Γράφει η Ναταλία Πέππα
Ήταν Ιανουάριος του 2002 τότε που η Ελλάδα γιόρταζε πανηγυρικά την αλλαγή του νομίσματος. Λίγοι ήταν αυτοί που είχαν μια απορία στα μάτια και ακόμα πιο λίγοι εκείνοι που προβληματιζόντουσαν σχετικά με το τι μέλλει γενέσθαι για την νέα ελληνική οικονομία. Οι περισσότεροι εφησυχασμένοι στις δηλώσεις της τότε κυβέρνησης Σημίτη «η Ελλάδα αλλάζει νόμισμα και αλλάζει εποχή», αντιμετώπιζαν με ενδιαφέρον το νέο νόμισμα. Κανείς ωστόσο δε θα φανταζόταν πως σήμερα, 13 χρόνια αργότερα το ερώτημα θα παρέμενε πιο επίκαιρο από ποτέ: Δραχμή ή Ευρώ; Σε κάθε περίπτωση ως τότε είχαν καταβληθεί υπεράνθρωπες προσπάθειες ώστε να επιτευχθούν τα κριτήρια της συνθήκης Μάαστριχτ.
Ας πάμε όμως λίγο παλαιότερα, τότε που γινόταν ακόμα ο σχεδιασμός του σημερινού μας νομίσματος. Τότε, λοιπόν, όπως αποδεικνύεται σήμερα δεν προβλεπόταν κανένα plan B για ενδεχόμενες περιπλοκές, όπως μια παγκόσμια οικονομική κρίση, όπως τελικά συνέβη. Η μεγαλύτερη απόδειξη πως το Ευρώ οικοδομήθηκε σε σαθρές βάσεις.
Όλα αυτά όμως ανήκουν στο παρελθόν. Θα μπορούσαμε να σπαταλάμε ώρες για σενάρια του στυλ <<τι θα γινόταν ΑΝ το 2002 η Δραχμή δεν περνούσε στο παρελθόν>>, <<ΑΝ πράγματι τα οικονομικά στοιχεία της χώρας επέτρεπαν την ένταξη της στο Ευρώ>>. Με ΑΝ όμως, δε γράφεται ιστορία.
Αξίζει λοιπόν να κοιτάξουμε κατάματα τη σημερινή πραγματικότητα. Κατά κοινή ομολογία, η Ελλάδα ως τότε δεν ήταν έτοιμη για αυτήν την κίνηση και η αντικατάσταση της δραχμής κατέρρευσε σαν γίγαντας με πήλινα πόδια, με την ελληνική οικονομία να βυθίζεται στην ύφεση αγγίζοντας ιστορικό πάτο, επιστρέφοντας στην δεκαετία του ΄60. Εκείνον της φτώχειας και της μαζικής μετανάστευσης. Μόνο που σήμερα η μετανάστευση θα κοστίσει περισσότερο, διότι αναχωρεί το πλέον ποιοτικότερο ανθρώπινο δυναμικό της χώρας, αυτό των επιστημόνων και των λαμπρών μυαλών.
Πριν λίγες μέρες η κυρία Μέρκελ δήλωσε << Όλοι δουλεύουμε για να μπορεί η Ελλάδα να παραμείνει ως μέλος στην ευρωζώνη», σύμφωνα με δημοσιεύματα του ειδησεογραφικού πρακτορείου Bloomberg. Ας εξεταστεί αυτή η δήλωση με σκεπτικισμό. Για ποιον ακριβώς λόγο δουλεύουν οι Ευρωπαίοι; Δουλεύουν για να ελαχιστοποιήσουν το οικονομικό αντίκτυπο ενός επερχόμενου Grexit σε αυτούς. Καμία πρόθεση αλληλεγγύης και στήριξης δεν υπάρχει, θα είμασταν ουτοπιστές και αιθεροβάμενες αν πιστεύαμε κάτι τέτοιο. Η Ευρώπη, όμως, είναι υποχρεωμένη να βοηθήσει την Ελλάδα, καθώς οι προκατόχοι των σημερινών Ευρωπαικών κυβερνήσεων έδειξαν την πύλη της εισόδου σε μια χώρα που δεν ήταν έτοιμη. Με την τότε συνεδρίαση του Ecofin, να εγκρίνει οικονομικά στοιχεία για τα οποία εγείρονται πολλές αμφιβολίες σχετικά με την εγκυρότητα τους.
