Στη Σαουδική Αραβία βάσει νόμου οι γυναίκες δεν μπορούν να εργαστούν, να σπουδάσουν, να ανοίξουν τον δικό τους τραπεζικό λογαριασμό, δεν επιτρέπεται να αποκτήσουν διαβατήριο ή να ταξιδέψουν στο εξωτερικό χωρίς πρώτα να έχουν λάβει την άδεια κάποιου άνδρα συγγενούς πρώτου βαθμού, δηλαδή πατέρα, συζύγου, αδελφού ή γιου τους.
Πρόκειται για ένα καθεστώς απαγορεύσεων που για όλο το δυτικό κόσμο είναι παράλογες και εξωφρενικές.
Ανάμεσα σε αυτές, ήταν μέχρι την περασμένη Κυριακή και η απαγόρευση οδήγησης. Ένας περιορισμός χωρίς προηγούμενο στον σύγχρονο κόσμο, ακόμα και στον μουσουλμανικό, που έδειχνε ότι η χώρα παρά τον πλούτο και την ευημερία της έχει μείνει προσκολλημένη στα αναχρονιστικά της ήθη.
Από τις 24 Ιουνίου, οι πρώτες γυναίκες οδηγοί κάθισαν στο τιμόνι και σε πολλές περιπτώσεις άνδρες συγγενείς τους ήταν στη θέση του συνοδηγού, δείχνοντας έμπρακτα ότι στηρίζουν την αλλαγή. Η απόφαση χαρακτηρίστηκε ορόσημο για το βασίλειο και τον διάδοχο του θρόνου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν.
Γνωστός και ως MBS ο 32χρονος πρίγκιπας βρίσκεται πίσω από μια σειρά οικονομικών και κοινωνικών μεταρρυθμίσεων με ορίζοντα το 2030 – εξ ου και η ονομασία τους «Οραμα 2030»- οι οποίες χαλαρώνουν εν μέρει τους υπερβολικά συντηρητικούς κανόνες της χώρας και αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου με στόχο να απεξαρτηθεί η οικονομία της από τον «μαύρο χρυσό» και να προσελκύσει περισσότερες ξένες επενδύσεις.
Οι μεταρρυθμίσεις στοχεύουν επίσης στην ένταξη των γυναικών στην αγορά εργασίας και ακολούθως στη μείωση των ποσοστών ανεργίας για τις γυναίκες, το οποίο σήμερα υπερβαίνει το 35%.
Τα πράγματα ωστόσο δεν είναι τόσο απλά όσο φαίνονται. Οι νόμοι αλλάζουν, αλλά η χώρα έχει μακρύ δρόμο μπροστά της. Παρά το γεγονός ότι οι γυναίκες αποκτούν πλέον το δικαίωμα οδήγησης, δεν είναι σαφές πόσες θα μπορέσουν πρακτικά να το κάνουν. Μέχρι σήμερα ένας σχετικά μικρός αριθμός γυναικών έχει μπει στη διαδικασία να παρακολουθήσει μαθήματα οδήγησης και να αποκτήσει δίπλωμα, ενώ μια μεγάλη πλειονότητα ανδρών δεν είναι σύμφωνη με αυτή την πολιτική.
Πολλοί Σαουδάραβες εκφράζουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την αντίθεσή τους στην άρση της παραπάνω απαγόρευσης, μάλιστα στο Twitter υπάρχει και σχετικό hashtag (#δεν_θα_οδηγήσετε_ποτέ), ενώ τον περασμένο Σεπτέμβριο, οπότε και ανακοινώθηκε το βασιλικό διάταγμα, ένας άνδρας συνελήφθη καθώς είχε αναρτήσει στο Διαδίκτυο βίντεο στο οποίο απειλούσε να πυρπολήσει όποια γυναίκα τολμήσει να οδηγήσει.
«Δεν ξέρουμε τι συμβαίνει, φαίνεται ότι γινόμαστε ξένοι στην ίδια μας τη χώρα», αναφέρει στη «Washington Post» ένας 50χρονος άνδρας από τη Ριάντ που περιγράφει τον εαυτό του ως σαλαφιστή, ένας από τους εκατοντάδες συντηρητικούς ισλαμιστές που αντιτίθενται στις αλλαγές αυτές, καθώς βλέπουν να χάνουν την επιρροή τους.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τις τελευταίες εβδομάδες κάποιες από τις πιο επιφανείς ακτιβίστριες υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών, οι οποίες είχαν πρωτοστατήσει μεταξύ άλλων και στις προσπάθειες για την άρση της απαγόρευσης στην οδήγηση, έχουν συλληφθεί από τις Αρχές.
Όπως αναφέρει η Διεθνής Αμνηστία, οκτώ γυναίκες έχουν τεθεί υπό κράτηση, ορισμένες για πάνω από έναν μήνα, χωρίς να τους έχει απαγγελθεί κάποια κατηγορία, με το ενδεχόμενο μάλιστα να παραπεμφθούν σε αντιτρομοκρατικό δικαστήριο που θα μπορεί να επιβάλει έως και κάθειρξη 20 ετών.
