«Οι πιο μεγάλοι μας φόβοι, όπως οι πιο μεγάλες μας ελπίδες, δεν ξεπερνούν τις δυνάμεις μας, και μπορούμε να καταφέρουμε να κυριαρχήσουμε πάνω στους πρώτους και να πραγματοποιήσουμε τις δεύτερες». Αυτό γράφει ο Μαρσέλ Προυστ στο «Αναζητώντας τον Χαμένο Χρόνο» και αυτή είναι η ουσία του μεγάλου στοιχήματος που έχει πάρει «επ’ ώμου» ο Αντώνης Σαμαράς, αναζητώντας τον χρόνο που είναι αναγκαίος για να βγει η χώρα από την ασφυκτική μέγγενη που βρίσκεται σήμερα.
Η στρατηγική που έχει ακολουθήσει αυτούς τους πρώτους μήνες ανάληψης της πρωθυπουργίας δείχνει ξεκάθαρα πως η πρώτη επιδίωξή του είναι να κυριαρχήσει πάνω στους φόβους των δανειστών μας. Τις παραμονές των εκλογών του Ιουνίου, η Ελλάδα ήταν ήδη με το ένα πόδι έξω από την ευρωζώνη. Στο διάστημα που ακολούθησε και παρά τα σκαμπανεβάσματα στις διαθέσεις εταίρων και δανειστών, η «ψυχολογία» έχει διαφοροποιηθεί αισθητά. Το έδειξε πρώτα η συνάντησή του με τη Μέρκελ και επιβεβαιώνεται με πιο καθαρό τρόπο από την χθεσινοβραδινή συνάντησή του με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι.
Πρόλαβε να κάνει κάτι ο Σαμαράς για να αλλάξει το κλίμα; Στην πραγματικότητα αυτό που έκανε ήταν να «καβαλήσει» πάνω στο κύμα της συγκυρίας. Συγκυρία που χαρακτηρίζεται από τη «γερμανική στροφή» στην επικοινωνιακή διαχείριση του ζητήματος «Ελλάδα». Η Μέρκελ και το κόμμα της συνειδητοποίησαν πως με το να μεταδίδουν στη γερμανική κοινή γνώμη το μήνυμα πως είναι έτοιμοι να πετάξουν έξω από το ευρώ τους «απείθαρχους» Έλληνες, δεν τους δίνει κανένα δημοσκοπικό πλεονέκτημα. Ίσα – ίσα η στάση αυτή έκανε τους Γερμανούς να σκέφτονται πως η μέχρι σήμερα στήριξη της Ελλάδας δεν είχε απολύτως κανένα νόημα και τα λεφτά τους πήγαν χαμένα. Αυτό άρχισε να καταγράφεται πολύ έντονα στα αρνητικά ποσοστά του μικρού κυβερνητικού εταίρου της Μέρκελ, των Ελεύθερων Δημοκρατών (FDP), που έπαιρναν όλο το προηγούμενο διάστημα τις πιο ακραίες και σκληρές θέσεις έναντι της Ελλάδας.
Έτσι, άρχισε η γερμανική ηγεσία να κάνει μια προσεκτική «στροφή» στο μήνυμά της προς τους γερμανούς πολίτες, αξιοποιώντας την παρουσία μιας νέας κυβέρνησης και ενός νέου πρωθυπουργού στην Ελλάδα. Η «στροφή» αφορά σε μια συγκρατημένη αναγνώριση πως η Ελλάδα προσπαθεί, έχει κάνει αρκετά, μπορεί να κάνει περισσότερα και σε κάθε περίπτωση θα τα καταφέρει να μείνει στο ευρώ. Αυτό είναι το μήνυμα που εξυπηρετεί αυτή τη στιγμή τη γερμανική κυβέρνηση και έτσι προβλέπεται να πάμε μέχρι τις γερμανικές εκλογές.
Για μένα που κάνω χρόνια εκλογές είναι πολύ καθαρή η στρατηγική της Μέρκελ. «Είδατε… τους στριμώξαμε κι έγιναν καλά παιδιά». Αυτή είναι με απλά λόγια η ουσία της γερμανικής «στροφής».
Οι πρωτοβουλίες του Προέδρου της ΕΚΤ δεν είναι άσχετες με τη γερμανική «στροφή». Μπορεί κάποιοι να είδαν σε αυτές τις πρωτοβουλίες μια διαφοροποίηση ή ακόμα και διάσταση σε σχέση με την πολιτική της Γερμανίας. Μη γελιέστε. Ο Ντράγκι δεν είναι «δικός μας», δεν είναι «Νότιος». Είναι εκεί που είναι με τις ευλογίες των Γερμανών και παίρνει «γραμμή» από αυτούς και όχι από τον Μόντι, όπως θέλουν να πιστεύουν ορισμένοι. Στην πραγματικότητα έχουμε να κάνουμε με ένα «ακορντεόν» που ανοίγει και κλείνει, ανάλογα με τις γερμανικές διαθέσεις. Ενόψει εκλογών κανείς δεν θέλει πειραματισμούς και οι πάντες επιζητούν τη σταθερότητα. Σήμερα το «ακορντεόν» έχει αρχίσει να ανοίγει κι αυτό βοηθάει την Ελλάδα να κερδίσει ζωτικό χρόνο.
Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που ο αποκαλούμενος και «σούπερ Μάριο», απέδωσε εύσημα στις προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης, γεγονός που βοηθάει πολύ τον πρωθυπουργό στο να εξελιχθεί ομαλά το θέμα της εκταμίευσης της δόσης και πάνω απ’ όλα να πάρει περισσότερο χρόνο δημοσιονομικής προσαρμογής στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε.
Ο χρόνος που αναζητεί ο Σαμαράς δεν είναι σημαντικός μόνο για την ελάφρυνση των δημοσιονομικών βαρών που έχουν πέσει πάνω στις πλάτες της κοινωνίας αλλά και γιατί εξελίσσεται – με τις ευλογίες της Γερμανίας – ένα ευρύτερο ευρωπαϊκό σχέδιο σταθεροποίησης του ευρώ.
Αρχιτέκτονας του σχεδίου είναι ο Ντράγκι και έπονται μεγάλης κλίμακας πρωτοβουλίες όπως η τραπεζική ενοποίηση, η ενίσχυση με πόρους του ESM, κ.λπ. Η Ευρώπη θα προχωρήσει αναγκαστικά σε μια νέα οικονομική (οπότε και πολιτική ) αρχιτεκτονική, στο βαθμό που θέλει να κρατήσει στη ζωή το ευρώ. Αλλά θα το κάνει με ρυθμούς που θα εξυπηρετούν τον επικοινωνιακό σχεδιασμό της γερμανικής κυβέρνησης ως τις εκλογές του 2013. Για να έχει ελπίδες η Ελλάδα να είναι μέρος μιας συνολικότερης ευρωπαϊκής λύσης θα προκύψει, θα πρέπει να αντέξει τουλάχιστον μέχρι τότε. Κι αυτό είναι που επιδιώκει πάση θυσία ο Σαμαράς, ώστε να μην σκάσει η βόμβα της χρεωκοπίας στα δικά του χέρια.
Ο Αντώνης Σαμαράς ξέρει πως αν καταφέρει να κερδίσει χρόνο, αυτό θα κάνει πιο εύκολη την άλλη μισή δουλειά που έχει να φέρει σε πέρας, δηλαδή να δώσει ξανά ρεαλιστικές ελπίδες στην οικονομία και την κοινωνία. Εδώ όμως διατρέχει έναν μεγάλο κίνδυνο: Να πέσει η κυβέρνηση θύμα της ίδιας της επιτυχίας της!
Το ΠΑΣΟΚ είναι σαφές ότι τηρεί μια σχιζοειδή στάση. Στηρίζει αλλά δεν συμμετέχει στην κυβέρνηση κρατώντας «αποστάσεις ασφαλείας» ενώ με την πρώτη ευκαιρία σπεύδει να κάνει αυτό που έχει μάθει να κάνει καλά όλα αυτά τα χρόνια: Να πανηγυρίσει! Μόλις εκδόθηκε η ανακοίνωση της ΕΚΤ με ένα θετικό περιεχόμενο για τη συνάντηση Σαμαρά – Ντράγκι, στελέχη της Ιπποκράτους άρχιζαν τα τηλέφωνα σε κανάλια και εφημερίδες για να πουν πως «επιτέλους προβάλλεται το έργο της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ και των στελεχών του, τόσο από τους εταίρους, όσο και από τον Πρωθυπουργό». Οι άνθρωποι είναι αδιόρθωτοι. Είναι σαφές στη στρατηγική του ΠΑΣΟΚ πως όσο πιο καθαρή θα αρχίσει να σχηματίζεται η εικόνα της ελπίδας και του φωτός στην άκρη του τούνελ, τόσο πιο πιθανή θα πρέπει να θεωρείται η ανάληψη από το ΠΑΣΟΚ ενός ρόλου «εσωτερικού σαμποτέρ» που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στην πτώση της κυβέρνησης, τη στιγμή ακριβώς που θα είναι έτοιμη να δρέψει καρπούς.
Με άλλα λόγια, υπάρχει το ενδεχόμενο η Ελλάδα να μπορεί να τα καταφέρει αξιοποιώντας τη συγκυρία της γερμανικής «στροφής» και με «σύμμαχο» τον Ντράγκι, αλλά να πέσει στα νύχια του «δράκου» της νοσηρής πολιτικής πρακτικής που προτάσσει τον μικροκομματισμό έναντι του εθνικού συμφέροντος. Διαχρονικά αυτός ο «δράκος» έχει αποδειχθεί…. πράσινος.
ΥΓ1: Όπως λέει και το ανέκδοτο «αυτά πρέπει να τα σκοτώνεις μικρά, γιατί όταν μεγαλώσουν γίνονται επικίνδυνα». Αντώνη, έχε το νου σου.
ΥΓ2: Είμαι ο πρώτος που έγραψα αναφερόμενος στον Φώτη Κουβέλη και τη ΔΗΜΑΡ , για τον «χρήσιμο τρίτο». Όσο πιο ανώριμα συμπεριφέρεται το ΠΑΣΟΚ τόσο περισσότερο μεγιστοποιείται η χρησιμότητα της ΔΗΜΑΡ και αυξάνει αντίστοιχα το ειδικό βάρος μιας υπεύθυνης Αριστεράς. Αλλά με το ζήτημα αυτό θα ασχοληθώ ξεχωριστά σε επόμενο άρθρο.
