Γράφει ο Δημήτρης Α. Γιαννακόπουλος
Αυτές οι εκλογές δεν διακρίνονται από δημιουργική ασάφεια, όπως οι προηγούμενες πριν από λίγους μήνες! Χαρακτηρίζονται από την βασιλεία ανάκατων νοημάτων, από μια αλληλουχία ανάκατων νοημάτων, που προκύπτουν από την κατάργηση στην πράξη όλων των μεθοδολογιών, όλων των συνεκτικών πολιτικών αφηγήσεων.
Ο Αλέξης Τσίπρας ορίζει πλέον τον Εαυτό του όχι ως ηγέτη της σύγχρονης ευρωπαϊκής αριστεράς, αλλά ως ηγέτη ενός ριζοσπαστικού κέντρου που αναζητεί τον «τρίτο δρόμο» για να εναρμονίσει εκ νέου τις πελατειακές σχέσεις στην Ελλάδα, στο πλαίσιο εφαρμογής του Τρίτου Μνημονίου του Σόϊμπλε, ενώ συνεχίζει να αρθρώνει μια ρητορεία κοινωνικής και εθνικής χειραφέτησης η οποία «χρεοκόπησε [σύμφωνα από τον ίδιο] για να μην χρεοκοπήσει η κοινωνία». Ο κύριος Τσίπρας ζητεί αυτή τη φορά την ψήφο μας για να είναι αυτός και όχι ο κύριος Μεϊμαράκης που στο πλαίσιο των μνημονιακών πολιτικών, θα επαναριθμήσει το πελατειακό κράτος και τα διαπλεκόμενα συμφέροντα και όχι για να «ανατρέψει» αυτό το καθεστώς – όπως ζήτησε στις προηγούμενες εκλογές.
Ο κύριος Τσίπρας μέσω μιας νοηματικής ανακατωσούρας -χειρότερη από εκείνη του Ανδρέα Παπανδρέου- δεν επιζητεί πλέον να «ανατρέψει» την κυβερνητική μέθοδο της μεταπολίτευσης του 1974, αλλά να την προσαρμόσει στις απαιτήσεις του Τρίτου Μνημονίου, ορίζοντας αυτός με την διακυβερνητική του παρέα, τα πρόσωπα και τους φορείς εξουσίας και προνομίων που θα διαχειριστούν τη νέα τάξη πραγμάτων που θεσπίζει αυθεντικά η στρατηγική Σόιμπλε για την Ελλάδα των επόμενων χρόνων. Αυτό είναι το «νέο» που φέρνει ο Αλέξης, δομημένο στο πλέον παλαιό μεθοδολογικώς. Μια ανακατωσούρα νέων με παλαιούς παραγοντίσκους, στη βάση μια κοινωνικής δομής με επέκταση στην αγορά που χαρακτήρισε την κουλτούρα Λαλιώτη στον δημόσιο βίο και την σχέση δημόσιου-ιδιωτικού στην Ελλάδα για περισσότερο από δύο δεκαετίες απόλυτης κυριαρχίας της διαπλοκής, των συνωμοτικών παρεών της αρπαχτής και των κομπιναδόρων κάθε μορφής.
Από την άλλη μεριά και στη ΝΔ η απόλυτη ιδεολογική θολούρα που χαρακτήρισε την διεύρυνσή της από την λεγόμενη «κοινωνική δεξιά» στο κέντρο του λεγόμενου «μεσαίου χώρου», μετεξελίσσεται δια των μνημονίων σε μια πρωτοφανή για την ελληνική δεξιά ανακατωσούρα. Πρόκειται για ένα μοναδικό μπέρδεμα συμφερόντων και ατομικών ή οικογενειακών, με την ευρεία έννοια, στρατηγικών, για ένα αχταρμά πελατειακών υλικών και συμφερόντων υπό λανθάνουσα σύγκρουση λόγω μνημονίου, τα οποία αντί να επιχειρήσει να εναρμονίσει ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης, απλώς τα στοιβάζει συγκυριακά και δοκιμάζει να τα κρύψει προεκλογικά κάτω από τα ρεμπέτικα μουστάκια του.
