Γράφει ο Γιάννης Νικήτας
Η εθνική αμυντική βιομηχανία συγκαταλέγεται στους κλάδους οι οποίοι τα τελευταία χρόνια έχουν πληγεί όσο λίγοι εξαιτίας μη στήριξης τους από το Υπουργείο Άμυνας. Σε καμία χώρα Δύσης ή Ανατολής δεν υπάρχουν «κερδοφόρες» και «ανταγωνιστικές» Αμυντικές βιομηχανίες με την κλασσική έννοια της οικονομικής θεωρίας. Αυτό συμβαίνει γιατί πολύ απλά τα προϊόντα της Αμυντικής Βιομηχανίας δεν είναι εσώρουχα να πουλιούνται ελεύθερα παντού, υπάρχουν περιορισμοί και ιδιαιτερότητες που οδηγούν στην ειδική μεταχείριση τους. Παρακάτω αναφέρω κάποια ενδεικτικά :
Περιορισμοί εξαγωγών για Διεθνείς, Πολιτικούς η Γεωστρατηγικούς λόγους
Δεν μπορεί π.χ. η ΕΑΣ να παράξει πυρομαχικά για συγκεκριμένες χώρες(Ιράν, Συρία, Βενεζουέλα, Β.Κορέα κλπ) παρόλο που θα μπορούσε να έχει πολύ δελεαστικές προτάσεις. Από την άλλη ενώ δεν υπάρχει διεθνής απαγόρευση πώλησης όπλων στη Ταϊβάν όσες χώρες θέλουν καλές σχέσεις με τη Κίνα εφαρμόζουν ένα άτυπο εμπάργκο εναντίον της Ταιβάν. Εξάλλου είναι γνωστό ότι πολλές φορές οι ΗΠΑ δεν αποδεσμεύουν οπλικά συστήματα εάν κατά τη γνώμη τους θα ανατρέψουν την ισορροπία σε μία περιοχή (πχ Ελλάς- Τουρκία).
Πολλαπλασιαστές αξίας των αμυντικών προϊόντων
Ο κάτοχος των καλύτερων όπλων όχι μόνο εξασφαλίζει την άμυνα του, αλλά επιβάλλει και την θέλησή του στους άλλους. Τα εθνικά συμφέροντα των χωρών από την αρχαιότητα έως σήμερα διασφαλίζονται, ενίοτε και επιβάλλονται μέσω της άμεσης η έμμεσης πίεσης που ασκεί αυτός που έχει υπεροπλία. Ας δούμε λοιπόν πως με βάση τα παραπάνω δρουν οι μεγαλύτερες και ισχυρότερες χώρες του πλανήτη. Το παράδειγμα των ΗΠΑ της ισχυρότερης στρατιωτικής χώρας στον πλανήτη η οποία συγχρόνως διατηρεί και την πιο «φιλελεύθερη οικονομία» και στην οποία σχεδόν το σύνολο της Αμυντικής Βιομηχανίας είναι ιδιωτικό, είναι το πλέον χαρακτηριστικό.
Στις ΗΠΑ όλες οι αμυντικές της βιομηχανίες οι οποίες είναι και από τις μεγαλύτερες του πλανήτη (Lockheed Martin BOEING, BAE Systems , General Dynamics RAYTHEON, Northrop Grumman, κλπ.)επιβιώνουν στηριζόμενες σε ποσοστό πάνω απο 60-70% στις παραγγελίες που λαμβάνουν από το Κράτος τους .
Χαρακτηριστικό δε παράδειγμα, τα ναυπηγεία των αεροπλανοφόρων και των πυρηνικών υποβρυχίων τους τα οποία έχουν μοναδικό πελάτη τις ΕΔ των ΗΠΑ. Το δε υπολειπόμενο 20-30% των πωλήσεων τους οφείλεται κατά το μεγαλύτερο ποσοστό σε «Πολιτικές προώθησης» (sic!) που εφαρμόζει το κράτος τους. Ρωτήστε τους Έλληνες υπουργούς άμυνας σχετικά με τις επισκέψεις του εκάστοτε αμερικανού πρέσβη.
Τα ίδια ακριβώς συμβαίνουν και με τους λοιπούς προμηθευτές και φίλους μας όπως οι Γάλλοι ,Γερμανοί, Ρώσοι, Ισραηλινοί, Ιταλοί κλπ. Το μόνο που διαφοροποιείται είναι η ότι η ασκούμενη πίεση είναι ανάλογη της βαρύτητας της κάθε χώρας στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Συνεχίζω με το παράδειγμα των μεγάλων ξένων χωρών και το μύθο όσον αφορά την ανταγωνιστικότητα των Πολεμικών Βιομηχανιών τους αλλά και το πώς κερδίζουν μερίδια στην διεθνή αγορά.
Η απάντηση είναι απλή και γνωστή σε όλους : στηριζόμενες στην επιρροή τους στις χώρες –πελάτη. Παραδείγματα μεταξύ «συμμάχων» χωρών :
-Πόσα κύρια αμερικανικά οπλικά συστήματα έχει η Γαλλία; Κανένα.
-Πόσα κύρια γαλλικά οπλικά συστήματα έχουν οι ΗΠΑ; Κανένα.
