Γράφει η Έφη Ασημακοπούλου
Η ιστορία είναι πραγματική και αρκούντως διδακτική. Κάπου, στην Ακαδημία Πλάτωνος, στη ζώνη που έχει δημιουργηθεί με αποθηκευτικούς χώρους, μία Ελληνίδα έχει νοικιάσει μία μεγάλη αποθήκη για να συγκεντρώνει παλαιά και μεταχειρισμένα μεταλλικά αντικείμενα, προκειμένου να τα πουλήσει, στη συνέχεια, σε μονάδες ανακύκλωσης. Μήπως, αλήθεια, έχει κανείς αντίρρηση με την ανακύκλωση;
Αυτή η γυναίκα διαθέτει όλα τα νόμιμα έγγραφα για τη δουλειά της, ωστόσο, έκανε ένα μεγάλο λάθος: Προσέλαβε φτωχούς ανθρώπους, κυρίως μετανάστες, αλλά και όποιους βρήκε πρόθυμους εργάτες να σκύβουν και να «βουτούν» στα σκουπίδια της μεγαλούπολης. Η δραστηριότητά της, καθόλα νόμιμη, ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων. Είτε ανοιχτά ρατσιστικών, είτε συγκαλυμμένα πίσω από δήθεν ευαισθησίες για ρύπανση στην περιοχή. Στην πραγματικότητα ο στόχος δεν ήταν η συγκέντρωση ρυπαρών αντικειμένων, αλλά «ρυπαρών» ανθρώπων.
Η «ρυπαρότητα» του άλλου προέκυψε, ξαφνικά, στη ζωή μας τα τελευταία χρόνια. Γίναμε όλοι κυνηγοί μίας αμφιλεγόμενης και πολλές φορές ανάλγητης «καθαρότητας», η οποία προβάλλεται ως αξίωμα και ως αναγκαία συνθήκη ασφάλειας στην καθημερινότητά μας.
Οι φτωχοί άνθρωποι αρχίζουν να αντιμετωπίζονται σαν «βρομιά», με διάφορα προσχήματα. Πότε φταίει το χρώμα τους, πότε φταίει η θρησκεία τους, πότε φταίει απλά το παρουσιαστικό τους. Σήμερα το «ανάθεμα» πέφτει κυρίως πάνω στους ξένους, αλλά ποιος μπορεί να βάλει όρια στην ανθρωποφαγία όταν αυτή ξεκινήσει; «Τρώγοντας έρχεται η όρεξη» λέει ο σοφός λαός.
Σήμερα, «βρομιά» είναι ο Πακιστανός μετανάστης, αλλά αύριο ο λίθος του αναθέματος θα πέφτει στη φτωχή ανύπαντρη μητέρα («αφού είχε πάει με πολλούς»), ο ηλικιωμένος που δεν έχει κάποιον να τον φροντίσει («αφού ήταν παράξενος»), ο άνεργος πατέρας που εισβάλει στο σούπερ μάρκετ για να εξασφαλίσει δυο μπουκάλια γάλα για το παιδί του («αφού ήταν τεμπέλης»).
Οι σημερινοί «κυνηγοί κεφαλών» έχουν ανοίξει την πόρτα στην ανθρωποφαγική αγριότητα απέναντι στους αδύναμους. Η ακραία συνέπεια μιας τέτοιας στάσης θα είναι, στο τέλος, να χαρακτηρίζεται πολύ εύκολα σαν «βρομιά» ένα μεγάλο μέρος του ευρωπαϊκού πληθυσμού. Θα θεωρείται «βρομιά», αντίστοιχη με αυτή που βλέπαμε σε τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ για τριτοκοσμικές κοινότητες, αποστρέφοντας το βλέμμα μας. Η στάση μεγάλου τμήματος της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης απέναντι στους Έλληνες είναι δηλωτική αυτής της τάσης. Αύριο, θα κατηγορείται συλλήβδην όλος ο ευρωπαϊκός νότος και μεθαύριο, όποιος Ευρωπαίος είναι φτωχός. Θα θεωρούνται ρυπαροί, ακριβώς, γιατί δεν θα μπορούν να καταναλώνουν. Ο αποκλεισμός από τον καταναλωτισμό, δεν σημαίνει μόνο στέρηση αγαθών. Στην πραγματικότητα συνεπάγεται και στέρηση δικαιωμάτων.
Κινδυνεύουμε όλοι να γίνουμε μέρος της «βρομιάς», αν δεν κινητοποιηθούν τα ανθρωπιστικά ανακλαστικά μας, επιδεικνύοντας αλληλεγγύη και μέριμνα για τον αδύναμο συνάνθρωπο. Μπορεί κάποιοι να πιστεύουν λανθασμένα πως αν «φάνε» τους άλλους θα σωθούν οι ίδιοι. Στην πραγματικότητα, όποιος αναπαράγει το κυνήγι της «βρομιάς» τόσο αυξάνει τις πιθανότητες να το υποστεί σύντομα και ο ίδιος. Όλα εδώ πληρώνονται, άλλωστε.
