Γράφει ο Δημήτρης Κατσαρός
Η νέα χαρτογράφηση των ωκεανών παρουσιάζει τον πυθμένα τους με λεπτομέρειες που δεν είχαμε ποτέ ως σήμερα. Το έργο ανήκει σε αυστραλούς επιστήμονες οι οποίοι χρησιμοποίησαν δορυφορικά δεδομένα για τη χαρτογράφηση στην οποία αποτυπώνονται για πρώτη φορά με τέτοια καθαρότητα τα όρια των τεκτονικών πλακών και όλη η γεωμορφολογία του πυθμένα των ωκεανών.
Οι επιστήμονες αναφέρουν χαρακτηριστικά πως η γνώση μας για τους ωκεανούς είναι μικρότερη από εκείνη που έχουμε για την επιφάνεια του πλανήτη Άρη. Με αυτή τη χαρτογράφηση θα δοθεί η δυνατότητα μελέτης ενός μεγάλου μέρους του 80% του πυθμένα που μας ήταν άγνωστο έως σήμερα.
Κάποια από τα νέα ευρήματα που παρέχει η χαρτογράφηση αυτή είναι ένα τεράστιο ρήγμα στον κόλπο του Μεξικό το οποίο είχε καλυφθεί από ιζήματα 150 χρόνια πριν, τα όρια διαχωρισμού Αφρικής και Νοτίου Αμερικής, χιλιάδες βουνά δημιουργημένα από ηφαίστεια στον πυθμένα των ωκεανών των οποίων την ύπαρξη δεν γνωρίζαμε.
Σε σχετικό δημοσίευμα της “ναυτεμπορικής” αναφέρεται ότι οι κορυφές των βουνών που ανακαλύφθηκαν ευνοούν τη διατήρηση θαλάσσιας ζωής και η γνώση της ακριβούς τοποθεσίας θα βοηθήσει στην προστασία των θαλάσσιων αυτών οικοσυστημάτων.
Η αναμφισβήτητα επαναστατική μέθοδος που ακολουθήθηκε για τη χαρτογράφηση του πυθμένα των ωκεανών περιελάμβανε τη χρήση δύο δορυφόρων, του CryoSat-2 της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος και του Jason-1 της NASA. Ο πρώτος χαρτογράφησε το βαρυτικό πεδίο της Γης ενώ ο δεύτερος τα ρεύματα των ωκεανών. Μέχρι σήμερα αντίστοιχες χαρτογραφήσεις γίνονταν με πλοία και τη χρήση σόναρ που ανέβαζαν πολύ το κόστος ενώ απαιτούσαν μακροχρόνιες εργασίες.
Η γεωλογία της οποίας κλάδος είναι η ωκεανογραφία είναι η νεώτερη και λιγότερο ανεπτυγμένη θετική επιστήμη. Οι γνώση για τον κόσμο που μας παρέχεται από αυτή τη χαρτογράφηση που θα αφήσει εποχή στην ιστορία της γεωλογίας είναι πολύτιμη και για την κατανόηση της εξέλιξης της Γης αλλά και για τη γνώση μας για το θαλάσσιο περιβάλλον. Σημαντική επίσης θεωρώ ότι θα είναι και η συμβολή της νέας αυτής μεθόδου σε μελλοντικές εφαρμογές της οικονομικής γεωλογίας, του κλάδου που μεταξύ άλλων ασχολείται με κοιτάσματα υδρογονανθράκων στον θαλάσσιο πυθμένα.