Το ξαναζωντάνεμα μιας πολύ παλιά ιδέας, που είναι η θαλάσσια σύνδεση του λιμανιού της Θεσσαλονίκης με το υδάτινο δίκτυο μεταφορών της Κεντρικής Ευρώπης, ξαναέφεραν στην επιφάνεια οι πρωθυπουργοί της Σερβίας και της ΠΓΔΜ.
Όπως αναφέρουν τα ΜΜΕ σε Βελιγράδι και Σκόπια, στην πρόσφατη συνάντησή τους στην πρωτεύουσα της ΠΓΔΜ, ο Nikola Gruevski και ο Ivica Dacic συζήτησαν μετά από πρόταση του δεύτερου, τη μελέτη της πλωτής σύνδεσης του Βελιγραδίου με τη Θεσσαλονίκη.
Πρόκειται για μια πολύ παλιά ιδέα που είναι γνωστή ως «Διώρυγα Μοράβα», αφού θα συνδέσει τον σερβικό πλωτό ποταμό Μοράβα, με τον ποταμό Αξιό, ή Vardar, όπως τον αποκαλούν οι γείτονές μας.
Δεν χρειάζεται να πούμε τι θα σημάνει αυτό για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης που η οικονομική και γεωστρατηγική σημασία του αναβαθμίζονται, καθώς θα αποτελεί την πύλη θαλάσσιας διαμετακόμισης, δηλαδή χαμηλού κόστους, σε μία ενδοχώρα πολλών εκατομμυρίων και κυρίως σύνδεση της Μεσογείου με τον Δούναβη και, μέσω αυτού, με τα πλωτά συστήματα των Ρήνου–Μάιν–Δούναβη στη Γερμανία, Odra–Βιστούλα στην Πολωνία και Σηκουάνα–Ροδανού στη Γαλλία. Η διασύνδεση αυτή ενδιαφέρει κυρίως τη Σερβία. Η Χώρα αυτή είναι πλέον περίκλειστη, καθώς μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, τα λιμάνια της Αδριατικής ελέγχονται από άλλα κράτη (Κροατία και Μαυροβούνιο), ενώ οι υδάτινες διασυνδέσεις με πλωτούς ποταμούς και διώρυγες, καταλήγουν είτε στη Μαύρη Θάλασσα, είτε στη Βόρεια Θάλασσα, δηλαδή πολύ μακριά.
Έτσι η Σερβική Κυβέρνηση ανέθεσε μελέτη σκοπιμότητας στην κινεζική εταιρεία «China Gezhouba Group Corporation». Καθόλου περίεργη η επιλογή της κινέζικης εταιρείας, που «βάζει πόδι» σε ένα παρόμοιο έργο. Η ασιατική χώρα και κεφάλαια διαθέτει και εισόδους για την προώθηση των προϊόντων της στη Ευρώπη ψάχνει. Δείτε για παράδειγμα το ρόλο της Cosco στο λιμάνι του Πειραιά. Όπως αναφέρει η Οικονομική Σύμβουλος της Ελληνικής Πρεσβείας στα Σκόπια, από τις μέχρι στιγμής πληροφορίες, η ΠΓΔΜ δεν έχει εκπονήσει κάποια μελέτη για το κατά πόσο ο Αξιός μπορεί να καταστεί πλωτός. Σύμφωνα ωστόσο με Σέρβους εμπειρογνώμονες, για την υλοποίηση του έργου θα πρέπει να κατασκευασθούν μία νέα διώρυγα καθώς και ένα σύστημα φραγμάτων στη νότια Σερβία, και να διαπλατυνθεί η κοίτη του Αξιού έως την εκβολή του στο Αιγαίο. Επίσης ότι το κόστος υλοποίησης του σχεδίου, προϋπολογίζεται σε 12 δις. δολάρια.
Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι το κόστος δεν είναι απαγορευτικό, ακόμη και αν είναι πολύ μεγαλύτερο, καθώς τα οικονομικά οφέλη όλων των εμπλεκόμενων χωρών σε βάθος χρόνου θα είναι πολλαπλάσια. Ωστόσο για να προχωρήσει ένα παρόμοιο έργο, είναι βέβαιο ότι θα απαιτηθούν σημαντικές διακρατικές συμφωνίες. Όταν όμως το ενδιαφέρον της σημερινής κυβέρνησης των Σκοπίων περιορίζεται στο να στήνει αγάλματα του…Μεγαλέξαντρου και του Φίλιππου, ενώ στις δύο χώρες οι εθνικιστικοί κύκλοι θα μεταφράζουν το έργο ως «εξάρτηση» από την Ελλάδα ή παραχώρηση στα Σκόπια ενώ υφίσταται η εκκρεμότητα Ελλάδας-ΠΓΔΜ, για την ονομασία της δεύτερης, η ανακίνηση της πλωτής διασύνδεσης, θα είναι ακόμη μια χαμένη ευκαιρία (για όλους).
