«Θα ήθελα για μία ακόμα φορά να προσφέρω την οδύνη μου στις οικογένειες των θυμάτων του τραγικού δυστυχήματος», είπε αρχικά ο υπουργός Επικρατείας, Γιώργος Γεραπετρίτης, ο οποίος εκτελεί χρέη αρμόδιου για τις Μεταφορές, μιλώντας στην επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής.
«Ένα πολύ μικρό μέρος λειτουργικό των σταθμών παραδόθηκε το 2016 και πρόσθεσε ότι δεν ισχύει ότι το έργο ξεκίνησε ξανά το 2017. Μόνο σε δυο χώρες ή τρεις υπάρχει στο 100% το σύστημα ETCS και θα είμαστε η μόνη χώρα που θα τοποθετήσει το σύστημα αυτό στο 100% του άξονα. Αυτό θα αναβαθμίσει σημαντικά την ασφάλεια. Θα παραδοθεί το 100% έτοιμο προς χρήση στο τέλος Σεπτεμβρίου του τρέχοντος έτους. Απομένουν δυο κομμάτια».
Στη συνέχεια ανέφερε: «Τρία θέματα θα επισημάνω μόνο το πρώτο είναι το ζήτημα της της ολοκλήρωσης της ηλεκτρονικής αναβάθμισης των συστημάτων ασφαλείας. Ακούστηκαν πολλά. Η πραγματικότητα είναι ότι η σύμβαση του Σεπτεμβρίου του 2014, η Σύμβαση 717 περιελάβανε τα κεφάλαια εκείνα, τα οποία ήταν κρίσιμα για την ολοκλήρωση του έργου. Προέβλεπε καταληκτική ημερομηνία το 2016. Το 2016 δεν είχε παραδοθεί παρά μόνον λειτουργικά 17 από τους 52 σταθμούς και κανένα κέντρο ελέγχου κυκλοφορίας από τα τρία προβλεπόμενα. Εξ αυτών των 17 οι μισοί περίπου σταθμοί έγιναν εξαρχής αφότου ανέλαβε η νέα κυβέρνηση, διότι διαπιστώθηκαν ότι υπήρχαν σοβαρότατα κενά σε ό, τι αφορά την αλληλεπίδραση που καθιστούσαν ασύμβατες τις υποδομές. Άρα οι μισοί από τους 17 σε σύνολο 52. Και χαίρομαι για το γεγονός ότι ο κ. Σπίρτζης σήμερα συνομολόγησε το γεγονός ότι ανασκεύασε, μπήκαν μετά το 2019 αδαπάνως βεβαίως αδαπάνως. Προφανώς θα γινόταν αδαπάνως από τη στιγμή που ήταν υποχρέωση της αναδόχου εταιρείας. Όμως αυτό υποδηλώνει το γεγονός ότι ένα πολύ μικρό μέρος λειτουργικό των σταθμών παρεδόθη το 2016. Και βεβαίως σήμερα ακούσαμε ότι συνεχίστηκε το έργο μετά το 2017. Δεν προκύπτει από κάπου κατέθεσα εγώ στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου που είχα μια πολύ δημιουργική συζήτηση τις προάλλες για 5 ώρες όλα τα έγγραφα από τα οποία αποδεικνύεται το τι πράγματι παραδόθηκε και τι όχι. Ο τέως υπουργός, ο κ. Καραμανλής σήμερα κατέθεσε τα πρωτόκολλα παράδοσης και παραλαβής, από το οποίο προκύπτει η λειτουργική παράδοση του έργου. Ειλικρινώς πιστεύει κανείς ότι τα χρήματα τα οποία εκταμιεύθηκαν αντιστοιχούν σε ένα πραγματικό έργο; Αμφισβητείται το γεγονός ότι παραδόθησαν μόνο 17 από τους 52 σταθμούς, εκ των οποίων οι μισοί κατασκευάστηκαν μετά το 2021. Νομίζω αυτό είναι απολύτως αντικειμενικό και προκύπτει από τα στοιχεία που κατέθεσα εγώ στη Διαρκή Επιτροπή της Βουλής και ο κ. Καραμανλής σήμερα. Ακούστηκαν διάφορα ζητήματα σε σχέση με τα συστήματα ασφαλείας, ενδοεπικοινωνιών και αυτόματης