Το κλίμα που διαμορφώθηκε στη χώρα την τελευταία εβδομάδα πριν τη διεξαγωγή του χθεσινού δημοψηφίσματος καθόρισε σε πολύ μεγάλο βαθμό την εικόνα που έδωσαν οι δημοσκοπήσεις για το τελικό αποτέλεσμα, εξηγούν τρεις άνθρωποι των δημοσκοπήσεων, σημειώνοντας τις αιτίες που οδήγησαν στη μεγάλη απόσταση μεταξύ των δημοσκοπήσεων και του αποτελέσματος της κάλπης.
“Το αποτέλεσμα των δημοσκοπήσεων την τελευταία εβδομάδα επηρέασε καταρχήν η εκστρατεία κινδυνολογίας και το κλίμα φοβίας που δημιούργησαν επιχειρήσεις και φορείς, που είχε ως συνέπεια να μην απαντούν οι ερωτώμενοι και να κρύβουν τι ακριβώς θα κάνουν», εξηγεί στο ΑΜΠΕ ο Γιάννης Μαυρής, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Public Issue.
«Κατά δεύτερον επηρέασαν η απροκάλυπτη προπαγάνδα των ιδιωτικών ΜΜΕ υπέρ του ΝΑΙ», προσθέτει.
«Η εικόνα 60-40 που υπήρχε ως ποσοστό υποστήριξης στη διαπραγματευτική τακτική της κυβέρνησης θόλωσε με το κλείσιμο των τραπεζών την τελευταία εβδομάδα. Όμως, η προπαγανδιστική εκστρατεία απέτυχε παντελώς» τονίζει ο κ Μαυρής. «Το ποσοστό που στήριξε ΟΧΙ δεν εκφράστηκε στις δημοσκοπήσεις και αυτό οφείλεται στον εκφοβισμό των επιχειρήσεων και στην προπαγάνδα των καναλιών, αφού δημοσκοπήσεις έγιναν ελάχιστες» συμπληρώνει.
Για πρώτη φορά στα ελληνικά δημοσκοπικά χρονικά επιχειρήθηκε η αποτύπωση της πρόθεσης ψήφου σε δημοψήφισμα, τονίζει η Μαρία Καρακλιούμη, πολιτική αναλύτρια της εταιρείας RASS. «Ο χρόνος από την προκήρυξη έως τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος ήταν πολύ μικρός. Αντίστοιχα πολύ μικρός ήταν ο κύκλος της αποτύπωσης της απόφασης των πολιτών. Το ΟΧΙ ξεκίνησε πολύ δυναμικά, υποχώρησε υπό τη συνειδητοποίηση του κλεισίματος των τραπεζών και της πίεσης του δημοσίου πολιτικού διαλόγου για τις ενδεχόμενες καταστροφικές συνέπειες μιας ψήφου στο ΟΧΙ και τις δύο τελευταίες ημέρες, Παρασκευή και Σάββατο, αναδείχθηκε ως η αδιαμφισβήτητη επιλογή των πολιτών χωρίς κανένα ενδεχόμενο ανατροπής».
«Το ΟΧΙ είχε πρόσωπο και εκφράστηκε από τον πρωθυπουργό της χώρας. Οι πολίτες στήριξαν τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση και του έδωσαν καθαρή εντολή διαπραγμάτευσης. Το ΝΑΙ στηρίχθηκε από τις πιο δυσκίνητες και πιο ταλαιπωρημένες ομάδες της κοινωνίας, αλλά και από τις πιο προβληματισμένες και ενημερωμένες. Πολίτες άνω των 55 χρόνων, νοικοκυρές, συνταξιούχοι, ένα σημαντικό ποσοστό ελευθέρων επαγγελματιών, απόφοιτοι πρωτοβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης καθώς και κάτοικοι των αστικών κέντρων προτίμησαν την επιλογή του ΝΑΙ» εξηγεί στο ΑΜΠΕ.
Σύμφωνα με τον Κώστα Παναγόπουλο, διευθύνοντα σύμβουλο της ALCO, που δεν διεξήγαγε δημοσκόπηση για την προτίμηση των εκλογέων στην κάλπη, «οι δημοσκοπήσεις δεν αποτύπωσαν με κανέναν τρόπο την εξέλιξη των τάσεων. Υπήρξε τις τελευταίες ημέρες της εβδομάδας μια σταθερά ανοδική πορεία του ΟΧΙ. Σε καμία περίπτωση, όμως, δεν υπήρξε επαφή με το τελικό αποτέλεσμα. Οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι θα επρόκειτο για ντέρμπι και μόνο ντέρμπι δεν υπήρξε».
Σε μια προσπάθεια προσέγγισης των αιτιών, ο κ Παναγόπουλος μιλάει για μεγάλο ποσοστό μη συμμετοχής στις δημοσκοπήσεις όσων ψήφισαν ΟΧΙ. Πιθανότατα, σημειώνει, «είναι πολλοί που θεωρούν τις δημοσκοπήσεις και τις εταιρείες των δημοσκοπήσεων ως κομμάτι του συστήματος. Εξέλιξη που οι εταιρείες πρέπει να εξετάσουν με προσοχή, γιατί αν συμβαίνει κάτι τέτοιο, τότε το εργαλείο χρειάζεται άλλους τρόπους για να ξανασυμμετάσχει στο δημόσιο διάλογο».