Γράφει ο Κωνσταντίνος Παντελής
MSc in Crisis and Security Management
Η 16ωρη ομηρεία 30 Αυστραλών πολιτών σε καφετέρια στο Σύδνεϋ το πρωί της Δευτέρας, που είχε τραγική κατάληξη με τρία θύματα, μεταξύ των οποίων δύο από τους ομήρους και τον ιθύνοντα νου της τρομοκρατικής αυτής ενέργειας, τον 50χρονο Man Haron Monis, έθεσε και πάλι στο προσκήνιο τις τρομοκρατικές επιθέσεις από «μοναχικούς λύκους». Αυτές που είναι εξαιρετικά δύσκολες για τις υπηρεσίες ασφαλείας να σταματήσουν και σχετικά εύκολο να υποκινηθούν και να πραγματοποιηθούν.
Θα μπορούσε να υποτεθεί ότι ο άνθρωπος που κρύβεται πίσω από την υπόθεση της ομηρείας, ο Haron Monis είχε διασυνδέσεις με τρομοκρατικές οργανώσεις. Παρόλα αυτά, όλες οι ενδείξεις τείνουν να συγκλίνουν στο ότι ο ίδιος ταιριάζει στο προφίλ ενός ατόμου που διεξάγει αυτόνομα ένοπλες επιθέσεις για πολιτικούς ή θρησκευτικούς λόγους, πολλές φορές αναμεμιγμένες με προσωπικά κίνητρα, μόνος του ή με μια μικρή ομάδα για βοήθεια.
Και η ίδια η τελευταία επίθεση εντάσσεται σε ένα συγκεκριμένο μοτίβο. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτού του μοτίβου είναι μεταξύ των πιο πρόσφατων, η δολοφονία του Lee Rigby Fusilier στο Λονδίνο από δύο νεαρούς Βρετανούς μουσουλμάνους, οι βομβιστικές επιθέσεις στο μαραθώνιο της Βοστώνης από δύο αδέλφια από την Τσετσενία, καθώς και οι πυροβολισμοί στο Εβραϊκό Μουσείο των Βρυξελλών από έναν Γάλλο τζιχαντιστή, για να αναφέρουμε μόνο μερικές από τις πιο πρόσφατες περιπτώσεις.
Αν και οι αριθμοί αυξάνονται, το φαινόμενο αυτό καθεαυτό δεν είναι καινούργιο, ούτε είναι υπεύθυνοι πάντα οι ισλαμιστές εξτρεμιστές. Εκτός των προαναφερθέντων παραδειγμάτων αξίζει να σημειωθεί ότι δύο από τις μεγαλύτερες μαζικές δολοφονίες των τελευταίων ετών πραγματοποιήθηκαν από ακροδεξιούς οπαδούς: τον Timothy McVeigh στην πόλη της Οκλαχόμα, οποίος σκότωσε 168 άτομα το 1995 και τον Anders Breivik, ο οποίος σκότωσε 77 άτομα στη Νορβηγία το 2011.
Αυτό το οποίο βέβαια είναι διαφορετικό τώρα είναι ο επαγγελματισμός και η συχνότητα με την οποία οι τρομοκρατικές οργανώσεις καλούν τους μουσουλμάνους να πραγματοποιήσουν τζιχαντικές επιθέσεις εναντίον των «απίστων», στις χώρες που ζουν. Παρά το ότι ο Monis ήταν ένας Ιρανός σιίτης, η υποκίνηση για τις επιθέσεις, προέρχεται κατά κύριο λόγο από τους ριζοσπαστικούς σουνίτες ηγέτες και τις τρομοκρατικές ομάδες.
Ο ισχυρισμός ότι είχε απαιτήσει μια σημαία του Isis προκειμένου να την κρεμάσει στο παράθυρο του καφέ μπορεί να φάνηκε παράξενο, δεδομένου ότι η οργάνωση αυτή δολοφονεί Σιίτες, τους οποίους θεωρεί αποστάτες στο Ιράκ και τη Συρία. Είχε, ωστόσο, πρόσφατα δηλώσει διαδικτυακά ότι «παλαιότερα ήταν Rafdi», ένας υποτιμητικός όρος για τους σιίτες που χρησιμοποιείται από σουνίτες, «αλλά όχι πλέον».
Οι υπηρεσίες της αστυνομίας και της ασφάλειας αντιμετωπίζουν προφανείς δυσκολίες στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν την απειλή των τρομοκρατών «μοναχικών λύκων», με κυριότερη αυτή της απώλειας του πλεονεκτήματος που προσφέρεται από άλλα μέλη τρομοκρατικών οργανώσεων που εντοπίζονται από τηλεφωνικές κλήσεις ή απεσταλμένα μεταξύ τους emails.
Παρόλα αυτά, ο Monis έστελνε επιστολές μίσους προς τις οικογένειες των νεκρών Αυστραλών στρατιωτών. Και βέβαια, δεν είναι ασυνήθιστο για τους υπόπτους τρομοκρατίας να έχουν γίνει γνωστοί στην Αστυνομία για διαφόρων ειδών εγκλήματα. Η ομηρεία στο Martin Place του Σύδνεϋ έληξε αρκετά σύντομα με ομολογουμένως μικρότερης κλίμακας αιματοχυσία από κάποιους αρχικούς φόβους. Μολοταύτα, οι επιθέσεις από τους «μοναχικούς λύκους» το πιο πιθανό είναι ότι δεν θα σταματήσουν εδώ και οι υπηρεσίες ασφαλείας πρέπει να συνεχίσουν να αγωνίζονται για την καταπολέμηση αυτού του αυξανόμενου κύματος τρόμου.
Εν κατακλείδι, μπορεί να φαντάζει ευκολότερο να καταπολεμηθούν τρομοκρατικά χτυπήματα που προέρχονται από «μοναχικούς λύκους», καθώς οι τελευταίοι δεν διακρίνονται από την ιεραρχία, την οργάνωση, τις διασυνδέσεις, τους πόρους και τη μαζικότητα που μπορεί να διαθέτει μια τρομοκρατική οργάνωση. Εντούτοις, διαθέτουν το στοιχείο του αιφνιδιασμού και της αποφασιστικότητας άνευ όρων για την επίτευξη των στόχων τους, κάτι που τους θέτει εκτός του πλαισίου της όποιας ορθολογικής σκέψης και τακτικής στον τρόπο δράσης τους και άρα περισσότερο επικίνδυνους.
Πηγές
New York Times
Independent
The Guardian
BBC
