Γράφει ο Δημήτρης Κατσαρός
Με την επίσκεψη των ιερών λειψάνων της Αγίας Βαρβάρας ξεκίνησε πάλι όπως ήταν αναμενόμενο η διαμάχη για αυτό που δεν λέγεται και για το οποίο χρησιμοποιούνται πάντα άλλες λέξεις και εκφράσεις για να περιγραφεί.
Την αρχή έκανε ο κ. Φίλης, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, που με μια φοβερή ευκολία απο τηλεοράσεως χαρακτήρισε ως ειδωλολατρία την πανυγηρική υποδοχή και λιτανεία των ιερών λειψάνων στην Αθήνα. Υποδοχή που σηματοδοτούσε την πρώτη επίσκεψη του σκηνώματος σε ορθόδοξη χώρα, μετά την μεταφορά του από την Κωνσταντινούπολη στη Βενετία περισσότερο από 1000 χρόνια πριν.
Αυτό που φάνηκε να ξενίζει το βουλευτή αλλά και άλλους συναδέλφους του αργότερα, είτε από το χώρο της αριστεράς είτε του φιλελεύθερου κέντρου, ήταν η λαμπρότητα που δώθηκε στο γεγονός, ο τρόπος που τα ιερά λείψανα λατρεύονται. Με την ελαφρότητα που διακρίνει γενικώς τον ελληνικό δημόσιο λόγο, ένθεν και ένθεν, κύριο χαρακτηριστικό του οποίου είναι το να μιλά κανεις για πράγματα που δεν γνωρίζει ειπώθηκαν πάλι φοβερές κορώνες με αποδέκτη ένα κοινό που με αντίστοιχη ελαφρότητα παρακολουθεί και συμμετέχει τλστα λογής λογής debate.
Προς ενημέρωση λοιπόν πολλών που διατείνονται διαρκώς πόσο σέβονται την πίστη ορισμένων ανθρώπων αλλά και που έχουν τη διακαή επιθυμία αυτή η πίστη να παραμένει όσο το δυνατόν κλεισμένη στα σπίτια τους και τις εκκλησίες τους και να μη διατρέχει τον κοινωνικό χώρο με κανέναν τρόπο, πρέπει να πούμε τα εξής.
Ειδωλολατρεία ειναι η λατρεία άψυχων πραγμάτων, ή σωστότερα πραγμάτων χωρίς ζωή. Όμως για την εκκλησία το λείψανο ενός αγίου δεν ανήκει σε αυτή την κατηγορία. Το λείψανο σφύζει από ζωή όσο παράταιρο κι αν μας φαίνεται αυτό. Είναι το σημάδι οτι η χριστιανική πίστη δεν αποτελεί σύστημα ιδεών και πλέγμα αξιών όπως μια οποιαδήποτε ιδεολογία αλλα λατρεία της Ζωής που νίκησε τον θάνατο και έτσι μπορεί να εμφιλοχωρεί και σε σώματα ανθρώπων που φαινομενικά έχουν πεθάνει. Η άλλη πλευρά αυτού του νομίσματος ειναι η αντίληψη για τον άνθρωπο ως ψυχοσωματική ενότητα σε αρμονία και όχι η αριστοτελική επιροή της δύσης για το πνεύμα που παραμένει εγκλωβισμένο σε ένα φθαρτό σώμα-φυλακή.
Τα παραπάνω καθειστούν την επίσκεψη των λειψάνων ως ένα εορταστικό γεγονός που προφανώς θα συνοδευόταν από δημόσιες λιτανείες και μεγάλες τιμές, τις οποίες προφανώς δεν έχει “ανάγκη η Αγία” όπως έσπευσαν να σημειώσουν οι επικριτές αλλά έχει ιδιαίτερη ανάγκη η κοινωνία των πιστών.
Αυτό που φαίνεται να ενόχλησε, συμπεριλαμβανομένης και της επίσκεψης των λειψάνων στο αντικαρκινικό νοσοκομείο του Αγ. Σάββα, που υποθέτω δεν θα περιφέρονταν μέσα στο ακτινολογικό αλλα θα παρέμεναν για προσκήνιση στο εκκλησάκι του νοσοκομείου, είναι κυρίως η εξάπλωση του θεάματος της λατρείας στον κοινωνικό χώρο.
Το γεγονός ότι η γιορτή βγαίνει απο τα κλειστά όρια του οίκου ή του ναού και ξεχύνεται στους δρόμους, κάτι που άλλωστε είναι μέρος της ορθόδοξης παράδοσης με τις λιτανείες των εικόνων, ευαγγελίων, λειψάνων κλπ.
Εν τέλει προσπαθεί να ονομαστεί με χίλιους δυο άλλους τρόπους αυτό που δεν λέγεται ποτε. Οτι δηλαδή μας ενοχλεί η σχέση εκκλησίας – κοινωνίας περισσότερο από τις σχέσεις εκκλησίας – κράτους. Είναι αυτό που μας κάνει να αισθανόμαστε λιγότερο ευρωπαίοι και μακρύτερα απο την παράδοση του ευρωπαϊκού διαφωτισμού. Περαστικά μας.