Είναι προφανές ότι αυτός ο δεξιός αχταρμάς, που υπό την μορφή της σημερινής ΝΔ δεν έχει μέλλον, ενώ η όποια συνοχή του υποστηρίζεται στη συγκυρία από την ανάγκη που προκύπτει για τις μικρές και μεγαλύτερες «βαρονίες» αυτού του κόμματος – εξαιτίας των διαρκών εκλογικών αναμετρήσεων που είναι το αποτέλεσμα της συντεταγμένης χρεοκοπίας και φτωχοποίησης των μεσαίων στρωμάτων του ελληνικού πληθυσμού – είναι έκφραση του στρατηγικού αδιεξόδου της ελληνικής δεξιάς. Η δεξιά στην Ελλάδα θα αναδιαρθρωθεί ριζικά μετά την ολοκλήρωση των προγραμμάτων της τρόικας, δηλαδή της στρατηγικής κοινωνικού και παραγωγικού μετασχηματισμού του κ. Σόιμπλε. Μέχρι τότε ο ελληνικός λαός θα υφίσταται τις συνέπειες αυτού του αχταρμά, ο οποίος οραματίζεται να δομήσει έναν Μεγάλο Συνασπισμό κυβερνητικής εξουσίας με την παρέα το Αλέξη Τσίπρα, που πέτυχε μάλλον εύκολα και απλά να αποτελέσει την ομπρέλα του πελατειακού καθεστώτος του ΠΑΣΟΚ, το οποίο διαλύθηκε εξαιτίας των δραματικών αντιφάσεων μεταξύ του κοινωνικού του μύθου και της κοινωνικής πραγματικότητας που θεσπίστηκε από την εφαρμογή των μνημονιών στην πράξη.
Ξέρεις τι έλεγε ο Ξενοφώντας, αναγνώστη μου; «Όταν όλα είναι ανάκατα, τότε κερδισμένοι βγαίνουν όχι οι πιο ικανοί, αλλά οι πιο άρπαγες, οι πιο κομπιναδόροι.»
Αυτό ακριβώς σου λέω κι εγώ σήμερα! Η αδυναμία του ελληνικού πολιτικού συστήματος να αναπτύξει και να διαπραγματευτεί σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο μία νέα εθνική ταυτότητα, βασισμένη σε ένα Εθνικό Σχέδιο Εκδημοκρατισμού και Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, στο πλαίσιο ασφαλώς μίας «Keynes-Beveridge» προσέγγισης με βιοοικονομικά χαρακτηριστικά, επέφερε φυσιολογικώς την πολιτική αποτελμάτωση, προκαλώντας μία απόλυτη ανακατωσούρα στον πολιτικό λόγο, στην πολιτική πρακτική και μεταξύ του πολιτικού προσωπικού. Κάπως έτσι επαναθεμελιώνεται το βασίλειο των μετριοτήτων, των υπερφίαλων παρεών στη διακυβέρνηση, της θρασείας διαπλοκής και του κάθε κομπιναδόρου, ο οποίος δικαίως θεωρεί πλέον πως μπορεί να εξαπατά τους πάντες, υποκρινόμενος πως αποτελεί την καλύτερη επιλογή, μια και στην ουσία δεν υπάρχει άλλη επιλογή εκτός από τον εαυτό του. Κάπως έτσι, μέσα σε αυτή την ανακατωσούρα που θεσμοθετείται κοινωνικώς με την γενικευμένη απορρύθμιση που επιφέρουν τα μνημόνια, φτάσαμε ο πολίτης να μην ξέρει τι είναι αριστερό και τι δεξιό! Φτάσαμε οι αριστεροί να υιοθετούν την αντίληψη περί ισότητας και δικαιοσύνης του φασισμού και οι δεξιοί την αντίληψη περί ελευθερίας του οικονομικού ολοκληρωτισμού!
Υποπροϊόν αυτού του αχταρμά είναι και η αδυναμία σχηματισμού ενός Λαϊκού Μετώπου για την αντιμετώπιση του μείζονος Κοινωνικού Ζητήματος που προκαλεί η θεμελίωση του αυταρχικού νεοφιλελευθερισμού, ως το μοντέλο διακυβέρνησης που εγγυάται η εμπλοκή της τρόικας στα ελληνικά πράγματα και υπηρετεί πλέον και ο ΣΥΡΙΖΑ μετά την ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι του Θεοδωράκη, ο οποίος ως πρόσωπο αποτελεί την καλύτερη έκφραση του αχταρμά. Η ευρωσκεπτικιστική αριστερά μοιάζει αυτή την στιγμή σαν το καλύτερο συμπλήρωμα των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων στην Ελλάδα, οι οποίες αποκλείουν στην πράξη την προοδευτική έκφραση του ευρωπαϊσμού. Οι τελευταίες τοποθέτησαν στο κέντρο ως master point στο αφήγημά τους τον κ. Σόιμπλε για να προσδιορίσουν την ταυτότητά τους στη βάση μίας κριτικής προς αυτόν και ως προς αυτά που εφαρμόζουν στην πράξη. Έτσι επιχειρούν να διασκεδάσουν τον δραματικό αντιδημοκρατικό και αντικοινωνικό χαρακτήρα των σύγχρονων πολιτικών που εφαρμόζουν και θα συνεχίσουν να εφαρμόζουν στην πράξη… απαξιώνοντας τον κοινοβουλευτισμό και το πολίτευμα, το οποίο μοιάζει πλέον σαν στενός κορσές για αυτούς.