Κανείς δε διαφωνούσε με την διαπίστωση πως η Γερμανία είναι η πλέον κερδισμένη από όλο αυτό το σκληρό παιχνίδι ενάντια στον Ευρωπαικό Νότο. Ο λόγος για τα χαμηλά επιτόκια και τις εισροές κεφαλαίων. Ειδικότερα, σύμφωνα με την μελέτη του Jens Boysen – Hogrefe, ο Γερμανικός Ομοσπονιακός Προυπολογισμός διέσωσε 8,6 δις Ευρώ μόνον το 2011 λόγω των χαμηλών επιτοκίων και της εμπιστοσύνης που κατέδειξαν οι επενδυτές λόγω του ότι η Γερμανία θεωρείτο ασφαλές καταφύγιο. Εντούτοις, δημοσιεύματα του MarketWatch θέλουν τις σχέσεις χρήματος Ελλάδας-Γερμανίας, να αναθερμένονται παρά τις ψυχρές σχέσεις και το ηλεκτρισμένο πολιτικό σκηνικό. Την ίδια ώρα ο γερμανικός δείκτης DAX 30 σκαρφαλώνει στο 22% για το πρώτο τρίμηνο του 2015 σημειώνοντας την καλύτερη επίδοση ανάμεσα στους υπόλοιπους της Ευρώπης.
Ανδιαμφισβήτητα, μία κρίση πλήττει πρώτα τους αδύναμους. Επαγωγικά, έτσι συνέβη και με την Ελλάδα. Δεν είναι όμως ώρα να ξεκαθαρίσουμε πραγματικά τι θέλουμε ως λαος; Συμπεριλαμβανομένης της ηγετικής θέσης της Γερμανίας σε μια επίπονη παραμονή στο σημερινό νόμισμα. Συμπεριλαμβανομένης της κακοδιαχείρισης των οικονομικών τα προηγούμενα έτη. Συμπεριλαμβανομένου του γεγονότος πως απουσιάζει η ανάπτυξη του δευτερογενούς τομέα παραγωγής στον οποίο θα μπορούσαμε να στηριχτούμε με ένα νέο νομισμα. Θέλουμε διαρκείς υποτιμήσεις, αλλά βραχυπρόθεσμα οφέλη και μικρότερο κίνδυνο ή μήπως να σκεφτόμασταν μακροπρόθεσμα αποτελέσματα βασιζόμενοι στην αξιοπρέπεια και την αυτονομία μέσω νέων προτάσεων; Και στις δύο περιπτώσεις θα χρειαστούν θυσίες, το θέμα είναι τι τελικά μας συμφέρει περισσότερο.
Όσο για τους δραχμολάγνους, η απάντηση είναι ρητή. Το νέο νόμισμα δε θα είναι η δραχμή του 2002, αλλά ο καθρέφτης της σημερινής οικονομίας. Με μια ισοτιμία όχι της τάξεως 341 δραχμών ανά Ευρώ, αλλά 1000.
Αναφορικά με την κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου, όταν το 80% ψηφίζει <<ναι>> στην παραμονή στην Ευρώπη, το μόνο που έχει να κάνει είναι να ακούσει την λαική εντολή, και όπως φαίνεται σε αυτή τη κατεύθυνση κινείται. Διαρκώς γίνεται λόγος για σκληρές διαπραγματεύσεις τόσο στον ελληνκό όσο και στον διεθνή τύπο. Άιφνης όλες οι ιστορικές προκλήσεις προέκυψαν επί του νέου αυτού πολιτικού σχηματισμού; Όχι, απλώς τα αβίαστα ναι των προηγούμενων αναποτελεσματικών κυβερνήσεων δεν <<ξεσήκωναν>> τα μέσα. Η κυβέρνηση καθημερινά δίνει μάχη όχι μόνον με τους εταίρους, αλλά και με το χρόνο, ώστε να αποδείξει κάτι αντίθετο, καινούργιο, πρωτοποριακό, κάτι που να είναι στα μέτρα και τα σταθμά των προεκλογικών τους δηλώσεων. Για το Χρηματηστήριο και την πραγματική οικονομία, όμως, ο χρόνος είναι πολύτιμος και η θέση μας στις διεθνείς αγορές δυσχεραίνει κάθε λεπτό.
Αυτό λοιπόν που οφείλουμε να κατανοήσουμε πλήρως είναι πως κάθε νόμισμα, είναι ο καθρέφτης της εκάστωτε οικονομίας. Να εξετάσουμε σε εθνικό επίπεδο, ποια λύση θα ήταν η καλύτερη δυνατή και τί είμαστε διατεθειμένοι να θυσιάσουμε. Το ελληνικό βιοτικό επίπεδο και η ανεργία δεν επιδέχονται περαιτέρω υποβιβασμούς.
