Μεγάλη ανάσα πήραν οι Βρυξέλλες μετά από την επικράτηση του Μαρκ Ρούτε, έναντι του ακροδεξιού Βίλντερς, στις εκλογές της Ολλανδίας την Τετάρτη. Πέρα όμως από τον Βίλντερς, ήττα κατέγραψε και το κόμμα του Προέδρου του Eurogroup, το οποίο έχασε 29 έδρες.
Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Έπειτα από μια προεκλογική εκστρατεία, που σημαδεύτηκε από θέματα ταυτότητας, αλλά και μια διπλωματική κρίση με την Τουρκία, εκατομμύρια Ολλανδοί, πολλοί από τους οποίους ήταν μέχρι και την τελευταία στιγμή αναποφάσιστοι, προτίμησαν την λύση που παρουσίασε ο Μαρκ Ρούτε σε εκλογές που θεωρούνται βαρόμετρο για τον λαϊκισμό στην Ευρώπη.
Πέρα όμως από την απειλή του λαϊκισμού η Ολλανδία είναι μία εξαιρετικής σημασίας χώρα, καθώς ανήκει στην ομάδα των ιδρυτικών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την ονομασία BENELUX (Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο), πράγμα που την καθιστά άκρως σημαντική για τις υπόλοιπες χώρες με κίνδυνο να επηρεαστούν από τυχόν αντίθετο αποτέλεσμα και οι χώρες που αποτελούν τους δορυφόρους της.
Νίκη Ρούτε… ήττα Βίλντερς και Ντάισελμπλουμ
Από ότι έδειξε το αποτέλεσμα της κάλπης ένας από τους παράγοντες που ανέδειξαν τον Ρούτε νικητή των εκλογών ήταν, άθελα του τουλάχιστον, ο Ερντογάν. Με την διπλωματική κρίση που ξέσπασε μεταξύ Ολλανδίας και Τουρκίας, ο Ρούτε φάνηκε πως μπόρεσε να διαχειριστεί το συμβάν αυτό με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και να το αποκλιμακώσει, δείχνοντας με αυτόν τον τρόπο το πολιτικό του ανάστημα και καταφέρνοντας να επαναφέρει το αίσθημα ασφάλειας στους πολίτες.
Βέβαια, το αποτέλεσμα της κάλπης της Ολλανδίας έχει και μία δεύτερη ανάγνωση, καθώς ο Ρούτε αν και κέρδισε, μειώθηκε η δυναμική του κόμματος του κατά 8 έδρες, ενώ ο Βίλντερς κατάφερε να βγει δεύτερος αυξάνοντας κατά πέντε έδρες την εκλογική του δύναμη.
Μεγάλος χαμένος των εκλογών αποτελεί ο Γερούν Ντάισελμπλουμ, του οποίου ο κομματικός σχηματισμός έχασε όλη του την δύναμη, καθώς κατάφερε να συγκεντρώσει μόνο 9 έδρες από τις 38 που κατείχε στις προηγούμενες εκλογές.
Παρά την ήττα… παραμένει στο Eurogroup
Παρόλα αυτά αν και πλέον ο ίδιος δεν μπορεί να ξαναγίνει Υπουργός Οικονομικών δεν σημαίνει πως χάνει την Προεδρία του Eurogroup, καθώς εκείνος έχει επανεκλεγεί και η θητεία του λήγει τον Ιανουάριο του 2018. Ακόμη, δεν υπάρχει επί του παρόντος κάποιος συγκεκριμένος κανόνας για την περίπτωση αυτή: εάν ο Ντάισελμπλουμ πρέπει να παραιτηθεί από τη θέση του υπουργού Οικονομικών μετά την ήττα των Εργατικών στις εκλογές, τίποτα θεωρητικά δεν τον εμποδίζει να παραμείνει πρόεδρος του Eurogroup.
