Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
Μέσα στην αχλή και τον μύθο των αρχαίων χρόνων, ανιχνεύεται η πολύπλαγκτη και πολιτισμικά εύκρατη ιστορία της Ηπείρου. Το πέρας των μυθολογικών αναφορών για την Θήβα, βρίσκει τον βασιλιά των Θηβών Κάδμο, να ζει το τελευταίο τμήμα της ζωής του και να πεθαίνει στην Ήπειρο, δίπλα στον ποταμό Δρίνο. Στο ίδιο μήκος κύματος της μυθοπλασίας, οι περίφημοι Αργοναύτες υπό τον μονοσάνδαλο καταφθάνουν στην Ήπειρο και δημιουργούν νέες πόλεις. Το Βουθρωτό, την Απολλωνία, την Αμάντια και το Ωρικό.
Αναπόσπαστα συνδεδεμένοι όμως με την τιμημένη γη της Ηπείρου κατά την μυθολογία, είναι και οι προσωπικότητες του Ηρακλή και του Οδυσσέα. Με βάση τον τρωικό πόλεμο, ο Αχιλλέας και ο Νεοπτόλεμος αποτέλεσαν βασιλιάδες της φυλής των Μολοσσών. Στους αρχαίου χρόνους εξάλλου το περίφημο Μαντείο της Δωδώνης, διαδραματίζει μείζονα ρόλο στην κοινωνική και θρησκευτική ζωή των ανθρώπων, ενώ αποτέλεσε σημαντικό κέντρο θρησκευτικής ευλάβειας και ιερό χώρο όλων των Ελλήνων.
Στο βασικό διαιρετικό πολιτικό και στρατιωτικό σημείο των αρχαίων χρόνων, τον πελοποννησιακό πόλεμο, ο λαός της Επιδάμνου, του σημερινού δηλαδή Δυρραχίου, συμπαρατάχτηκε στρατιωτικά με το μέρος των Αθηναίων και των Κερκυραίων. Αλλά και στο σπουδαιότερο πολιτισμικό γεγονός του αρχαίου κόσμου τις Ολυμπιάδες, είναι ιστορικά τεκμηριωμένο, ότι συμμετείχαν αθλητές από την Ήπειρο. Επίκουρος της πολιτισμικής και κοινωνικής ώσμωσης που έλαβε χώρα μεταξύ της Ηπείρου και του υπόλοιπου αρχαίου κόσμου, έρχονται τα ελληνικά μνημεία, με τα οποία είναι διάστικτη η περιοχή της Ηπείρου.
Αξιόλογα αρχαιολογικά ευρήματα που τεκμηριώνουν αυτή την εκτίμηση, έχουν βρεθεί στην Απολλωνία (Πόγιανη – Φίερι), στην Χίμαιρα (Χειμάρα), στην Αντιπάτρεια (Μπεράτι), στην Επίδαμνο (Δυρράχιο), στην Βύλλιδα (Μπάλς), στο Ωρικό, στην Αμαντία (Πλιόσσι), στην Αντιγόνεια (Τεπελένι), στην Πάνορμο, στην Φοινίκη, στην Ανδριανούπολη-Δρυινούπολη (Δρόπολη) και στον Ογχησμό.
Στην φωτογραφία ο μείζονος αρχαιολογικού και ιστορικού ενδιαφέροντος χώρος του Βουθρωτού, που κατά την μυθολογία η ίδρυσή του συμπίπτει με την έλευση των Αργοναυτών, υπό τον Ιάσωνα στην περιοχή της Βορείου Ηπείρου.
*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος είναι Α΄ Αναπληρωματικός Δημοτικός Σύμβουλος Αθηναίων
