Γράφει ο Λάζαρος Χαρούδιας
Ετυμολογικά η λέξη «φιλότιμο» προκύπτει από το «φίλος» και την «τιμή», συνεπώς φιλότιμο έχει αυτός που είναι φίλος της τιμής. Τιμή είναι όλα αυτά για τα οποία ο καθένας μας έχει λόγο να αισθάνεται περήφανος. Ας δούμε όμως, η κοινωνία μέσα στην οποία ζούμε σήμερα, τι μας «διδάσκει» να κάνουμε για να νιώθουμε περήφανοι.
Ένα από τα πράγματα που μαθαίνουμε πως πρέπει να είμαστε περήφανοι για την ιστορία μας. Ακούστε τώρα τι γίνεται όμως την ίδια στιγμή. Κατά την εκσκαφή του σταθμού Βενιζέλου του νέου μετρό Θεσσαλονίκης βρέθηκε σχεδόν άθικτο τμήμα της Βυζαντινής Εγνατίας οδού. Τον Μάρτιο του 2013 του θέματος επελήφθησαν επιτροπές ειδικών του ΤΕΕ και του ΑΠΘ και κατέληξαν στην λύση της προσωρινής απομάκρυνσης των αρχαίων και την επαναφορά τους μετά την πλήρη κατασκευή του σταθμού. Κατά της λύσης αυτής ετάχθη ο Δήμος Θεσσαλονίκης προσφεύγοντας στο ΣτΕ. Φυσικά κανείς από τους «ειδικούς» δεν διανοήθηκε ότι η αξιοποίηση αυτών των ευρημάτων θα μπορούσε να αυτοχρηματοδοτήσει την προστασία τους ακόμα κι αν χρειαστεί να αλλάξει κάτι στο υπό εξέλιξη έργο του μετρό. Κανείς δεν εξέτασε το πόσοι πρόσθετοι επισκέπτες θα μπορούσαν να έρθουν στην πόλη και πόσης προβολής θα μπορούσε να τύχει με την προστασία του μνημείου και την ανάδειξή του. Άρα ποια ιστορία και ποια περηφάνια;
To παράδειγμα είναι τυχαίο. Υπάρχουν δεκάδες για να μην πω εκατοντάδες κι ακουστώ υπερβολικός, παραδειγμάτων που πιστοποιούν πως η περηφάνια μας και το φιλότιμό μας ως κοινωνία έχουν πάει… περίπατο. Κυριαρχούν η προχειρότητα, η επιπολαιότητα και το «δεν βαριέσαι». Στο «άρπα – κόλα» δίνεται μια κάποια «λύση», η οποία συνήθως είναι η χειρότερη δυνατή.
Η στάση αυτή ξεκινάει από ψηλά. Είναι οι ηγεσίες που εκπαίδευσαν την κοινωνία να μη λειτουργεί με το φιλότιμο. Να μην περιφρουρεί την περηφάνια της και την τιμή της. Την ιστορία της. Τον πολιτισμό της. Το περιβάλλον της. Πως έχουμε σήμερα την απαίτηση να σεβαστεί η πολιτική τάξη τον φυσικό πλούτο της χώρας και να μην τον εκχωρεί αντί πινακίου φακής όταν έκανε ακριβώς το ίδιο για δεκαετίες εκχωρώντας τον για ψήφους; Πως είναι δυνατόν να εγκαλούμε σήμερα την πολιτική τάξη ότι δεν συναισθάνεται το ιστορικό μεγαλείο που εκπροσωπεί, όταν για δεκαετίες μπαζώνονταν αρχαιολογικά ευρήματα για να εξυπηρετηθεί το πελατειακό σύστημα;
Αν μια κοινωνία θέλει πολιτική ηγεσία με φιλότιμο, θα πρέπει να το δείξει πρώτα αυτή η ίδια. Αυτή είναι πραγματική επανάσταση. Η επανάσταση του φιλότιμου. Αλλιώς θα συνεχίσουμε να κοροϊδευόμαστε μεταξύ μας, μπερδεύοντας δήθεν την τιμή με το χρήμα.