Μια αποστολή της Virgin Galactic που εκτοξεύτηκε την προηγούμενη εβδομάδα έχει προκαλέσει τις έντονες αντιδράσεις αρχαιολόγων, παλαιοντολόγων και άλλων ερευνητών που αμφισβητούν την επιστημονική της αξία. Συγκεκριμένα, στις 8 Σεπτεμβρίου, τα απολιθώματα δυο προϊστορικών συγγενών του ανθρώπου ταξίδεψαν στο διάστημα με το σκάφος VSS Unity της Virgin Galactic. Τα αρχαιολογικά λείψανα ονομάστηκαν «οι αρχαιότεροι αστροναύτες που ταξίδεψαν ποτέ στο διάστημα».
«Το ταξίδι αυτών των απολιθωμάτων στο διάστημα αντιπροσωπεύει την εκτίμηση της ανθρωπότητας για τη συμβολή όλων των προγόνων της ανθρωπότητας και των αρχαίων συγγενών μας», δήλωσε ο Λι Μπέργκερ, από το Πανεπιστήμιο του Witwatersrand στη Νότια Αφρική.
«Χωρίς την εφεύρεση της φωτιάς και των εργαλείων και τη συμβολή τους στην εξέλιξη του σύγχρονου ανθρώπινου νου, δεν θα είχαν συμβεί τέτοια εκπληκτικά εγχειρήματα όπως οι διαστημικές πτήσεις», δήλωσε ο δρ Μπέργκερ, ο οποίος έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αρχαιολογική ανακάλυψη των δύο ειδών.
Τα απολιθώματα που ταξίδεψαν με το σκάφος της Virgin Galactic ήταν μια κλείδα του Australopithecus sediba και ένα οστό αντίχειρα του Homo naledi. Και τα δύο απολιθώματα ανακαλύφθηκαν σε αρχαιολογικούς χώρους στο μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς Cradle of Humankind, λίγο έξω από το Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής.
«Επιλέξαμε προσεκτικά τα απολιθώματα όχι μόνο για τη συμβολική τους σημασία, αλλά και επειδή είναι από τα πιο τεκμηριωμένα απολιθώματα ανθρωποειδών που υπάρχουν, με εκμαγεία, σαρώσεις και εικόνες που είναι διαθέσιμα σε όλο τον κόσμο χάρη στις επιστημονικές μας προσπάθειες και την ανοικτή πρόσβαση», δήλωσε ο Μπέρναντ Ζίπφελ, επιμελητής συλλογών στο Πανεπιστήμιο Witwatersrand.
Ωστόσο, δεν φαίνεται να συμφωνούν όλοι με την αποστολή της Virgin Galactic. Κατά την απόκτηση της άδειας για την εκτόξευση, έγγραφα αποκάλυψαν ότι τα απολιθώματα είχαν κατηγοριοποιηθεί ως «παλαιοντολογικά» και όχι ως «ανθρώπινα». Ο βιολογικός ανθρωπολόγος Αλέσιο Βενετσιάνο σχολίασε μια ανάρτηση στο Twitter, νυν X, γράφοντας ότι προκύπτουν τέσσερα βασικά ζητήματα με την αποστολή, μεταξύ των οποίων «η έλλειψη επιστημονικής αιτιολόγησης για την πτήση» καθώς και «ηθικά ζητήματα σχετικά με τον σεβασμό για τα ανθρώπινα προγονικά λείψανα».
Ο δρ Βενετσιάνο εξέφρασε επίσης ανησυχίες σχετικά με την προνομιακή πρόσβαση που είχε ο δρ Μπέργκερ στα απολιθώματα -την οποία έχουν ελάχιστοι ερευνητές- και πρόσθεσε ότι η διαστημική αποστολή μπορεί επίσης να αποτελεί «παραποίηση της πρακτικής της παλαιοανθρωπολογίας». Τέλος, η αρχαιολόγος Σόνια Ζακρέβσκι από το Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον στο Ηνωμένο Βασίλειο αποκάλεσε την αποστολή μιας μορφή «αποικιοκρατίας του 21ου αιώνα».
