Ανταπόκριση από το Βερολίνο: Γιώργος Ευγενίδης
Και η Γερμανία χρειάζεται την Ακροδεξιά της! Τελικά, ούτε η Γερμανία κατάφερε να γλιτώσει από την πανευρωπαϊκή άνοδο ακροδεξιών-λαϊκιστικων σχηματισμών, με την Εναλλακτική για τη Γερμανία (στο εξής AfD) να επωφελείται από την αύξηση του φόβου και της ανησυχίας στη γερμανική κοινωνία, λόγω των τεράστιων προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών που δέχεται η χώρα και την αδυναμία της κυβέρνησης να συμφωνήσει στην πολιτική που θα πρέπει να εφαρμοστεί.
Η AfD ήταν πάντως ένα κόμμα που ιδρύθηκε ως αντίδραση στη γερμανική πολιτική της λιτότητας στην Ευρώπη, καίτοι από τα δεξιά του CDU της Άνγκελα Μέρκελ. Ο ιδρυτής του κόμματος, καθηγητής Οικονομικών Μπέρντ Λούκε, ήταν μια γνωστή φιγούρα στα γερμανικά μίντια, ενώ με το έρεισμα της νέας θέσης του απέκτησε ευρύτερο βήμα για να διατρανώνει τις απόψεις του, όπως επί παραδείγματι το φιλικό διαζύγιο με την Ελλάδα, ώστε να αποχωρήσει από την ευρωζώνη. Η άνοδος του κόμματος ήταν εντυπωσιακή. Στις εθνικές εκλογές του 2013 έχασε την είσοδο στην Bundestag για ελάχιστες ψήφους, στις ευρωεκλογές του 2014 κέρδισε έδρες στην Ευρωβουλή, ενώ μέχρι στιγμής έχει καταφέρει να κερδίσει έδρες στα κοινοβούλια της Θουριγγίας, του Βραδεμβούργου και της Σαξωνίας, όπως και επίσης στα αντίστοιχα όργανα των πόλεων-κρατιδίων Αμβούργο και Βρέμη. Το καλοκαίρι που μας πέρασε και λόγω της αδυναμίας της AfD να σηκώσει κεφάλι στις δημοσκοπήσεις, ο Λούκε ανατράπηκε και πρόεδροι έγιναν από κοινού η Φράουκε Πέτρυ και ο Γιοργκ Μόιτεν. Αμφότεροι, όπως και αρκετά άλλα στελέχη, κατηγορούσαν την ηγεσία Λούκε για στροφή σε μετριοπαθέστερες θέσεις και απώλεια του κινηματικού χαρακτήρα του κόμματος.
Και μετά ήρθε η προσφυγική κρίση… Η Πέτρυ, η οποία είχε αναλάβει να γίνει το πρόσωπο της AfD είχε συνειδητοποιήσει αυτό που είχε διαπιστώσει και ο Λούκε: ότι, για να μεγαλώσει το κόμμα, θα έπρεπε να πάψει να τρομάζει ορισμένους συντηρητικούς μεν, πλην όμως αστούς, Γερμανούς. Έπρεπε να μετακινηθεί κάπως προς το κέντρο, πλην όμως το ξέσπασμα των τεράστιων προσφυγικών ροών την πέτυχε ακριβώς πάνω σε αυτή την προσπάθεια. Η AfD ξεκίνησε αργά, αλλά σταθερά, να υποστηρίζει πιο σκληρές μεταναστευτικές θέσεις, καρπούμενη ένα μεγάλο μέρος της λαϊκής δυσαρέσκεια για την πολιτική ανοιχτών συνόρων της Μέρκελ. Σε πρόσφατη μέτρηση που δημοσίευσε η Bild, η AfD για πρώτη φορά αγγίζει διψήφιο ποσοστό, έχοντας ένα αξιοσέβαστο 10%. Την ώρα που οι Χριστιανοδημοκράτες της Μέρκελ καταποντίζονται στο 34% (σ.σ. το καλοκαίρι είχαν φτάσει να έχουν ποσοστά πάνω από το 42%).
