Οι μισοί από όσους νοσηλεύονται, πλέον, στη χώρα μας με λοίμωξη Covid-19 είναι κάτω των 40 ετών, λένε τα επίσημα στοιχεία και οι ειδικοί επιστήμονες που ζουν από κοντά το πρόβλημα επαναλαμβάνουν σε όλους τους τόνους ότι η συντριπτική πλειονότητα όσων νοσούν από κορωνοϊό προέρχεται από τις τάξεις των ανεμβολίαστων.
Κείμενο του Γρηγόρη Τζιοβάρα *
Η εικόνα αυτή, η οποία λίγο ως πολύ ισχύει από τη μια άκρη του πλανήτη, είναι απορίας άξιο γιατί δεν αποτελεί βίωμα τόσων πολλών συμπολιτών μας που διστάζουν, αποφεύγουν ή και αρνούνται να προσέλθουν στα εμβολιαστικά κέντρα για να θωρακίσουν τον εαυτό τους αλλά και την κοινωνία απέναντι τη μεγάλη πανδημική απειλή του καιρού μας.
Εκείνο που εντυπωσιάζει περισσότερο είναι ότι τόσοι πολλοί άνθρωποι έχουν γνώμη είτε για τους υποτιθέμενους κινδύνους από τους εμβολιασμούς είτε για τα συμφέροντα που υποτίθεται ότι κρύβονται πίσω από την προώθησή τους, την ίδια ώρα που αρνούνται να ενστερνιστούν τη συσσωρευμένη γνώση την οποία διαθέτει πλέον η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα που σχεδόν σύσσωμη έχει στρατευθεί στον αγώνα για την απαλλαγή της ανθρωπότητας από τον φονικό ιό.
Η περίπτωση του διάσημου τενίστα Στέφανου Τσιτσιπά είναι άκρως χαρακτηριστική. Ο 23χρονος αθλητής, ο οποίος κατά το παρελθόν είχε συμμετάσχει στην καμπάνια για την τήρηση των περιοριστικών μέτρων για την εξάπλωση της πανδημίας, αποκάλυψε ότι δεν εμβολιάστηκε διότι έχει τη γνώμη ότι τα εμβόλια δεν είναι επαρκώς δοκιμασμένα, αγνοώντας προφανώς το γεγονός ότι αθροίζονται πλέον σε δισεκατομμύρια οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο που έχουν εμβολιαστεί.
Παρόλο που η εν γένει στάση ζωής του περί ού ο λόγος νεαρού αθλητή δεν απετέλεσε ποτέ πρότυπο ζωής που θα ήθελα για τον εαυτό μου ή τα παιδιά μου, δεν με βρίσκει σύμφωνο η επιχειρούμενη αποδόμηση της προσωπικότητάς του. Ο Στέφανος Τσιτσιπάς είναι και θα παραμείνει αναμφισβήτητα ο πιο σπουδαίος Έλληνας τενίστας.
Από την άλλη, όμως, με βρίσκουν απολύτως σύμφωνο οι «πληρωμένες» απαντήσεις τις οποίες έλαβε από μέλη της επιστημονικής κοινότητας που του υπέδειξαν να ενημερώνεται προτού εκφράσει γνώμη για τόσο σοβαρά ζητήματα, τα οποία μάλιστα δεν ανήκουν στο γνωσιακό του πεδίο. Στην προκείμενη περίπτωση, άλλωστε, ισχύει απαρέγκλιτα ο κανόνας «έκαστος στο είδος του…».
Ως εκ τούτου, λοιπόν, με τον ίδιο τρόπο που ουδείς λοιμωξιολόγος μπορεί να υποδείξει στον Στέφανο Τσιτσιπά τον τρόπο με τον οποίο θα προπονηθεί ή θα αγωνισθεί για να κερδίσει τους αντιπάλους του, έτσι και ο παγκοσμίου κλάσης Έλληνας τενίστας δεν μπορεί να εκφράζεται για τη χρησιμότητα ή την αποτελεσματικότητα των εμβολιασμών.
Υπό άλλες συνθήκες, η άποψη του νεαρού αθλητή δεν θα ενδιέφερε κανέναν άλλον πέραν του ιδίου, ο οποίος μπορούσε όντως να περιμένει να καταστεί, όπως είπε, υποχρεωτικός ο εμβολιασμός για να πειστεί κι εκείνος να εμβολιαστεί. Δεν είναι άλλωστε ούτε ο πρώτος ούτε ο τελευταίος που κλείνει τα μάτια του στη βοούσα πραγματικότητα.
Δυστυχώς, όμως, στην εποχή της απόλυτης επικράτησης της επικοινωνίας στην οποία ζούμε, πρόσωπα με υψηλή αναγνωρισιμότητα, όπως είναι οι αθλητές, οι καλλιτέχνες, οι τηλεπερσόνες και οι κάθε είδους… «celebrities», επηρεάζουν τις κοινωνικές τάσεις. Και πολύ συχνά κατευθύνουν μια αξιοσημείωτη μερίδα του πληθυσμού που είναι έτοιμη να ακολουθήσει τις παροτρύνσεις τους και να αποδεχθεί τη γνώμη τους ακόμη και όταν αυτή δεν στηρίζεται σε ίχνος έγκυρης γνώσης.
Το ακόμη μεγαλύτερο δυστύχημα είναι ότι όλοι αυτοί οι λεγόμενοι «influencers», οι οποίοι ασκούν στο κοινωνικό σώμα και κυρίως στις νεότερες ηλικίες δυσανάλογα μεγαλύτερη επιρροή από το πνευματικό τους εκτόπισμα, ήρθαν να καλύψουν το κενό που άφησε η υποχώρηση των πάλαι ποτέ ταγών της κοινωνίας που προέρχονταν από τον κόσμο του πνεύματος ή και της πολιτικής.
Πριν από μερικές –όχι πολλές- δεκαετίες όταν θέλαμε να αποσπάσουμε μια έγκυρη άποψη για την κοινωνική ή άλλη πραγματικότητα καταφεύγαμε στους αποκαλούμενους διανοούμενους οι οποίοι κατά τεκμήριο εξέφραζαν γνώμη που βασιζόταν στη γνώση. Αντιθέτως, στις μέρες μας τον πρώτο λόγο έχουν τις περισσότερες φορές πρόσωπα τα οποία εκφράζουν με μεγάλη ευκολία γνώμη επί θεμάτων για τα οποία δεν διαθέτουν την απαραίτητη γνώση.
Οι αντιδράσεις που ξεσήκωσαν οι ατεκμηρίωτες απόψεις για τους εμβολιασμούς τις οποίες εξέφρασε ο Στέφανος Τσιτσιπάς συνιστούν παρήγορο γεγονός, καθώς δείχνουν ότι οι παντοειδείς «influencers» μπορεί –ιδίως τα τελευταία χρόνια- να έχουν κερδίσει αρκετές μάχες με όπλο το θράσος της –«τάχα μου»- αντισυστημικής ημιμάθειας, ωστόσο ο πόλεμος για την επικράτηση της επιστημονικής γνώσης δεν έχει ακόμη κριθεί.
Ο αγώνας συνεχίζεται!
* Η άποψη είχε δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα Protothema.gr