλά πολλές φορές για μήνες. Κι έτσι ο κορονοϊός μεταλλάσσεται γρηγορότερα και μας δίνει συνέχεια καινούργια στελέχη που έχουν καινούργιες ιδιότητες και μπορούν να κατανικήσουν εμβόλια και φάρμακα. Για παράδειγμα μία πραγματική και πολύ επίφοβη διπλοπανδημία είναι του κορονοϊού με τον ιό του AIDS που έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να οδηγήσει με ευκολία σε νέες επικίνδυνες μεταλλάξεις του κορονοϊού». Γιατί όπως εξηγεί ο γνωστός ερευνητής, ο κορονοϊός όταν μένει στο ίδιο άτομο για πάρα πολύ καιρό, έχει την ευκαιρία να ανασυνδυάζεται και να κάνει περισσότερες μεταλλάξεις πολύ πιο γρήγορα, από ότι όταν πηγαίνει από άτομο σε άτομο.
«Η πιο ισχυρή θεωρία άλλωστε για την γρήγορη εξέλιξη της Όμικρον που μας έπιασε εξ απήνης ένα χρόνο πριν είναι ότι αυτή εξελίχθηκε στην Αφρική σε ανθρώπους που ήταν ανοσοκατασταλμένοι, λόγω του ότι ήταν μολυσμένοι με τον ιό του AIDS. Σε αυτούς τους ανθρώπους το ανοσολογικό σύστημα δεν δουλεύει αρκετά καλά και μπορεί να έχουν μόλυνση από κορονοϊό για μήνες».
Το στέλεχος BQ11 νούμερο ένα ύποπτος για την επόμενη πανδημία
Ποιες είναι όμως άραγε αυτή τη στιγμή οι μεταλλάξεις εκείνες που «χτυπούν καμπανάκι» στους ειδικούς; «Ξέρουμε πολλές επίφοβες μεταλλάξεις, είναι όμως δύσκολο κανείς να πει πριν την έναρξη του κύματος, ποια από όλες θα επικρατήσει, γιατί υπάρχουν πάντα απρόβλεπτοι παράγοντες και φυσικά αλλάζει η παγκόσμια πραγματικότητα. Αυτή τη στιγμή πάντως ο BQ11 και ο BX, που ορίζονται σαν υποπαραλλαγές της Όμικρον, είναι τα στελέχη εκείνα που μάλλον θα κάνουν τις επόμενες επιδημίες. Έχουν μείνει σαν απόγονοι της Όμικρον, αλλά έχουν μεγάλη απόσταση από την Όμικρον, γιατί έχουν συσσωρεύσει πολλές μεταλλάξεις. Τα δύο αυτά στελέχη κάνουν επιδημίες και στη Βόρεια Ευρώπη αυτή τη στιγμή, πχ η Αγγλία έχει πολύ BQ11, αλλά και σε πολλές περιοχές της Αμερικής. Ο BQ11 για τον οποίο γνωρίζουμε περισσότερα, έχει καταφέρει να ξεφύγει από πολλά προστατευτικά αντισώματα, και δυστυχώς θα προκαλέσει επιδημία, η οποία δεν θα αντιμετωπίζεται τόσο καλά από τα εμβόλια που έχουμε και από μερικά μονοκλωνικά, στα οποία βασιζόμαστε για να προστατεύσουμε τους μεταμοσχευμένους».
Το ότι είμαστε εμβολιασμένοι δεν σημαίνει ότι είμαστε άτρωτοι
Και το επόμενο ερώτημα που εύλογα προκύπτει αφορά στις επαναλοιμώξεις και αν κάθε επόμενη εκπαιδεύει το ανοσοποιητικό να αντιδράσει ηπιότερα, ή το αντίστροφο; «Εξαρτάται από τον ιό. Αν έρθει ένας δραστικά καινούργιος ιός θα μολυνθούν πάλι οι περισσότεροι. Φυσικά τα εμβόλια και οι επανειλημμένες λοιμώξεις, γυμνάζουν τον οργανισμό για να αντιμετωπίσει την επόμενη μόλυνση. Αυτή τη στιγμή το 1/4 των λοιμώξεων στην Ελλάδα αφορούν επαναλοιμώξεις και νομίζω ότι είναι πολύ περισσότερες αναλογικά, γιατί δεν δηλώνονται. Θα πάρει πολύ χρόνο για να δούμε κατά πόσο οι επαναλαμβανόμενοι εμβολιασμοί, θα μετριάσουν την επαναμόλυνση και τη μετάδοση σε άλλους, γιατί οι διαφορές εμβολιασμένων ανεμβολίαστων, κατά τη γνώμη μου υπάρχουν, αλλά είναι μικρές, ως προς το συγκεκριμένο κομμάτι. Και αυτό θα το καταλάβουμε σε βάθος χρόνου που τα εμβόλια θα βοηθήσουν στο σταμάτημα της επιδημίας. Προς το παρόν τα εμβόλια κάνουν υπεροχή δουλειά στο να μη σε στείλει ο κορονοϊός στο νοσοκομείο, όπως έκανε την πρώτη περίοδο, αλλά δεν θα πρέπει να έχουμε ψευδές αίσθημα ασφαλείας ότι είμαστε εμβολιασμένοι, άρα είμαστε άτρωτοι».
Πρέπει με κάθε τρόπο να αποφύγουμε την επανάληψη του προηγούμενου χειμώνα
Το γεγονός ότι η Επιτροπή του υπουργείου Υγείας δεν συζητά το ενδεχόμενο να επιστρέψει η χρήση μάσκας σε κλειστούς χώρους ο κ. Παυλάκης το θεωρεί λάθος στην παρούσα φάση και υπογραμμίζει ότι οι πολίτες έχουν την υποχρέωση να προστατεύσουν τον εαυτό τους. «Δυστυχώς αυτό σαμποτάρει την όλη προσπάθεια. Η Ελλάδα δεν είναι τέλεια εμβολιασμένη. Πρέπει με κάθε τρόπο να αποφύγουμε την επανάληψη του προηγούμενου χειμώνα. Και υπάρχει μία ψευδής αίσθηση ασφάλειας, ενώ τα καινούργια στελέχη είναι προ των πυλών. Η ώρα να δράσουμε είναι τώρα. Γιατί αν μπορέσουμε και επιβραδύνουμε την επιδημία μπορεί να δούμε καλύτερες γιορτές και το εύχομαι ολόψυχα».