Γράφει ο Ιπποκράτης Χατζηαγγελίδης
Τρίτη, 1η Δεκεμβρίου, 20.00, στον αγγλικανικό ναό του Αγίου Παύλου, στην ορθόδοξη Αθήνα, της ανορθοδόξου ελληνικής κρίσεως, ένα διεθνές σύνολο (The Brussels Virtuosi Orchestra) σε συνεργασία με την Ελληνίδα υψίφωνο Βασιλική Καραγιάννη και τον Έλληνα κόντρα τενόρο Νίκο Σπανάτη, ενώπιον κοινού 150 περίπου Ελλήνων και ξένων, ερμήνευσαν έργα ενός Γερμανού (C.W. Gluck), δύο Ιταλών (Domenico Simarosa & Antonio Vivaldi), ενός Ρώσσου (Sergei Rachmaninoff) και ενός Αυστριακού. Με μια λέξη: ΕΥΡΩΠΗ!
Η εμπειρία μιας τέτοιας συναυλίας μέσα στον αγγλικανικό ναό ήταν πρωτόγνωρη. Ο θόρυβος από την κίνηση της οδού Φιλελλήνων και της Λεωφόρου Αμαλίας λες και δεν περνούσε τους χοντρούς τοίχους, καθόλου δεν επηρέασε την εξαιρετική ακουστική που έκανε τον ήχο να μοιάζει ότι βγαίνει από παντού και όχι μέσα από την στοματική κοιλότητα των εξαιρετικών λυρικών τραγουδιστών! Έμοιαζε ο ήχος να έχει διαχωρισθεί από τους δημιουργούς του, ήχος συμπαντικός…
Εξαιρετικός ο Νίκος Σπανάτης, δεν θα πίστευα ότι είναι ελληνική η φωνή που άκουγα αν δεν είχα διαβάσει το πρόγραμμα, αλλά ακόμη μεγαλύτερη αποκάλυψη η Βασιλική Καραγιάννη, σε μια θεϊκή ερμηνεία της Vocalise του Rachmaninoff -ένα έργο γραμμένο μάλλον ως θρησκευτικός ύμνος, αλλά απίστευτα ερωτικό- και σε έναν τέλειο διάλογο με το φλάουτο του βιρτουόζου Marc Grauwels στον Rossignol του Delibes, αλλά και με εξαιρετική σκηνική παρουσία! Αμφότεροι με λιτή και πολύ κομψή εμφάνιση που απέπνεε αισθητική, αλλά και σεβασμό προς το χώρο και το κοινό.
Παρά τον φτωχό φωτισμό του ναού, που ως αγγλικανικός δεν είχε εικονογράφηση -εκτός μίας εικόνας της Παναγίας, ορθόδοξης τεχνοτροπίας- παρά μόνο πολλές εντοιχισμένες πλάκες, αναμνηστικές Βρετανών και Ελλήνων που έπεσαν σε κοινούς αγώνες ή/και Βρετανών πολιτών που έζησαν και δημιούργησαν στη χώρα μας. Ξεχωριστή θέση στο δάπεδο, στο κέντρο του ναού, μια πλάκα αφιερωμένη στον δολοφονηθέντα Ταξίαρχο Σώντερς, θύμα της τρομοκρατίας των μικρόνοων και ιδεοληπτικών…
Όποιος απορήσει που αντί για πολιτικό σχόλιο έγραψα για μια χριστουγεννιάτικη συναυλία κλασσικής μουσικής, ας σκεφθεί μόνον ότι οι λέξεις πολιτική και πολιτισμός έχουν την ίδια ρίζα… Τελικώς, αυτό ίσως και να είναι το πλέον πολιτικό κείμενο που έγραψα μέχρι σήμερα!
Η πολιτική Ευρώπη κυοφορήθηκε μέσα από τα πεδία των μεγάλων θρησκευτικών και εθνικών συγκρούσεων, μέσα από τις μεγάλες πολιτικές και εθνικές επαναστάσεις, γεννήθηκε στο τραπέζι της Συνθήκης της Ρώμης, αλλά την έννοια της Ευρώπης, την πεμπτουσία της την ένιωσαν και την έδωσαν μέσα από τις θεϊκές τους δημιουργίες οι συνθέτες, από τον ιερωμένο Vivaldi της προκλασσικής περιόδου, τον μεγάλο κάντορα Ιωάννη Σεβαστιανό, τον θεϊκό Amadeus, τον ιδεαλιστή Beethoven τον ευαίσθητο και καταπιεσμένο Chaikovsky, τον επαναστάτη Verdi μέχρι τον Σκαλκώτα που μας συγκλονίζει με την κλασσική μεταγραφή των ελληνικών ήχων…
Ίσως κάποιοι -καλόπιστοι και μη- αναρωτηθούν «τι μας νοιάζουν εμάς όλα αυτά;» Λοιπόν, για να σας φύγει η απορία, απλώς ακούστε το έργο του Σταύρου Ξαρχάκου «Τσιτσάνη Διάλογοι»… θα εκπλαγείτε! Ή, μήπως, δεν έχει λυρισμό η Θεία Λειτουργία της Ορθοδόξου Εκκλησίας; Ακούστε την σε διεύθυνση Μίκη Θεοδωράκη ψαλμένη από τον Μανώλη Μητσιά και τα ξαναλέμε. Ορθόδοξος, άλλωστε ήταν και ο Chaikovsky και ο Rachmaninoff, και ο Rimsky Korsakov, η Μαρία Κάλλας, ο Δημήτρης Μητρόπουλος κα. Ακούστε και την 3η συμφωνία του Μίκη Θεοδωράκη, ακούστε και την μουσική της Ελένης Καραϊνδρου για τις ταινίες του αείμνηστου Θόδωρου Αγγελόπουλου…
Χωρίς Μούσες δεν υπάρχει πολιτισμός, χωρίς πολιτισμό δεν υπάρχει Δημοκρατία! Γιατί δεν υπάρχει Δημοκρατία χωρίς λυρισμό (το θέατρο ήταν το σχολείο της Δημοκρατίας στην Αθήνα), η μουσική είναι η φωνή της, η Όπερα έγινε το σάλπισμα της αναγεννήσεώς της στην Ευρώπη του Διαφωτισμού! Αυτή είναι η δική μας Ευρώπη, σε αυτήν αξίζει να ζούμε, γι’ αυτήν αξίζει να παλέψουμε…