-Όταν πρόσφατα ευρωπαϊκή εταιρεία κέρδισε το διαγωνισμό για την προμήθεια των αεροσκαφών εναέριου ανεφοδιασμού της USAF, μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα ο διαγωνισμός ακυρώθηκε και στη επανάληψη του μειοδότης ήταν φυσικά αμερικανική εταιρεία.
Για να δούμε τώρα τι συμβαίνει αντίστοιχα στη χώρα μας:
-Πόσες παραγγελίες έχει αντίστοιχα βάλει το ελληνικό ΥΠΑΜ στις Ελληνικές Αμυντικές βιομηχανίες τα τελευταία χρόνια; Σχεδόν καμία.
-Πότε ψηφίστηκε η Εθνική Αμυντική Βιομηχανική Στρατηγική μέσω της οποίας μπορεί να υποστηριχθεί η εγχώρια Αμυντική Βιομηχανία; Αναμένεται από το 2011
-Πότε εκδόθηκε η απαραίτητη Υπουργική Απόφαση για την αξιοποίηση των δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ των ληγμένων συμβάσεων αντισταθμιστικών ωφελημάτων; Αναμένεται από το 2011
Όλα τα παραπάνω αποδεικνύουν ότι ο χώρος της Αμυντικής βιομηχανίας είναι πολύ ιδιαίτερος και δεν ισχύουν οι γενικότητες περί ανταγωνισμού, κερδοφορίας κλπ. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι το αίσχος της κακοδιαχείρισης των Ελληνικών Κρατικών Αμυντικών Βιομηχανιών πρέπει να συνεχιστεί.Σε αυτό όμως το κύριο μερίδιο ευθύνης φέρουν οι κυβερνήσεις οι οποίες διόριζαν ανερμάτιστες διοικήσεις οι οποίες σε συνδυασμό με τις οδηγίες που έπαιρναν απο τους επίσης κυβερνητικούς ΥΠΑΜ (ορισμένοι είναι εντός και άλλοι προωθούνται ταχέως προς Κορυδαλλό !)αλλά και τη νομοθεσία που οι ίδιες κυβερνήσεις πάλι ψήφιζαν, οδήγησαν τις εταιρείες στο σημείο που βρίσκονται σήμερα.
Στο δια ταύτα, οι Ελληνικές Κρατικές Αμυντικές βιομηχανίες πρέπει να εξυγιανθούν εν λειτουργία, διατηρώντας τη δυνατότητα εξαγωγών ,ακολουθώντας τα παραδείγματα των ισχυρότερων χωρών, όπου είτε οι εταιρείες είναι ιδιωτικές είτε λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια.
-Εν λειτουργία γιατί οι εργαζόμενοι δεν μπαίνουν στην κατάψυξη και τους βγάζεις όποτε σε βολεύει και με εξαγωγικές δυνατότητες γιατί αλλιώς ποιος θα αναλάβει να επενδύσει σε μία εταιρεία της οποίας ο μοναδικός πελάτης εκτός από μικρός είναι και χρεωκοπημένος ?
Οι Κρατικές Αμυντικές Βιομηχανίες ΕΑΣ, ΕΑΒ, ΕΛΒΟ (και όχι η ΛΑΡΚΟ που συμπεριλαμβάνεται βλακωδώς) έχουν τα εξής κύρια πλεονεκτήματα :
α) Προσωπικό πολύ υψηλής τεχνικής κατάρτισης και χαμηλού συγχρόνως κόστους ,του οποίου η αξία είναι τεράστια διότι η συγκεκριμένη γνώση και εμπειρία δεν βρίσκονται στην ελεύθερη αγορά αλλά αποκτώνται μετά από πολλά χρόνια ενασχόλησης με πολύ εξειδικευμένα οπλικά συστήματα.
β) Τεχνογνωσία αξίας πολλών εκατομμυρίων ευρώ η οποία χάνεται αν κλείσουν.
γ) Πολύ αξιόλογες εγκαταστάσεις με εξοπλισμό αξίας πολλών εκατομμυρίων ευρώ η αξία των οποίων μειώνεται δραματικά αν αξιολογηθούν απλά σαν οικόπεδα.
δ) Σε περιπτώσεις Εθνικών Κρίσεων μόνο οι αδαείς μπορούν να βασίζονται στη προμήθεια /υποστήριξη των οπλικών συστημάτων από πηγές εκτός χώρας. Το περίφημο «βάστα Τούρκο να γεμίσω θα παραφραστεί «βάστα Τούρκο να παραλάβω».
ε) Αποτελούν τη μοναδική σχεδόν ευκαιρία επαφής/ ενασχόλησης με την υψηλή τεχνολογία στην Ελλάδα η οποία δεν έχει την βιομηχανία άλλων χωρών και άρα θα μπορούσε να απορροφήσει το αντίστοιχο επιστημονικό δυναμικό.
Κλείνοντας , χρειάζεται η πολιτική ηγεσία του τόπου να εξυγιάνει το χώρο, ο οποίος βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση χωρίς όμως να προκαλέσει θανάσιμο τραύμα στην Αμυντική ισχύ της Χώρας και σημαντικές ζημιές στα περιουσιακά στοιχεία του Ελληνικού Λαού.