Γράφει ο Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος–Ψυχολόγος
Το «ένα πουκάμισο αδειανό», στο οποίο αναφέρονταν ο ποιητής, θα ταίριαζε γάντι αν κάποιος αναζητούσε την πιο κατάλληλη περιγραφή για τον υποτιθέμενο τελειωτικό αγώνα του ΣΥΡΙΖΑ να περισώσει οτιδήποτε από τις ξεθωριασμένες κόκκινες γραμμές. Η κυβέρνηση παλεύει να πείσει την κοινωνία ότι δίνει μάχη χαρακωμάτων, αφού έχει αποδεχθεί έναν ΦΠΑ με επιπρόσθετη επιβάρυνση ανάλογη ενός νέου ΕΝΦΙΑ και εξοντωτικές ειδικές εισφορές σε φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις, για να αποφευχθεί η ακριβότερη ενέργεια και η έλλειψη στήριξης στους χαμηλοσυνταξιούχους.
Στην πραγματικότητα κανένα από τα δυο «μέτωπα» δεν ανταποκρίνεται σε υπαρκτό συγκρουσιακό αντικείμενο. Στα πλαίσια μιας δεδομένα ετεροβαρούς συμφωνίας αναζητούνταν στοιχεία που να αφορούν πλατιά λαϊκά στρώματα και ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες για να προβληθούν ως αντιστασιακή παντιέρα. Μόνο που ούτε τα τιμολόγια της ΔΕΗ, ούτε η εξάλειψη κάθε στήριξης στα χαμηλά εισοδήματα αποτελούν αδιαπραγμάτευτο σημείο της όποιας συμφωνίας, ούτε καν έχουν να προσφέρουν σημαντικό δημοσιονομικό ή άλλο όφελος.
Ευρωπαϊκή απαίτηση αποτελεί το άνοιγμα της αγοράς ενέργειας και η εξυγίανση της ΔΕΗ με πώληση ενός υγιούς μέρους της και όχι η διαρκής αύξηση του κόστους για τους καταναλωτές που θα έχει δυο αποτελέσματα επί της ουσίας αντίθετα με τις επιδιώξεις όλων. Είναι γνωστό ότι επί δεκαετίες τα οικιακά τιμολόγια διατηρούνταν χαμηλά με μια λογική πολιτικάντικης επιδότησης ενώ επιβαρύνονταν δυσανάλογα υψηλά οι επιχειρήσεις. Ο απαραίτητος εξορθολογισμός είναι δυνατό να επιτευχθεί με τρόπο που δεν θα αγγίξει, σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον, ούτε τα νοικοκυριά.
Στόχος δεν μπορεί να είναι η διατήρηση της ίδιας επιχειρηματικής δομής με κάλυψη των διογκούμενων εταιρικών ελλειμμάτων μέσω αύξησης των τιμών αλλά η πλήρης αναδιοργάνωση, ο λειτουργικός ανασχεδιασμός της ΔΕΗ και η μερική ιδιωτικοποίηση της, ώστε η νέα εταιρεία να επιβιώσει απέναντι στις ελκυστικές τιμές των εναλλακτικών παρόχων διατηρώντας και η ίδια χαμηλές χρεώσεις. Αλλιώς η ίδια η ιδιωτικοποίηση θα είναι ένα δύσκολο εγχείρημα αφού κανείς επενδυτής δεν θα θέλει να φορτωθεί μια επιχείρηση με ακριβό και μη ανταγωνιστικό προϊόν.
Το ΕΚΑΣ, από την άλλη, δημιουργήθηκε ως μια αναδιανεμητική παρέμβαση κοινωνικής δικαιοσύνης απέναντι σε άτομα που για διάφορους λόγους κατέληγαν στα στερνά τους να διαβιώνουν σε συνθήκες πλήρους εξαθλίωσης. Βέβαια στην εκτέλεση της αυτή η προσπάθεια δεν απέφυγε τυπικούς ελληνικούς ανορθολογισμούς που αναιρούσαν μέρος του αρχικού σκεπτικού, αφού βρίσκονταν να θεωρούνται δικαιούχοι άτομα που ήταν καταφανέστατο ότι δεν είχαν ανάγκη αυτού του βοηθήματος.
Είχε ήδη αρχίσει να εκτυλίσσεται ένα σχέδιο επαναπροσδιορισμού αυτής της δράσης με την εισαγωγή του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος που ξεκαθάριζε το τοπίο όσων είχαν ουσιαστική κι όχι πλασματική ανάγκη οικονομικής στήριξης. Η ύπαρξη του ΕΚΑΣ ως διαπραγματευτικό αγκάθι ξεπερνιέται σχετικά εύκολα με την μετονομασία και την λειτουργία του με δικαιότερο τρόπο (μέσω συγκεκριμένων και καλύτερα ελεγχόμενων όρων παροχής)που δεν θα το στερεί από όσους βρίσκονται σε κατάσταση πενίας αλλά θα περιορίζει την οριζόντια και σε κάποιες περιπτώσεις υποκριτική χρήση του.
Είναι λοιπόν πολύ πιο απλή, από όσο προσπαθεί να μας δείξει η κυβέρνηση, η δυνατότητα υπέρβασης αυτών των διαφωνιών που δικαιούμαστε να θεωρούμε ότι προβάλλονται με τόση επίταση ως το τελευταίο επικοινωνιακό ανάχωμα ώστε να παρουσιαστούν ως διαπραγματευτικά κέρδη μαζί με την ρύθμιση του χρέους (που δεν θα διαφέρει ουσιαστικά από την εδώ και 2,5 χρόνια προδιαγεγραμμένη παραμετρική παρέμβαση) και την στρεβλή προβολή της δήθεν επιτυχίας των μειωμένων πλεονασμάτων που μας σπρώχνουν με το χρηματοδοτικό κενό που δημιουργούν σε νέο μακροχρόνιο μνημόνιο. Ματαίως!
Υ.Γ. Ακόμα και στο θέμα του ΦΠΑ φαντάζει απίθανο να μην υπάρξει ειδικός χαμηλός συντελεστής τουλάχιστον για τα φάρμακα αφού θα σημάνει την κατάρρευση των ταμείων λόγω αυξημένου κόστους συμμετοχής.