Όλα αυτά θα ήταν σχεδόν ειδυλλιακά για την ηγεσία του νεαρού κόμματος, το οποίο μέσα σε σχεδόν τρία χρόνια ζωής έχει βιώσει επιτυχίες, αποτυχίες και διάσπαση (ο Λούκε αποχώρησε, ιδρύοντας ένα νέο κόμμα, το οποίο στις δημοσκοπήσεις πάει οικτρά). Πλην όμως, δεν είναι. Και δεν είναι, διότι η AfD έχει ένα καινούργιο αστέρι, με καθαρά ακροδεξιό λόγο, ονόματι Μπγιορν Χόκε. Ο Χόκε ( Höcke στα Γερμανικά) είναι ο επικεφαλής του κόμματος στο κρατίδιο της Θουριγγίας και βουλευτής στο τοπικό κοινοβούλιο. Η αλματώδης άνοδος των προσφυγικών ροών ήταν βούτυρο στο ψωμί του άλλοτε δασκάλου. Ολόκληρη η Γερμανία τον έμαθε τον Οκτώβριο, όταν εμφανιζόμενος στο δημοφιλέστερο talk show της χώρας στο ARD, με οικοδεσπότη τον Γκίντερ Γιάουχ, έβγαλε από το σακάκι του μια μικρή σημαία της Γερμανίας και την ακούμπησε στο μπράτσο της πολυθρόνας του. Σε ολόκληρη την εκπομπή, η σημαία έμεινε εκεί. Αυτό ήταν μόνο το πρώτο βήμα του Χόκε. Θα ακολουθούσε ένα άλλο, σημαντικότερο. Πέραν των γνωστών διαδηλώσεων του αντιισλαμιστικού και ξενοφοβικού κινήματος Pegida στη Δρέσδη, ο Χόκε ανέλαβε να κάνει κάτι παρόμοιο στην Ερφούρτην την πρωτεύουσα της Θουριγγίας. Κάθε Τετάρτη, ο Χόκε καλεί τους κατοίκους της Ερφούρτης σε διαδήλωση εναντίον της άλωσης της χώρας, στην οποία ο ίδιος μιλά με θέρμη στο συγκεντρωμένο πλήθος.
Ο Χόκε είναι εκφραστής της καθαρής δεξιάς στροφής της AfD, ενώ ήδη από τον Μάρτιο είχε δημοσιεύσει μαζί με τον επικεφαλής του κόμματος στη Σαξωνία Αντρέ Πόγκενμπουργκ τη «Διακήρυξη της Ερφούρτης», στην οποία το κόμμα καλείτο σε αλλαγή πορείας επί τα δεξιά. Μάλιστα, την εν λόγω διακήρυξη είχε υπογράψει και μέλος του Ομοσπονδιακού Συμβουλίου της AfD, ο Αλεξάντερ Γκάουλαντ, επικεφαλής του κόμματος στο Βραδεμβούργο. Μάλιστα, ο Χόκε έχει αναπτύξει ιδιαίτερες σχέσεις και με τον ακροδεξιό ακτιβιστή (φλέρταρε επί μακρόν με το νεοναζιστικό NPD και έχει διανύσει μεγάλη πορεία στον χώρο που ονομάζεται Νέα Δεξιά) Γκοτζ Κούμπιτσεκ, τον οποίο ο Λούκε είχε αποτρέψει από το να γίνει μέλος της AfD τον περασμένο Φεβρουάριο. Συν τοις άλλοις, ο Χόκε υιοθετεί και μια άκρως φιλική στάση προς το Pegida, καλώντας την ηγεσία του κόμματος να αγκαλιάσει τα αυθόρμητα λαϊκά κινήματα. Αλλωστε, λίγο πολύ, και αυτός την ίδια δουλειά κάνει.
Άνθρωποι που παρακολουθούν την πορεία του κόμματος, εικάζουν πως η σύγκρουση κορυφής δεν θα αργήσει. Ο Χόκε στήριξε την Πέτρυ για να ανατρέψει τον Λούκε, πλην όμως πλέον είναι ο ίδιος ένα πρόσωπο με σημαντικό εκτόπισμα στη γερμανική (ακρο)δεξιά. Διατηρεί εξαιρετικές επαφές με τους συνδέσμους του κόμματος στα κρατίδια, ενώ συγκεντρώνει και τον θαυμασμό μελών της νεολαίας του κόμματος, της Junge Alternative. Ο Λούκε εικάζει πως ο Χόκε δεν θα προκαλέσει ευθέως την Πέτρυ, πλην όμως ο χρόνος μετράει υπέρ του. Άλλωστε, όσο μεγαλώνουν τα ποσοστά, τός θα διογκώνεται ο ρόλος του Χόκε και η Πέτρυ θα βρεθεί μπροστά από τη μεγάλη πρόκληση να κρατήσει το κόμμα της ενωμένο. Πλην όμως, είναι μια μάλλον απαθής πολιτικός, χαμηλών τόνων και συγκρατημένη. Όχι και ό,τι πιο ιδανικό για το νέο προφίλ της AfD που θέλουν να δημιουργήσουν ο Χόκε και οι (πολλοί) υποστηρικτές του.
Το πρόβλημα όμως είναι το εξής: Μια AfD με ποσοστά στην περιοχή του 10% είναι ένα σημαντικό πολιτικό μέγεθος και μπαίνει άνετα στην επόμενη Βουλή. Με άλλα λόγια, μια AfD με ποσοστά στο +- 10% είναι ένα πρόβλημα για τη γερμανική πολιτική σκηνή. Υπάρχει όμως και χειρότερο: μια υπερδιογκωμένη AfD με τον Χόκε επικεφαλής. Και ίσως τελικά να είχε δίκιο ο Γκράμσι, όταν έλεγε πως το παλιό πέθανε, το νέο δεν έχει ακόμα γεννηθεί, συνεπώς τώρα ζούμε την εποχή των τεράτων.