πέδησης. Σε ό, τι αφορά το κομμάτι των ενδοεπικοινωνιών, το GSMR, να επισημάνω το γεγονός ότι πράγματι παρεδόθη το 2019. Έπρεπε όμως να ακολουθήσει μία χρονοβόρος είναι η αλήθεια διαδικασία για την αξιολόγηση και την πιστοποίηση, η οποία δεν προβλεπόταν στην αρχική σύμβαση. Η πιστοποίηση ολοκληρώθηκε και έλαβε την έγκριση από τη Ρυθμιστική Αρχή σε ό, τι αφορά τον παρατρόχαιο εξοπλισμό, δηλαδή τον εξοπλισμό που βρίσκεται στις γραμμές στις ράγες και εκκρεμεί αυτή τη στιγμή στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας σε ότι αφορά τον εποχούμενο εξοπλισμό, δηλαδή τον εξοπλισμό που βρίσκεται στο τρένο. Διότι όπως καταλαβαίνετε, αυτή η ενδοεπικοινωνία πρέπει να γίνεται μεταξύ του τρένου και του σταθμού, άρα σήμερα μπορούν να συνομιλούν και συνομιλούν οι σταθμάρχες μέσω του δικτύου. Παραμένει όμως γιατί θα πρέπει να δοθεί η έγκριση της ρυθμιστικής αρχής σε ότι αφορά την επικοινωνία με τους μηχανοδηγούς σε ότι αφορά το σύστημα αυτόματης πέδησης της. Κε Σπίρτζη, δεν είπε κανείς ποτέ ότι μόνο μόνο σε δύο χώρες, σε τρεις χώρες υπάρχει. Βεβαίως υπάρχει σε περίπου στις μισές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπάρχει το σύστημα. Αυτό το οποίο είπαμε είναι ότι μόνον σε δύο χώρες ή τρεις, αν λάβουμε ένα μέτρο μεγέθους του 90%, μόνο σε τρεις χώρες υπάρχει στο 100% το σύστημα ETCS και εμείς θα είμαστε η τέταρτη χώρα που θα προσθέσει στο τέλος της σύμβασης αυτής θα προσθέσει στο εκατό τοις εκατό του κυρίου Άξονα το σύστημα αυτό, το οποίο θα είναι μια πολύ σημαντική αναβάθμιση. Προσέξτε, δεν θα είναι ποτέ η απόλυτη ασφάλεια. Πάντοτε θα υπάρχει ένα ανθρώπινο χέρι το οποίο θα ελέγχει ακόμη ακόμη και τους μηχανισμούς ασφαλείας, αλλά σε κάθε περίπτωση θα αναβαθμιστεί σημαντικά. Σε ό, τι αφορά δε το χρονοδιάγραμμα, εκείνο το οποίο είναι σημαντικό είναι ότι θα υπάρξει μια επιτάχυνση του έργου της παράδοσης των ηλεκτρονικών συστημάτων. Θα παραδοθεί το 100% έτοιμο προς χρήση στο τέλος του Σεπτεμβρίου του τρέχοντος έτους. Από τον Οκτώβριο του 2023 όλα τα συστήματα σηματοδότησης τηλεδιοίκησης θα είναι εγκατεστημένα και λειτουργούντα. Απομένει ακόμα ένα σημαντικό μέρος, δύο κομμάτια, ένας βόρειος άξονας, ο οποίος θα ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο και ένας νότιος άξονας. Συνολικά πρόκειται περίπου για 333 χιλιόμετρα, τα οποία θα παραδοθούν έως το τέλος Σεπτεμβρίου. Θέλω όμως να επαναλάβω και πάλι. Παράδοση σημαίνει ένα και μόνο πράγμα, λειτουργική παράδοση δεν μπορεί όταν αποδίδεις χρήματα, όταν χρηματοδοτήσει ένα ανάδοχο για να αναλάβει τις προμήθειες, για να φτιάξει το έργο, να θεωρήσω ότι το έργο ολοκληρώθηκε. Το έργο ολοκληρώνεται κατά το δίκαιο, το διοικητικό με έναν και μόνο τρόπο με το πρωτόκολλο παράδοσης και παραλαβής. Αυτό και μόνον αυτό».
