Γράφει ο Ceteris Paribus
Τι θα γίνει στο Eurogroup στις 5 Δεκεμβρίου; Θα υπάρξει συμφωνία; Μια κάπως παράδοξη απάντηση σε αυτό το ερώτημα θα ήταν πως αυτό θα αποφασιστεί στις 4 Δεκεμβρίου από… τους Ιταλούς και Αυστριακούς ψηφοφόρους! Αν στο ιταλικό δημοψήφισμα για τη συνταγματική μεταρρύθμιση επικρατήσει το «Όχι», ο Ιταλός πρωθυπουργός έχει επαναλάβει τη δέσμευσή του ότι θα παραιτηθεί. Σε αυτή την περίπτωση, η Ιταλία θα παραδοθεί στη γοητεία του «ευρωσκεπιτικισμού» και της «αντιπαγκοσμιοποίησης». Αν, επίσης, στις επαναληπτικές προεδρικές αυστριακές εκλογές επικρατήσει ο ακροδεξιός κ. Χόφερ, η Αυστρία θα γίνει ακόμη πιο εμφατικά οπαδός της γραμμής του προστατευτισμού.
Ο Ρέντσι, πρωθυπουργός μιας Ιταλίας που πάσχει από το ιαπωνικό σύνδρομο της μακροχρόνιας καθήλωσης στην οικονομική στασιμότητα και αισθάνεται άβολα στο στενό κορσέ των ευρωπαϊκών ντιρεκτίβων, συμπεριφέρεται σαν φίλος της Ελλάδας και του Αλέξη Τσίπρα. Η Αυστρία κρατάει ήδη σκληρή στάση απέναντι στη χώρα μας.
Το ζήτημα όμως δεν είναι πόσο και προς ποια κατεύθυνση θα αλλάξει η πολιτική της Ιταλίας και της Αυστρίας αν ο Ρέντσι χάσει στο ιταλικό δημοψήφισμα και ο Χόφερ κερδίσει την αυστριακή προεδρία. Το ζήτημα είναι ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ευρωζώνη, δηλαδή η «υπαρκτή Ευρώπη», δείχνουν να παραπαίουν ύστερα από το Brexit. Η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ έδωσε παγκόσμια… ηγεσία και πρότυπο σε ένα διεθνές ρεύμα επιστροφής στον προστατευτισμό και τις «παραδοσιακές» αξίες. Σε μια Ευρώπη που η κρίση έχει οδηγήσει στα όρια αντοχής της με τις υπάρχουσες ισορροπίες, το διεθνές αυτό ρεύμα έχει εκπροσώπους που μπορεί να πάνε σε διαδοχικούς θριάμβους στις εκλογικές αναμετρήσεις του 2017. Με την αναμενόμενη εξαίρεση της Γερμανίας, η οποία ήταν ίσως η μόνη πραγματικά κερδισμένη από το ευρωπαϊκό στάτους κβο. Ακόμη και στη Γερμανία όμως, οι πολιτικές πιέσεις πάνω στη Μέρκελ την έφεραν ένα βήμα πριν την παραίτηση…
Σε αυτές τις συνθήκες, είναι εντελώς λογικό η Ε.Ε. και η Ευρωζώνη να κυριαρχούνται από ένα κλίμα «βαλτώματος», προσωρινότητας και «ματαιότητας». Κανείς δεν ξέρει τι τέξεται η επιούσα και όλοι αναμένουν να «κάνουν ταμείο» με την ολοκλήρωση της εικόνας ύστερα από τις εκλογικές αναμετρήσεις του τέλους του 2016 (4 Δεκεμβρίου) και του 2017, μέχρι και το Σεπτέμβριο που θα διεξαχθούν οι γερμανικές εκλογές.
Ό,τι και αν αποφασιστεί, λοιπόν, στις 5 Δεκεμβρίου, θα διέπεται από τη λογική της προσωρινότητας, του «μπαλώματος». Μόνο η κυβέρνηση έχει προετοιμαστεί να «χαιρετίσει» σε θριαμβικούς τόνους τη «συμφωνία» – για προφανείς λόγους. Διότι συμφωνία θα υπάρξει μετά βεβαιότητος. Αυτό το εγγυούνται δύο πράγματα:
Πρώτο, ότι η ευρωπαϊκή ηγεσία (ό,τι και αν σημαίνει αυτός ο όρος) δεν θέλει τώρα περιττές θρυαλλίδες αβεβαιότητας και αστάθειας.
Δεύτερο, ότι ο Αλέξης Τσίπρας και η κυβέρνησή του έχουν αποφασίσει να πουν το μεγάλο «ναι σε όλα» για να κλείσει γρήγορα η αξιολόγηση. Ο πρόσφατος ανασχηματισμός έβαλε στα κρίσιμα υπουργεία τους «κατάλληλους» ανθρώπους ώστε η «δουλειά» να τελειώσει γρήγορα, χωρίς «κόκκινες» γραμμές, «αυτοκριτικές» και ενοχικά σύνδρομα και κυρίως χωρίς τη σπατάλη χρόνου λόγω επικοινωνιακής διαχείρισης του αναπόφευκτου ναι…
Σε μια Ευρώπη που εισέρχεται σε αχαρτογράφητα ύδατα, σε έναν κόσμο που είναι σε μετάβαση σε μια νέα, πιθανότατα πιο «σκοτεινή» και επικίνδυνη εποχή, η Ελλάδα έχει καθηλωθεί, είναι υπό καταστολή. Αυτή είναι η σκληρή πραγματικότητα πίσω από τη σχεδόν βέβαιη συμφωνία στις 5 Δεκεμβρίου ή στο επόμενο Eurogroup στις 10 Ιανουαρίου του 2017.
Το νέο διεθνές ρεύμα της επιστροφής στον προστατευτισμό ομνύει στο σύνθημα «Να πάρουμε τη χώρα μας πίσω». Στην υπό καθήλωση Ελλάδα, τη «δεμένη στο κατάρτι» της Γερμανίας και των δανειστών, δεν έχει κανείς «νεφρά» για να σκεφτεί οτιδήποτε άλλο πέρα από το «ναι σε όλα». Όταν όλοι σκέφτονται την «επόμενη μέρα» της Ευρώπης και του κόσμου, στην Ελλάδα ο ορίζοντας της πολιτικής τάξης είναι το πολύ-πολύ η επόμενη αξιολόγηση…