Άλλωστε, στο πρωτόκολλο 14 της Συνθήκης της Λισαβόνας (2009) διευκρινίζεται: «Οι υπουργοί των κρατών-μελών της ευρωζώνης πρέπει να εκλέγουν έναν πρόεδρο για δυόμισι χρόνια με την πλειοψηφία των κρατών-μελών».
Ο Ερντογάν έδωσε ώθηση νίκης στον Ρούτε
Η διπλωματική κόντρα που ξέσπασε λόγω της απέλασης της Τουρκάλας Υπουργού και της απαγόρευσης του αεροπλάνου του Υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας Τσαβούσογλου να προσγειωθεί στην Ολλανδία, φαίνεται πως ήταν ο παράγοντας που έδωσε την νίκη στον Μαρκ Ρούτε.
Αν υπολογίσει κανείς πως όλη η προεκλογική καμπάνια στην οποία μονοπώλησε το θέμα της μετανάστευσης, εξαιτίας της ρητορικής του ακροδεξιού Γκερτ Βίλντερς, ο Ολλανδός πρωθυπουργός κέρδισε «πόντους» για τον τρόπο που χειρίστηκε τη διαμάχη που ξέσπασε με την Τουρκία.
Μάλιστα, την παραπάνω υπόθεση αποδεικνύει το exit poll που διενεργήθηκε την ημέρα των εκλογών, σύμφωνα με το οποίο το 34% δήλωσαν ότι ψήφισαν το κόμμα του Ολλανδού πρωθυπουργού (VVD), λόγω της διπλωματικής κόντρας. Αξίζει να σημειωθεί όμως ότι το 81% εκείνων που επέλεξαν τον Ρούτε το έκαναν για τους χειρισμούς του στην οικονομία.
Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα για τον Ρούτε
Τα δύσκολα για τον Ρούτε ξεκινούν τώρα, καθώς για να σχηματιστεί η νέα κυβέρνηση θα χρειαστούν ευρύτερες συμμαχίες. Υπενθυμίζεται ότι ο πρωθυπουργός κυβερνούσε με το Εργατικό Κόμμα του Γερούν Ντάισελμπλουμ, το οποίο όμως δεν μπορεί πλέον να του δώσει τις απαραίτητες έδρες για την αυτοδυναμία των 76.
Το Ολλανδικό σύστημα είναι πλήρης αναλογική με 150 έδρες στο κοινοβούλιο στο οποίο μπορούν να εισέλθουν ακόμα και κόμματα που έχουν συγκεντρώσει το 0,66% των ψήφων, οπότε θεωρούνται απαραίτητες οι κομματικές συνεργασίες και για το λόγο αυτό η διαδικασία της σύστασης της επόμενης Κυβέρνησης απαιτεί χρόνο και εξαντλητική συζήτηση.
Άλλωστε, ο μέσος χρόνος σχηματισμού κυβέρνησης είναι οι 72 ημέρες, όπως προκύπτει από την εξέταση 26 υπουργικών συμβουλίων από το 1945. Την τελευταία φορά απαιτήθηκαν 54 ημέρες, ωστόσο το ρεκόρ όλων των εποχών ήταν οι… 208 ημέρες και αυτό συνέβη το 1977.
Πιθανοί κυβερνητικοί εταίροι των Φιλελεύθερων είναι οι ενισχυμένοι Χριστιανοδημοκράτες (CDA) με τους οποίους ο Ρούτε κυβέρνησε το 2010-2012, το D66, αλλά και οι πληγωμένοι Εργατικοί. Γιατί όχι και οι Πράσινοι.
Η πρώτη δοκιμασία στον εκλογικό κύκλο που άνοιξε για την Γηραιά Ήπειρο ξεπεράστηκε. Η πρώτη μάχη με τον λαϊκισμό και την ακροδεξιά νικήθηκε. Επόμενος σταθμός, η Γαλλία και οι προεδρικές εκλογές του Απριλίου-Μαΐου.