Για το τι λειτουργεί και τι όχι στη Λάρισα, ο κ. Γεραπετρίτης είπε ότι άκουσε εξαιρετικά προσβλητικούς χαρακτηρισμούς. Οφείλω να σας πω ότι εγώ προσωπικά έχω τηρήσει μία, θεωρώ, ήπια και ευπρεπή στάση σε ό, τι αφορά τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη διερεύνηση των αιτιών. Ποτέ δεν επιχείρησα ούτε να μεμφθώ βουλευτές, υπουργούς, ούτε ως υπουργούς, ούτε πολύ περισσότερο να έχω έναν λόγο ο οποίος είναι προσβλητικός. Παρά ταύτα και θέλω να το πω αυτό με πίκρα άκουσα εξαιρετικά προσβλητικούς χαρακτηρισμούς. Άκουσα επανειλημμένως για ψέματα τα οποία ειπώθηκαν, χαρακτηρίζοντάς με ότι ουσιαστικά ήρθαν να παραπλανήσω. Ποια είναι η πραγματικότητα λοιπόν; Η πραγματικότητα είναι μία και μόνη, όπως την έθεσε εξάλλου και ο Κ. Καραμανλής. Αυτήν τη στιγμή που μιλάμε στη Λάρισα υφίσταται ένα τοπικό κέντρο τηλεδιοίκησης, το οποίο μπορεί να κάνει αυτόματη χάραξη και όχι μόνο μπορεί, αλλά είναι υποχρεωμένοι οι σταθμάρχες. Κατέθεσα το σχετικό έγγραφο στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου. Ήταν υποχρεωμένος ο επίμαχος σταθμάρχης, όπως και όλοι οι σταθμάρχες, να κάνουν αυτόματη χάραξη. Βεβαίως είναι τοπικό. Εγώ εξ αρχής είμαι πάντοτε πολύ ακριβής. Έχω μάθει επειδή είμαι νομικός να είμαι πάρα πολύ ακριβής. Πάντοτε ομιλώ για τοπικό κέντρο τηλεδιοίκησης. Ποτέ δεν μίλησα για ένα καθολικό κέντρο τηλεδιοίκησης. Ποτέ δεν το είπα αυτό. Πράγματι, όταν θα καλυφθούν και τα υπόλοιπα σημεία της τηλεδιοίκησης, θα έχουμε αυτό το οποίο ονομάζουμε υπερτοπικό τα κέντρα τα οποία θα μπορούν να ελέγχουν περισσότερους σταθμούς».
Μίλησε ακόμα για «ανοίκεια συμπεριφορά συνειδητής παραπλάνησης όταν ορισμένοι πηγαίνουν σε αυτό το οποίο σήμερα είναι υπό εξέλιξη και θα καταστεί το υπερτοπικό σύστημα της Λάρισας αυτό που θα ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο και θα περιλαμβάνει πολύ μεγαλύτερο εύρος, πέρα δηλαδή από τα σημερινά 8,5 χιλιόμετρα και εμφανίζουν αυτό το οποίο σήμερα, προφανώς λόγω εργασιών, είναι σε μια οικοδομική κατάσταση και εμφανίζουν ότι δήθεν αυτό είναι ό, τι υπάρχει σήμερα. Ακριβώς δίπλα σε αυτές τις εικόνες είναι το Κέντρο Τοπικής Τηλεδιοίκησης της Λάρισας, το οποίο είναι πλήρως λειτουργούν και το οποίο σήμερα που μιλάμε, αλλά και την κρίσιμη νύχτα λειτουργούσε και όφειλε να λειτουργεί. Και αυτό μπορώ να σας το βεβαιώσω, όχι για άλλο λόγο, διότι πήγα εγώ ο ίδιος και έκανα αυτοψία και εξ αυτού του λόγου μπόρεσα εγώ με τη βοήθεια του σταθμού αρχών να κάνω την αυτόματη χάραξη που δεν έγινε εκείνο το βράδυ. Άρα θέλω να σας πω και να σας καλέσω αν θέλετε όλοι, συμπολίτευση και αντιπολίτευση, όποτε εσείς κρίνετε να ορίσετε έναν εκπρόσωπο σας, να πάμε μαζί στο σταθμό της Λάρισας, να δούμε αν πράγματι λειτουργεί ή δεν λειτουργεί η τοπική τηλεδιοίκησης της Λάρισας με την αυτόματη χάραξη. Εάν δεν λειτουργεί, τότε εγώ θα ζητήσω συγγνώμη δημόσια ενώπιον του ελληνικού λαού και θα αναλάβω πλήρως την ευθύνη. Εάν όμως λειτουργεί και αποδειχθεί ότι λειτουργούσε εκείνο το βράδυ, θα περιμένω μια συγγνώμη και απέναντί μου και απέναντι στον ελληνικό λαό που παραπλανάται