Του Ηλία Καραβόλια
Πολλά διεθνή ΜΜΕ σχολιάζουν αρνητικά την τακτική Βαρουφάκη να μην αφήνει γραπτά κείμενα στο Eurogroup και να αποφεύγει να μπαίνει σε αριθμούς, στόχους, δεσμευτικά μεγέθη. Σαφέστατα, αυτό ενοχλεί τους υπόλοιπους υπουργούς της ΕΕ, κάτι που το ακούσαμε επίσημα και απο τον Σόιμπλε («…κανείς δεν ξέρει τί ακριβώς θέλει η Ελλάδα…»)
Προφανώς, δεν μπορούμε να υποθέσουμε ότι είναι δείγμα προχειρότητας και απειρίας της κυβέρνησης-και ειδικά του νέου υπουργού Οικονομικών.Αναγκαστικά λοιπόν κάνουμε την υπόθεση ότι πρόκειται για στρατηγική επιλογή, που στοχεύει στο να μην ανοίξει η Ελλάδα τα χαρτιά της πριν φθάσει στα όρια της σύγκρουσης με τους εταίρους. Αλλά πόσο λογικό είναι άραγε να μην μπαίνει η κυβέρνηση σε λεπτομερή αιτιολόγηση των αιτημάτων της, όταν δέχεται σφοδρή επίθεση απο τους εταίρους ώστε να γίνει «συγκεκριμένη»;
Στην Ελλάδα είναι γνωστό οτι έχουμε ούτως ή άλλως αλλεργία στον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό. Αποφεύγουμε συστηματικά να κοιτάμε το δάσος, το αύριο, το μέλλον και αρκούμαστε σε εφήμερους και βραχυχρόνιους στόχους, κυρίως για να συμμετέχουμε σε μια κούρσα προσωρινών εντυπώσεων. Αυτή την πραγματικότητα είναι που γνωρίζουν καλά οι Γερμανοί και δεν κάνουν πίσω στις θέσεις τους για πιστή εφαρμογή απο την πλευρά μας των μακροπρόθεσμων δεσμεύσεων (μνημόνια) που έχουμε αναλάβει.
Αλλά ας μείνουμε για λίγο σε κάτι που λέχθηκε χθες απο τον Βαρουφάκη στην συνέντευξη τύπου, μετά την σύσκεψη. Είπε λοιπόν ότι ρωτούσε επίμονα τους ευρωπαίους συναδέλφους του τί σημαίνει ακριβώς ο όρος ευελιξία (flexibility) στο κείμενο Ντάισεμπλουμ που του έδωσαν να υπογράψει. Και συγκεκριμένα, αναρωτήθηκε αν αυτό θα μπορούσε να σήμαινε πχ. μείωση συντάξεων, άνοδο φορολογικών συντελεστών, απελευθέρωση ομαδικών απολύσεων κτλ. Εννοείται οτι δεν πήρε απάντηση. Κοινώς, οι Ευρωπαίοι δεν θέλουν να «επαναλαμβάνουν» το αυτονόητο γι αυτούς: οτι «μεταρρυθμίσεις», κατα την άποψη τους, είναι πρωτίστως οριζόντιες περικοπές δαπανών, απορρύθμιση αγοράς εργασίας, κατάργηση μειωμένων φορολογικών συντελεστών, κ.α
Για αυτά ακριβώς γίνεται ο καβγάς και όχι για το πόσα λεφτά μπορούν να μας δώσουν, ούτε για την αναδιάρθρωση του χρέους, ούτε καν για την ρευστότητα απο την ΕΚΤ προς τις τράπεζες μας. Στυλώνουν τα πόδια τους στο Βερολίνο και στις Βρυξέλλες ώστε να συνεχιστεί η λιτότητα. Ώστε να μειωθεί περισσότερο το κοινωνικό κράτος, να πέσουν περισσότερο μισθοί, συντάξεις, εισοδήματα. Θεωρούν οτι μόνο με επιπλέον εσωτερική υποτίμηση θα επιτευχθεί βιώσιμη δημοσιονομική προσαρμογή και φυσικά πιστεύουν ότι μόνο μέσα απο αυτή την προσαρμογή θα έλθει …. κάποτε(!) η ανάπτυξη!
Χωρίς να μας λένε φυσικά ,εδώ και 5 χρόνια, το πότε ακριβώς θα αυξηθεί ξανά η αγοραστική δύναμη του Έλληνα, πότε θα υποχωρήσει η ανεργία, πότε θα αυξηθεί το ΑΕΠ. Αφήνουν την εντύπωση, με τον ψυχρό και ξύλινο λόγο της μακροοικονομικής, ότι δεν υπάρχει εναλλακτική οδός παρα μόνο λιτότητα, περικοπές, υψηλά πλεονάσματα, απελευθέρωση απολύσεων, κατάργηση κατώτατων μισθών. Χρονοδιαγράμματα ανάπτυξης και μικροοικονομικά μεγέθη που θα αφορούν νοικοκυριά και επιχειρήσεις, αποφεύγονται συστηματικά ! Προέχει η μόνιμη επωδός περί αναγκαίας στήριξης του τραπεζικού συστήματος, περί δημοσιονομικής πειθαρχίας και περί δέσμευσης σε μακροοικονομικούς στόχους.
Και το ερώτημα είναι απλό:πώς -ενώ αυτοί έχουν μόνιμη αλλεργία με το να ανακοινώνουν τους αριθμούς που θα βελτιώσουν την ζωή μας( μισθοί, συντάξεις, εισοδήματα) – απαιτούν απο την νέα κυβέρνηση να δεσμευτεί σε αριθμούς που θα δεσμεύουν την ελληνική οικονομία σε ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα εν καιρώ ύφεσης και αποπληθωρισμού;
Σαφέστατα και οφείλει ο Βαρουφάκης να δεσμευτεί σε ποσοτικούς στόχους δημοσιονομικής ισορροπίας ώστε να πείσει για την αποφυγή αποκλίσεων στους προυπολογισμούς. Σαφέστατα πρέπει να αναφέρει συγκεκριμένα μεγέθη στα οποία στοχεύει σε μεσομακροπρόθεσμο διάστημα ,αλλιώς δεν θα έχει νόημα να ζητάμε πρόγραμμα γέφυρα.
Αλλά αυτή την «αλλεργία» του Βαρουφάκη και της κυβέρνησης με τους αριθμούς, που θα δεσμεύουν την ελληνική οικονομία τα επόμενα χρόνια, φαίνεται να την έχουν επίσης και οι ευρωπαίοι εταίροι καθώς και το ΔΝΤ (όσον αφορά τις περικοπές που θέλουν ξανά να μας επιβάλλουν, μετά απο καταστροφική λιτότητα 5 ετών ) και φυσικά να μας φορτώσουν με νέα δανεικά, με νέα θηλειά στον λαιμό μας, σιγουρεύοντας με αυτόν τον τρόπο τα προηγούμενα δάνεια που μας έδωσαν….