Από την άλλη , η κριτική των ευρωσκεπτικιστών δεν θα μπορούσε παρά να είναι σωστή, με την ίδια έννοια που ακούγεται σωστή η κριτική των μαρξιστών στον καπιταλισμό και των φροϋδιστών στην κλασική ψυχιατρική. Όλα απαιτούν ένα άλλο σύστημα αναφοράς, μία υπέρβαση της πραγματικότητας, μία μικρή ή μεγαλύτερη επανάσταση και έναν άλλο κόσμο και όχι μία προοδευτική μεταρρύθμιση, ως μία διαδικασία κατασκευής ενός άλλου κόσμου από την μεταμόρφωση του σημερινού. Έτσι, όμως, η ταύτιση του ΣΥΡΙΖΑ με τον οικονομισμό και το παραδοσιακό μοντέλο διάρθρωσης της ηγεμονίας στην Ελλάδα, κατέληξε να θεωρείται ήττα του προοδευτικού ευρωπαϊσμού και της ευρωπαϊκής αριστεράς. Και εξαιτίας αυτού να περιθωριοποιούνται οι μοναδικές δυνάμεις και προσωπικότητες που θα μπορούσαν να ενισχύσουν τη μεταμόρφωση της Ευρώπης σε ένα εναλλακτικό πόλο ηγεμονίας, προόδου και ειρήνης.
Έτσι, μέσα στην ανακατωσούρα δολοφονείται το πραγματικά νέο πριν ακόμη ανατείλει καλά-καλά, συκοφαντούμενο από μια παρεούλα που έκρινε πως για να παραμείνει στα πράγματα και να μην αποτελέσει μία παρένθεση, θα μπορούσε με άνεση να κηρύξει την χρεοκοπία της ρητορείας που συνδέθηκε με την ελπίδα ευρύτερων κοινωνικών στρωμάτων στην Ελλάδα και των προοδευτικών ανθρώπων σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο Αλέξης Τσίπρας σκότωσε λοιπόν με συνοπτικές διαδικασίες την ελπίδα που δημιούργησε το προοδευτικό κίνημα και κυρίως η προοδευτική διανόηση, για να την εκπροσωπήσει ο ίδιος, έτσι ώστε με την συναίνεση του κ. Σόιμπλε να παραμείνει στην πολιτική ηγεσία της Ελλάδας, ενώ οι ευρωσκεπτικιστές αντίπαλοί του τον βοηθούν σε αυτή την πορεία, πετώντας την μπάλα στην εξέδρα σαν να πρόκειται ο λαός να παίξει με αυτή την μπάλα! Καλά θα ήταν έστω κι έτσι, έστω και υπερβατικά, εάν δεν ήταν οι ίδιοι που απαιτούσαν η μπάλα από την εξέδρα να παραδοθεί στη δική τους αγκαλιά! Η ελληνική κοινωνία δεν απουσιάζει απλώς από τα ψηφοδέλτια των μνημονιακών κομμάτων, αλλά και από εκείνα των αντιμνημονιακών.
Μέσα στον αχταρμά του κομματικού συνονθυλεύματος σε αυτές τις εκλογές δεν αναζητήθηκε και δεν βρήκε θέση τίποτα καινούριο. Πρόκειται για την έκφραση της αγωνίας συντήρησης κάθε τι που δεν θα έθετε σε αμφισβήτηση κατεστημένες δομές και μικροηγεμονίες σε όλο το φάσμα του πολιτικού οικοδομήματος της Ελλάδας. Μέσω αυτών των εκλογών η Ελλάδα κάνει ένα σαφές βήμα οπισθοδρόμησης.
Τα οικονομικά του Σόιμπλε τρόμαξαν το πολιτικό σύστημα της χώρας και οδήγησαν σε αυτοσυντηρητικές στρατηγικές τις ηγεσίες εντός αυτού. Θα ήταν ένδειξη κοινωνικής ωριμότητας, αν η «εξέδρα» ηρνείτο την συμμετοχή της σε αυτό το «παιχνίδι» του αχταρμά, το οποίο ετοιμάζεται την επόμενη εβδομάδα να λάβει και φαρσοειδείς χολιγουντιανές διαστάσεις.