εξ αυτών των συνθηκών και σήμερα θα καταθέσω μόνο ένα έγγραφο γιατί τα έχω καταθέσει όλα στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου θα καταθέσω ένα μόνο έγγραφο. Το έγγραφο αυτό είναι η επίσημη ανάλυση ηλεκτρονικού αρχείου καταγραφής δεδομένων σηματοδότησης από τη Λάρισα το κρίσιμο βράδυ, δεν αμφισβητείται. Είναι από το καταγραφικό. Τι προκύπτει από αυτό; προκύπτει το εξής ότι μέχρι 10:12 βραδινή συντελέστηκαν αυτόματες χαράξεις σε όλα τα δρομολόγια και αναφέρονται αναλυτικά τα τελευταία 5 δρομολόγια. Έγινε δυστυχώς χειροκίνητη δρομολόγηση στην επίμαχη αμαξοστοιχία 62 και στη συνέχεια για να δοκιμαστεί αν πράγματι λειτουργούσε 01:39 πρωινή, δηλαδή περίπου δύο ώρες μετά το δυστύχημα, έγινε δοκιμαστική λειτουργία και λειτουργούσε απολύτως η αυτόματη χάραξη. Άρα, πέρα από κάθε αμφιβολία, το κρίσιμο εκείνο βράδυ λειτουργούσε απολύτως στο τοπικό σύστημα και θα όφειλε να είχε γίνει η αυτόματη χάραξη. Ένα τρίτο σημείο και κλείνω τις παρατηρήσεις μου και στη συνέχεια απλώς θα θέσω και εγώ μερικά ερωτήματα. Με τη σειρά μου αναφέρθηκε ο υπουργός στα ζητήματα προσωπικού.
Για το προσωπικό είπε ότι έγινε μεγάλη προσπάθεια να υπάρξει στελέχωση για να αναπληρωθούν οι απώλειες λόγω συνταξιοδότησης. Προσλήφθηκαν 200 άτομα και βρίσκεται αυτή την στιγμή σε εξέλιξη η διαδικασία για την πρόσληψη 117 ατόμων και θα έρθει και άλλη προκήρυξη για 100 άτομα.
Εξέφρασε στη συνέχεια μερικά ερωτήματα: Η ασφάλεια των σιδηροδρόμων προβλέφθηκε σε ειδικό πακέτο της ΕΕ. Ενσωματώθηκε στην ελληνική έννομη τάξη όταν ανέλαβε η κυβέρνηση. Τέλος Ιανουαρίου ψηφίσαμε στην Βουλή έναν νέο φορέα αυτόν της διερεύνησης αεροπορικών και σιδηροδρομικών ατυχημάτων. Θα θέσει την βάση για να διερευνούμε καλύτερα. Η κοινοβουλευτική ομάδα που δεν τον ψήφισε ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ.
Θα αναβαθμιστεί αυτή την εβδομάδα με διάταξη σε κακούργημα η κλοπή σιδηροδρομικού υλικού. Έχουμε τεράστιους βανδαλισμούς και τώρα που μιλάμε. Είναι τραγικό όχι μόνο η κλοπή από συμμορίες αλλά και η κλεπταποδοχή. Είναι θλιβερό. Η διάταξη που αφορούσε το κακούργημα της κλοπής υπήρχε. Καταργήθηκε τον Ιούνιο του 2019 με τον ποινικό του ΣΥΡΙΖΑ. Μόνο αν υπάρχει θάνατος μπορεί να υπάρξει καταδίκη για κακούργημα. Αυτό τώρα θα καταστεί συνολικά κακούργημα.
Επίσης είπε ότι σε 4,5 χρόνια έγιναν 24 προσλήψεις. Παράλληλα, απαντώντας στους ισχυρισμούς του κ. Σπίρτζη είπε «είπατε ότι η 717 ήταν καλή σύμβαση. Τι κάνατε όμως από το 2017 και μετά και γιατί την παρατείνατε 6 φορές κ. Σπίρτζη; Το πόρισμα της ΕΔΕΛ κ. Σπίρτζη μιλά όχι για κακή σύμβαση αλλά για πλημμελή έλεγχο της σύμβασης.
Το καλοκαίρι νωρίς του 2018 πήρατε την άδεια του Ελεγκτικού Συμβουλίου. Ενα χρόνο τι έγινε;» είπε.
Κλείνοντας είπε ότι είναι πρόθεση της κυβέρνησης να επανεκκινήσει ο σιδηρόδρομος. Να μην απαξιωθεί στην συνείδηση των πολιτών. Θα ήθελα σύσσωμη η Βουλή, δια της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειαςμ να τοποθετηθεί ότι είμαστε υπέρ της επανεκκίνησης του σιδηροδρόμου. Όλοι να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων».